Liderlerin Boğaz'da diplomasi trafiği

Türkiye, anayasa değişikliği görüşmelerinin bitimiyle dış politikada yeniden hareketli bir döneme girdi. İstanbul, hafta sonunda önemli diplomatik temaslara ev sahipliği yaptı.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Tayyip Erdoğan, Suriye Cumhurbaşkanı Beşşar Esed ve Katar Emiri Şeyh Hamad bin Halife el Tani'yi Boğaz'da ağırladı. Gül ve Erdoğan, İran Meclis Başkanı Ali Laricani ile Irak Hükümet Sözcüsü Ali Debbağ'ı da ayrı ayrı kabul etti. Görüşmelerde ağırlıklı olarak Ortadoğu'daki gelişmeler ele alındı.
Suriye lideri Beşşar Esed, Katar Emiri Şeyh Hamad bin Halfa el Tani'nin ziyaretleri vesilesiyle İstanbul'da üçlü birer istişare toplantısı gerçekleştirildi. Dolmabahçe'deki Başbakanlık Çalışma Ofisi'nde gerçekleşen Türkiye-Suriye-Katar üçlü istişare toplantısına dışişleri bakanları, Katar başbakanı, Irak cumhurbaşkanı siyasi başdanışmanı da katıldı.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Ortadoğu barışı, İran nükleer krizi ve Irak seçimlerine dair görüş alışverişinde bulunulan zirveye ilişkin basına bilgi verdi. Buna göre her üç ülke, Filistin ile İsrail kanadında adil ve kalıcı bir barışın tesisi ve başkenti Doğu Kudüs olacak olan bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasına verdikleri desteği teyit etti. İsrail'den, barış çabalarına ciddi şekilde zarar veren yerleşim politikalarını terk etmesi istendi. Doğu Kudüs'ün tarihi ve dini kimliğinin korunmasını engelleyecek faaliyetlerin durdurulması yönündeki kararlılıklarını dile getiren üç ülke lideri, Gazze'deki insanlık trajedisinin bir an evvel sona ermesi için de uluslararası topluma çabalarını artırma çağrısı yaptı.
İstişareler çerçevesinde, Suriye-İsrail barış görüşmelerinin de ele alındığını bildiren Davutoğlu, "Suriye, bu dolaylı barış görüşmelerinin bir an önce Türkiye'nin arabuluculuğu ile kaldığı yerden başlaması konusundaki kararlılığını bir kez daha ifade etmiştir.'' dedi. Üç ülke lideri ayrıca Irak'ta 7 Mart'ta yapılan seçimlerin sonuçlarına herkesin saygı göstermesini, Irak'ın bütün kesimlerini kuşatan meşruiyeti yüksek bir hükümetin oluşması temennisini dile getirdi.
Bölgedeki nükleer konuda yaşanan gelişmelerin de ele alındığını ifade eden Ahmet Davutoğlu, her ülkenin nükleer enerjiyi barışçıl amaçla kullanmak üzere geliştirme hakkının yanı sıra Ortadoğu'nun olmak üzere, dünyanın nükleer silahlardan arındırılması konusundaki kararlılığın da vurgulandığını ifade etti. Suriye ve Katar'ın, İran nükleer krizinin diplomatik yollarla çözülmesi konusunda Ankara'nın çabalarına desteklerini dile getirdiklerini belirtti. Davutoğlu, zirveyi şu sözlerle özetledi: "Bu üçlü istişareden çıkan en önemli sonuç; bütün bu konularda diplomatik yöntemin barışçı yöntemlerin kullanılması, bölgenin istikrar ve güvenliğine katkıda bulanacak çabaların sürdürülmesine yönelik olmuştur."
İsrail'in arabulucu tercihi Rusya
İsrail, Suriye ile ilişkilerini düzeltmek için arabulucu olarak Rusya'ya yöneldi. Moskova'yı ziyaret eden İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres, Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev'le ikili bir görüşme gerçekleştirdi.
Peres'in, Medvedev'den Suriye ile ilişkilerin düzeltilmesi konusunda destek istediği kaydedildi. Sınırda herhangi bir gerginlik ya da savaş istemediklerini kaydeden Peres, "Biz elimizi barış için Suriye'ye uzatmak istiyoruz. Ancak belirli şartlarımız var... Suriye'den Hizbullah'a yönelik uzun menzilli füze sevkiyatını savaş provokasyonu olarak değerlendiriyoruz." ifadelerini kullandı. Peres'e göre Hizbullah'a yönelik silah sevkiyatı durdurulmadan barış mümkün değil. Peres'in Medvedev'le görüşmesinin Rusya Devlet Başkanı'nın bugün Şam'a yapacağı ziyaret öncesinde gerçekleşmesine dikkat çekiliyor. İsrail Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamada, Medvedev'in Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'le görüşmesinde İsrail'in taleplerini iletmeyi kabul ettiği belirtildi. Türkiye ziyaretinde Ankara'nın arabuluculuk rolüne bağlı olduklarını söyleyen Esed'in Medvedev'le görüşmesinde nasıl bir tutum takınacağı merakla bekleniyor. FARUK AKKAN MOSKOVA, CİHAN



Zaman