Paketteki Anayasa Mahkemesi ve HSYK - II
Olaylar Görüşler Paketteki Anayasa Mahkemesi ve HSYK - II Nuri ALAN Emekli Danıştay Başkanı Daha önce de açıkladığım gibi HSYK'nin taslakta öngörülen kuruluşuna hiçbir şekilde katılmıyorum. Hemen göze çarpan, yetersiz ve önceden sözü edilen iyileştirmelerle bağdaşmayan düzenlemeler şöylece özetlenebilir: • Hâkim ve savcıların aday ola
&bull ; Adalet Bakanı , kurulun başkanı olarak gü ; ndemi belirleme yetkisini elinde tutacak ; bu yetkisine dayanarak ö ; rneğin , Yargıtay ve Danıştay ü ; yelerinin seç ; imini , kanunun aç ; ık hü ; kü ; mlerini ihlal ederek , gü ; ndeme almamak suretiyle geciktirebilecektir .
&bull ; Adalet Bakanı ' nın dairelerin ç ; alışmalarına katılmaması olumlu bir dü ; zenlemedir . Ancak kendisi , gö ; revleri kanunla belirlenecek olan kurul toplantılarına katılabilecek ; ö ; rneğin anayasanın 154 ve 155 ' inci maddeleri uyarınca HSYK tarafından yapılacak ve kurulun en ö ; nemli gö ; revleri arasında olan Yargıtay ve Danıştay ü ; yeliği seç ; imlerinde kurul başkanı sıfatıyla oy hakkına sahip olacaktır .
&bull ; Hâ ; kim ve savcıların denetimi , haklarında araştırma ve gerektiğinde inceleme ve soruşturma işlemleri , ilgili dairenin teklifi ü ; zerine , Adalet Bakanı ' nın oluruna bağlanmıştır .
Teklifin HSYK ' nin ilgili dairesinden gelmesi , sonuca etkili değildir . Bakan teklife karşın , himaye etmek istediği hâ ; kim ve savcı iç ; in soruşturma izni vermeyecektir .
&bull ; Dairelerin gö ; revleri ve karmaşık bir yapıda oluşturulan kurulun ü ; yelerinin dairelere hangi esaslara gö ; re dağıtılacağı hususunda taslakta herhangi bir aç ; ıklık yoktur . Ö ; rneğin ; Danıştay ' ı temsil edecek tek ü ; ye hangi dairede gö ; rev yapacaktır? Bunlar hakkında hiç ; bir temel ilke ve esas getirilmeden , tü ; mü ; nü ; n kanunla yapılacak dü ; zenlemelere bırakılması sakıncalıdır .
&bull ; Taslakta hâ ; kim ve savcıların ö ; zlü ; k işlerinde hazırlık işlemlerini yapacak , kurulun sekreterya hizmetlerini yü ; rü ; tecek bir birimin kurulması hakkında herhangi bir dü ; zenleme yoktur . Buna karşılık kurula bağlı genel sek-reterlik kurulacak , bunun kuruluş ve gö ; revleri kanunla dü ; zenlenecektir . Kanunda genel sekreterliğe hazırlık işlemleri yapma gö ; revi verilebilir ise de bu hususun TBMM ' deki ç ; oğunluğun takdirine bırakılması , gü ; vence yö ; nü ; nden sakıncalıdır .
SONUÇ ; : AKP tarafından hazırlanan taslakta yer alan ; siyasi partilerin kapatılması , Anayasa Mahkemesi ve HSYK ' ye ilişkin dü ; zenlemelerin yargı reformu ile hiç ; bir ilgisi bulunmamaktadır .
Senelerce bekledikten sonra , seç ; imlere kısa bir sü ; re kala AKP tarafından alelacele ve ö ; zensiz bir şekilde hazırlanan , ç ; ok sayıda dil ve dü ; zenleme hataları iç ; eren , yü ; ksek mahkemelere duyulan ö ; fke , nefret ve gü ; vensizlik duygularını aç ; ığa ç ; ıkaran anayasa değişikliği paketinin tek amacı , yargıyı AKP paralelinde siyasallaştırarak ele geç ; irmek ; bağımsız yargıyı yok etmektir .
Bö ; ylece hem AKP ve partinin yö ; neticileri iç ; in gü ; venli bir hukuki ortam yaratılacak ; hem de hiç ; bir engele takılmadan devletin yapısını , şeklini ve yö ; nü ; nü ; yasalarla değiştirmek yolu aç ; ılmış olacaktır . Kabul edilmesi halinde tek adam yö ; netiminin yolunu aç ; acak olan bu dü ; zenlemeler , ne yazık ki kendilerini liberal olarak tanımlayan bazı kişilerce desteklenmektedir .
Anayasa paketinde , tek başına değerlendirildiğinde olumlu dü ; zenlemeler de bulunmaktadır . Bunların TBMM ' ye ayrı bir pakette sunulması halinde muhalefet partilerinin bunları destekleyeceğinden , en azından ü ; zerinde uzlaşma sağlanabileceğinden eminim . AKP demokratikleşmede gerç ; ekten samimi ise bunları paketten ç ; ıkarır ve uzlaşma sağlar . Ama bunu yapmayacaktır , yapamayacaktır .
Yargı iç ; in dü ; zenlediği kuralları , yargı ile ve kendi aralarında hiç ; bir ilgisi olmayan olumlu dü ; zenlemeler eşliğinde ve şemsiyesinde TBMM ' ye ve gerektiğinde halka sunarak sonuca varmak istemektedir .
Dilimizde bu taslak metni ç ; ok iyi tanımlayacak ç ; ok sayıda ö ; zdeyiş ve atasö ; zü ; vardır . Sanıyorum Ziya Paşa ' nın ö ; zdeyişi en uygunlarından biri olacaktır : &ldquo ; Sen herkesi kö ; r , â ; lemi sersem mi sanırsın?&rdquo ;