Hubble Uzay Teleskopu ve 10 muhteşem resim!
Hubble Uzay Teleskobu uzay'a gönderildilmesinden tam 20 yıl geçti. Hubble Uzay teleskopu 20 yılı aşkın sürede bir çok keşfin bulunmasına sebep oldu. İşte Hubble Uzay Teleskopu ve 10 muhteşem resim!
İsmini Amerikalı astronom Edwin Hubble ' dan alan dü ; nyanın ilk uzay teleskobu , 24 Nisan 1990 ' da uzay mekiği Discovery tarafından yö ; rü ; ngesine taşınmış , 1 ay sonra da ilk fotoğrafları yollamaya başlamıştı . Hubble , 20 yıl boyunca kendi gü ; neş sistemimizden uzayın en derin noktalarına kadar bilgi verici yü ; zbinlerce fotoğrafı insanoğluna gö ; nderdi .
Uzayda bakımı astronotlar tarafından yapılacak şekilde tasarlanmış tek teleskop olan Hubble iç ; in , sonuncusu 2009 Mayıs ' ında olmak ü ; zere 5 bakım uç ; uşu gerç ; ekleştirildi . İlk servis uç ; uşu 1993 Aralık ' ında Hubble ' ın gö ; rü ; ntü ; leme hatasının dü ; zeltilmesi iç ; in yapıldı .
Astronomların astrofizik alanındaki temel problemlerine ç ; ö ; zü ; m bulmakta bü ; yü ; k yararlar sağlayan yaşlı teleskop , yaptığı pek ç ; ok gö ; zlem sayesinde evrenin genişleme oranı başta olmak ü ; zere birç ; ok alanda ç ; ığır aç ; ıcı sonuç ; lar doğurdu .
NASA ve Avrupa Uzay Ajansı ' nın ortak ç ; alışması olan Hubble , 2014 ' te uzaya gö ; nderilmesi planlanan James Webb Uzay Teleskobu faaliyete geç ; ene kadar fotoğraf yollamayı sü ; rdü ; recek .
1 . Bu astronom Edwin P . Hubble adını verdiler
2 . Bü ; yü ; k bir gö ; zlemevi , bu Evrenin eşsiz manzarasıyla sağlayarak astronomi devrim yarattı .
3 . Her 96 dakika , gezegenin yü ; zeyine 360 mil yukarıda , saniyede beş millik bir hızla Dü ; nya yö ; rü ; nge .
4 . Hubble teleskopu bir Cassegrain yansıtıcı olarak bilinen bir tü ; r ve o ana ayna ç ; apı 2 , 4 metre
5 . 30 . 000 ' den fazla nesneleri teleskopu ' s bakışları altında geldi ve bu gö ; rü ; ntü ; leri dü ; nyaya yü ; z binlerce kirişli vardır .
6 . Hubble yaklaşık 13-14000000000 yaşında olması ve evrenin yaşı ortaya koymuştur karanlık enerjinin ' , evrenin genişleme hızlandırmak yol aç ; an esrarengiz gü ; ç ; ' keşfi ö ; nemli bir rol oynamıştır .
7 . 6 . 000 ' den fazla bilimsel makale Hubble verilerine gö ; re yayınlanmıştır
8 . Bu fonksiyonel en az 2013 yılına kadar devam etmesi bekleniyor .
9 . Hubble ' ın bileşenleri sonunda teleskop durması noktasına dü ; şer . Ve kısa bir sü ; re sonra kendi yö ; rü ; ngesinde geri Dü ; nya ' ya ç ; arpma olacak bozunur .
10 . Hubble ' ın halefi James Webb Uzay Teleskobu , 2014 yılında başlaması planlanıyor .
HUBBLE UZAY TELESKOBU
Hubble Uzay Teleskobu ( HUT ) , ismi Amerikalı astronom Edwin Hubble ' ın anısına verilmiş ; Nisan 1990 ' da STS-31 Gö ; revi esnasında Uzay Mekiği Discovery tarafından Dü ; nya etrafındaki yö ; rü ; ngesine taşınmış bir uzay teleskopudur . İlk uzay teleskopu olmamasına rağmen , HUT en bü ; yü ; klerindendir ve bir ç ; ok ü ; stü ; n ö ; zelliğe sahiptir . Ayrıca hem hayati ö ; neme sahip bir araştırma aracı olması hem de astronomi iç ; in etkili bir halkla ilişkiler unsuru olması nedeniyle ç ; ok tanınmıştır .
HUT , NASA ve Avrupa Uzay Ajansı ( ESA ) arasında ortak bir ç ; alışmadır ve Compton Gama Işını Gö ; zlemevi , Chandra X-ışını Gö ; zlemevi ve Spitzer Uzay Teleskobu projelerinden oluşan NASA ' nın Bü ; yü ; k Gö ; zlemevleri programının bir parç ; asıdır . [3]
Uzay teleskopların yapımı ilk olarak 1923 ' te dü ; şü ; nü ; ldü ; . HUT iç ; in 1970 ' lerde , 1983 ' te uzaya gö ; nderilmesi hedefiyle fon bulundu ancak proje teknik gecikmeler , bü ; tç ; e sorunları ve Challenger faciası nedeniyle gecikti . 1990 ' da yö ; rü ; ngeye yerleştirildikten sonra bilimadamları ana aynanın teleskopun ç ; alışmalarını kısıtlayacak şekilde yanlış yerleştirildiğini tespit etti . 1993 yılında bir uzay mekiği yolculuğunda bu sorun giderildi .
HUT , Dü ; nya atmosferinin dışında konumlanması sayesinde , yeryü ; zü ; ndeki teleskoplara kıyasla pek ç ; ok avantaja sahip olabilmektedir : Atmosferin olumsuz etkilerinden ( Gö ; rü ; ntü ; de bulanıklık ve havadaki partikü ; llerden yansıyan ışığın oluşturduğu arka-plan kirliliği gibi ) bağımsız gö ; rü ; ntü ; elde edilmesinin yanısıra , Ozon tabakası tarafından tutulan morö ; tesi ışığın gö ; zlemlenmesi ancak bu şekilde mü ; mkü ; n olabilmektedir .
1990 yılında fırlatılmasının ardından , astronomi tarihindeki en ö ; nemli enstrü ; manlardan biri haline gelmiştir . Astronomların astrofizik alanındaki temel problemlerine ç ; ö ; zü ; m bulmakta bü ; yü ; k yarar sağlamıştır . Hubble teleskopu tarafından kaydedilmiş olan Hubble ultra derin alan adlı fotoğraf , bugü ; ne kadar gö ; rü ; nü ; r ışık ile en uzak mesafeden alınmış detaylı gö ; rü ; ntü ; dü ; r . Bir ç ; ok Hubble gö ; zlemi , en kesin biç ; imde hesaplanan evrenin genişleme oranı gibi astrofizik alanında bir ç ; ok ç ; ığır aç ; ıcı sonuç ; doğurmuştur .
HUT , uzayda bakımı astronotlar tarafından yapılacak şekilde tasarlanmış tek teleskoptur . Sonuncusu Mayıs 2009 ' da olmak ü ; zere beş adet bakım uç ; uşu gerç ; ekleştirilmiştir . İlk servis uç ; uşu Aralık 1993 ' te Hubble ' ın gö ; rü ; ntü ; leme hatasının dü ; zeltilmesi iç ; in gerç ; ekleştirildi . 2 , 3A ve 3B bakım uç ; uşları sırasında ç ; ok sayıda alt sistem onarılmış ve bir ç ; ok gö ; zlem cihazı daha modern ve yetkin olanlarıyla değiştirilmiştir . Ancak 2003 yılında Columbia Uzay Mekiği ' nin yaşadığı kazadan sonra beşinci bakım uç ; uşu gü ; venlik gerekç ; eleri ile iptal edildi . Uzun tartışmalardan sonra NASA kararını tekrar gö ; zden geç ; irdi ve kurumun yö ; neticisi Mike Griffin son kez olmak ü ; zere bir servis uç ; uşu yapılmasına karar verdi . STS-125 Mayıs 2009 ' da gerç ; ekleştirildi ; iki yeni cihaz takıldı ve ç ; ok sayıda tamir yapıldı . Yeni cihazların test ve dü ; zeltmelerinin sorunsuz olması durumunda HUT rutin işlemlerine Eylü ; l 2009 ' da tekrar başlayacak .
Son uç ; uşta yapılan bakım ile 2014 ' te uzaya gö ; nderilmesi planlanan ve HUT ' un ardılı olan James Webb Uzay Teleskopu ( JWUT ) , ç ; alışmaya başlayana kadar HUT ' un gö ; rev yapması beklenmektedir . ( JWUT ) bir ç ; ok aç ; ıdan daha ü ; stü ; n astronomik araştırma programlarına sahip olacak ancak kızılö ; tesi gö ; zlem yapacağından dolayı Hubble ' ın spektrumun gö ; rü ; nü ; r ve ultraviyole ö ; lç ; eğinde gö ; zlem yapma yeteneğini ( yerine geç ; meyecek ) tamamlayacak .
Hubble Uzay Teleskobu ' nun eski kameralarından bazı gö ; rü ; ntü ; ler
Teleskobun fotoğraflarını takip edebileceğiniz anasayfası http : //hubblesite . org ; bü ; tü ; n gö ; rü ; ntü ; leri bu sayfada bulabilirsiniz , ayrıca aşağıda linkini verdiğimiz sitedeki fotoğraflar en yü ; ksek ç ; ö ; zü ; nü ; rlü ; klü ; sü ; rü ; mlerine bağlantılıdır , eğer ayrıntıdan ç ; ok ortalama boyuttaki fotoğrafları gö ; rmek isterseniz yine sayfanın galeri bö ; lü ; mü ; nde dolaşmanızı tasviye ederiz . ( hubblesite . org/gallery/album/ )
Hubble Uzay Teleskobundan şimdiye kadar neler ö ; ğrendik ?
Hubble Uzay Teleskobu uzaya gö ; nderildiği gü ; nden itibaren ve sonrasında ü ; zerinde yapılan yenilemeler ile yaptığı birç ; ok araştırma gö ; revinde , insanların evrenin işleyişini anlamalarında bü ; yü ; k yol almasını sağlayan bir araç ; olmuştur . Yapılan son yenilikler ile teleskop 2014 yılına kadar daha gelişmiş araç ; larla işler duruma gelmiş bulunuyor , sonrasında ise NASA-ESA ve CSA ( ABD , Avrupa ve Kanada uzay ajanslarının ) ortaklaşa yü ; rü ; tü ; ğü ; ç ; alışmanın ü ; rü ; nü ; olacak James Webb Uzay Teleskobu ile keşifler devam edecek . Birkaç ; başlık altında , geç ; en 20 yıl iç ; erisinde HUT sayesinde ö ; ğrenilenlere bakalım :
Evrenin yaşı
Gö ; kadaların ç ; ekirdekleri
Gezegenlerin oluşum sü ; reci
Gü ; neş sistemi dışındaki organik maddeler
Karanlık enerji
Ö ; ncesi ve sonrası : Evrenin yaşı ;
1920 yılında Edwin Hubble evrenin genişlediğini keşfetti . Hubble birbirinden uzak gö ; kadaların , uzaklıklarıyla orantılı olarak v=Hod hızıyla birbirinden uzaklaştığını hesaplamıştı ( v kms-1 hızı , d MPc ( Megaparsek , yani 3 , 26 milyon ışık yılı ) uzaklık ve Ho ise kms-1Mpc-1 Hubble sabitini belirtiyor ) Birbirinden bağımsız olarak , gö ; kadaların hızları ve uzaklıkları hesaplandığında Ho bulunabiliyordu ve evrenin yaşı bu sabit ile ( 1 ile 2/3Ho arasında orantılı olarak kozmolojik modellere uygulanıyordu ) . Gö ; kadaların hızları tayflardaki kırmızıya kayma oranı , uzaklığı ise Cepheid tü ; rü ; titreşimli ışık kaynağı olan yıldızlardaki ışık değişimlerinin gö ; zlemleri ile hesaplanmakta . 1990 yılına kadar yerdeki teleskoplardan ç ; ok ayrıntılı veriler alınamadığı iç ; in Ho değeri 50 ve 90 kms-1MPc-1 arasında değişiyor ve bu da 7-20 milyar yıllık bir yaş tahminini ortaya ç ; ıkarıyordu . 1993 yılında uzayda gö ; reve başlayan Hubble teleskobu , seç ; ilen 18 gö ; kadanın iç ; erilerindeki Cepheid tü ; rü ; yıldızlar sayesinde uzaklıklarını hesaplayarak Ho sabiti iç ; in daha keskin veriler gö ; ndermeye başladı ve modellere uygun tahminlerle 1999 yılında %10 hata payıyla bu değerin 71 kms-1MPc-1 olduğu bulundu . 2003 yılında CMB ( Cosmic Microwave Background , tr . Kozmik Arkaalan Işıması ) araştırması yapan WMAP uydusundan gelen veriler Hubble sabiti iç ; in daha ayrıntılı sonuç ; lar ortaya ç ; ıkmasına ortam sağladı ve son değer 71 ± ; 4 kms-1MPc-1 ile evrenin yaşının 200 milyon yıllık hata payı ile 13 . 7 milyar yaşında olduğunu gö ; steriyordu . WMAP ile yapılan araştırmalar sonucu oluşturulan modellerde gü ; nü ; mü ; z evreninin enerji dağılımının %70&prime ; inin karanlık enerji , %26 ' sının soğuk ve karanlık madde , geri kalan %4&prime ; lü ; k kısmın ise atomlar ve protonlar durumunda olduğu ortaya ç ; ıktı ( 380 bin yaşındaki evren iç ; in bu değer , %63 karanlık madde , %12 atomlar , %15 protonlar ve %10 nö ; trinolar ) .
Gö ; kadaların ç ; ekirdekleri
Ü ; ç ; gö ; kadada keşfedilen kara delik sonrası , bir takım uluslararası gö ; kbilimciler her gö ; kadada , bir zamanlar kuazarların hareketliliği sonucu oluşmuş sü ; perkü ; tleli kara deliklerin var olabileceğini ö ; nerdiler . Hubble Uzay Teleskobu ve Hawaii ' deki teleskoptan yapılan ışıkö ; lç ; ü ; mü ; ve tayfsal gö ; zlemler ile , her bü ; yü ; k gö ; kadada milyonlarca gü ; neş benzeri yıldızı yuttuğu dü ; şü ; nü ; len kara deliklerin var olduğu saptandı . Ayrıca bu kara delikler ev sahibi gö ; kadaların toplam kü ; tlesi ile doğru orantılı olarak değişiyordu ve kara deliklerdeki bü ; yü ; me oranının , aynı şekilde gö ; kadanın oluşum şekli ile bağlantılı olduğunu gö ; steriyordu . Keşfedilen kara deliklerin sayısı ve bü ; yü ; klü ; ğü ; bir zamanlar olması gereken dev kuazarları da doğrular nitelikte ç ; ıkıyordu .
Gezegenlerin oluşum sü ; reci
Hubble Uzay Teleskobu ile yapılan gö ; zlemlerde yeni doğmaya başlayan yıldızların etrafındaki gaz ve toz diskleri daha ayrıntılı olarak izleniyordu . Bu gaz ve toz diskleri bir noktada yoğunlaşmakta ve aynen 5 milyar yıl kadar ö ; nce Gü ; neş ' in etrafında da olduğu gibi gezegenleri oluşturmakta . Bu noktada Hubble gö ; nderdiği gö ; rü ; ntü ; lerle yıldız evrimi ve gezegen oluşum modellemelerinde bü ; yü ; k yol katetmemizi sağlamıştı .
TELESKOP TAM 20 YAŞINDA
Evreni gö ; zlemlemek iç ; in uzaya fırlatıldığı 1990 ' dan bu yana insanoğlunun pek ç ; ok keşif yapmasını sağlayan emektar Hubble Uzay Teleskobu , bugü ; n 20 . yaşını kutluyor . İnternetin dev arama motoru Google , Hubble ' a ana sayfasında yer verdi .
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi ( NASA ) , doğum gü ; nü ; şerefine , Hubble ' ın yeni Wide Field Camera 3 sistemi ile ç ; ektiği , 7 bin 500 ışık yılı uzaklıktaki Carina Nebulası ' nın fotoğrafını yayınladı .
İsmini Amerikalı astronom Edwin Hubble ' dan alan dü ; nyanın ilk uzay teleskobu , 24 Nisan 1990 ' da uzay mekiği Discovery tarafından yö ; rü ; ngesine taşınmış , 1 ay sonra da ilk fotoğrafları yollamaya başlamıştı . Hubble , 20 yıl boyunca kendi gü ; neş sistemimizden uzayın en derin noktalarına kadar bilgi verici yü ; zbinlerce fotoğraf yolladı .
Uzayda bakımı astronotlar tarafından yapılacak şekilde tasarlanmış tek teleskop olan Hubble iç ; in , sonuncusu 2009 Mayıs ' ında olmak ü ; zere 5 bakım uç ; uşu gerç ; ekleştirildi . İlk servis uç ; uşu 1993 Aralık ' ında Hubble ' ın gö ; rü ; ntü ; leme hatasının dü ; zeltilmesi iç ; in yapıldı .
Astronomların astrofizik alanındaki temel problemlerine ç ; ö ; zü ; m bulmakta bü ; yü ; k yararlar sağlayan yaşlı teleskop , yaptığı pek ç ; ok gö ; zlem sayesinde evrenin genişleme oranı başta olmak ü ; zere birç ; ok alanda ç ; ığır aç ; ıcı sonuç ; lar doğurdu .
NASA ve Avrupa Uzay Ajansı ' nın ortak ç ; alışması olan Hubble , 2014 ' te uzaya gö ; nderilmesi planlanan James Webb Uzay Teleskobu faaliyete geç ; ene kadar fotoğraf yollamaya devam edecek .
İşte sizin iç ; in derlediğimiz 10 muhteşem fotoğraf :