Demokrat Yargı: Beklentiler harmanlanarak yargıda yeni bir bakış açısı üretilsin

Demokrasi ve Özgürlük İçin Yargıçlar ve Savcılar Birliği (Demokrat Yargı), Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) üyelerine çağrıda bulunarak, yargıya yönelik yeni ve tarihi bir bakış açısı üretilmesini istedi.

Konuya ilişkin yazılı bir açıklama yapan Demokrat Yargı, 2010 Anayasa değişikliği ile beraber kurumsal ve yasal altyapısı tamamlanan yeni HSYK'nın bundan sonraki süreçte alacağı zihinsel ve pratik tutumlara ilişkin tartışmaların öne geçtiği yeni bir tarihi safhaya girildiğini bildirdi. Bu yeni safhanın, toplumsal beklentileri güçlendirecek ve sivilleşme umutlarını daha da derinleştirecek bir demokratik perspektif ve uygulamalar dizisine sahne olmasının yeni HSYK'nın temsil gücü, kabiliyeti ve performansına özel bir dikkat göstermeyi gerektirdiğinin altı çizildi. Toplumun demokratikleşme heyecanlarının yargı içine yansıması sağlanması talep edildi.

Yargıda ve bir yargı idaresi kurulu olarak HSYK'da toplumu eksen alan ilk ilham verici ve yol gösterici çabaların onların eylemleri ile müşahhas bir hale geleceği ve sonuçlarının önümüzdeki dönemin umutlarını da belirleyeceği dile getirildi. Üyelerin HSYK'daki hem varlık ve hem de uygulamalarını, yargı açısından çok temel bir noktaya taşınması gerektiği kaydedildi.

Açıklamada, şöyle denildi: "Yargıçlık mesleğinin kendi içine kapanan bir kültürün ve mesleki taassubun etkisi altında verimsiz, hiyerarşik ve kapalı bir ilişkiler sisteminde yeniden üretilmesine yol açan geleneksel kooptasyon sistemi cumhurbaşkanınca seçilen bu üyelerin varlığı sayesinde aşılma ihtimali ile karşı karşıya kalmıştır. Bu yeni durum Cumhurbaşkanı'mız tarafından seçilen üyelere mesleki perspektiflerini toplumun perspektif ve beklentileri ile harmanlayarak yargıya yönelik yeni ve tarihi bir bakış açısı üretilmesi sorumluluğu da yüklemektedir. Gerçekten de mevcut HSYK'nın Sayın Cumhurbaşkanı'mız tarafından seçilen üyelerinin bu konuda ilk ve öncül oldukları bilinciyle hareket ettikleri taktirde yargıda demokratikleşme ve sivilleşmeye dönük bu ihtimalin hepimiz ve tüm toplum için gerçek bir imkana dönüşeceğini iddia etmek abartılı bir tahmin olmayacaktır."

30 yıllık geçmiş HSYK uygulamasında yüksek mahkemelerden gelen üyelerin kürsü hakim ve savcılarını ya da adalet hizmetinden yararlanan halkı değil, mensubu oldukları kurumların yetki, iktidar ve otoritelerini pekiştiren başta 'not verme' ve 'iş geçirme' gibi bilimsel ve akılcı bir temeli olmayan uygulamaları ısrarla sürdürme yolunun seçildiği hatırlatıldı. Adli ve idari yargıdan seçilen üyelerin kürsü hakimlerinin mağduriyetlerini giderecek, zarar görmelerini engelleyecek bir tutum almaları gerektiği ifade edildi.

Yargı içindeki farklı temsil grupları arasındaki çatışmaları ortak akıl, mantık, bilim ve halkın çıkarları yönünden törpüleyecek ve ortak bir zeminde buluşturma görevinin ise Cumhurbaşkanı'nca seçilen üyelerin temsil sorumluluğu altında olduğu savunuldu. Açıklamada, şu görüşlere yer verildi: "Halktan toplanan vergi, harç vs. gelirle oluşturulan kamuya ait insan, para, malzeme vs kaynakları kullandıkları halde bütçe yapma hakkını elinde bulunduran TBMM'ye hesap vermeyi bir zûl addeden zihniyet ve uygulamalarının sona erdirmede başlıca görevin sizin üzerinizde olduğunu önemle hatırlatıyoruz. İtirazlarımıza rağmen tasarıdan ısrarla çıkarılmayan yeni HSYK Kanunu'nun 44/3 maddesinin değiştirilmesi veya uygulamada hükümsüz hale getirilmesi yönünde girişimde bulunmanızı millete olan saygının bir göstermesi olarak görüyoruz. Sizlerin hakim ve savcı mesleğinden olmamanızı; mesleki körlük ve zaman içerisinde yanlışları doğru kabul etme gibi zafiyetlerden uzak ve daha geniş bir perspektiften mesleğin ve yargının sorunlarına bakabilme kapasiteniz nedeniyle bir fırsat olarak görüyoruz. Yıllarca hiç sorgusuz kabul edilen, sınıf sistemi, (birinci, ikinci ve üçüncü sınıf) unvanlı – unvansız hakim savcı ayrımı, bakanlıkta ve HSYK'da idari görevlerde tetkik hakimi adı altında çalıştırılma gibi bir çok uygulamaya 'kral çıplak' der gibi en basit tabiriyle 'saçmalık' olarak nitelendirmenizi ve yerine yargı organına yakışan çağdaş uygulamaları devreye almanızı bekliyoruz."