Benzinde vergi indirimi yok adımı rafineri ve dağıtıcı atacak

Akaryakıt fiyatlarındaki yükselişe karşı büyüyen tepkiler sürerken hükümetin çözüm arayışı dün de devam etti. Önceki gün Enerji Bakanı Taner Yıldız başkanlığında 1.5 saatlik bir toplantı yapan bürokratlar, dün de Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan başkanlığında bu kez üç saati bulan ikinci bir görüşme yaptı.
Hazine'de gerçekleştirilen toplantıya, Enerji Bakanı Taner Yıldız ile Enerji Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve DPT'nin üst düzey bürokratları katıldı. Toplantıdan çıkan karar haber ajanslarına "Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), akaryakıt fiyatlarını görüşmek üzere dağıtım şirketleri ve TÜPRAŞ yetkilileriyle yarın (bugün) bir toplantı yapacak" şeklinde yansıdı.
Milliyet'e konuşan bir sektör yetkilisi, "Toplantıda öğrendiğimiz kadarıyla Babacan vergi indirimine yanaşmamış. Sektör temsilcileriyle bir araya gelerek onlardan birtakım fedakârlıklar isteyecekler. Bu konuda dağıtım şirketlerinden çok fazla adım atmalarını beklemiyorum. Burada esas mesele Tüpraş olacaktır" dedi.
NTV televizyonuna konuşan Enerji Bakanı Yıldız da "Benzin fiyatlarını mutlaka rafineri merkezleri ve dağıtıcılar bir çeki düzen verip geriye doğru çekecektir" sözleriyle bugünkü görüşmede sektörden fiyatlarda indirim beklediklerinin sinyalini verdi.  

Tavan fiyata geçmek zor
Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası (TAGBİS) Yönetim Kurulu Başkanı Ferruh Temel Zülfikar, akaryakıt şirketlerinin tekrar bir tavan fiyat uygulamasına geçmesinin çok zorlayıcı olacağını ifade etti. Zülfikar, "Bize göre böyle bir uygulama yapılmayacak gibi. Bunu gerektirecek bir sebep yok. Biliyorsunuz Temmuz 2009'da tavan fiyat uygulaması yapıldı o da iki ay sürdü. Bize söyledikleri kâr marjıyla şu anki kâr marjımız aynı, yüzde 0.9'luk bir artışımız var iki yılda. Bu iki yılda asgari ücret, elektrik, su gibi diğer genel giderlere zam daha yüksek oldu" dedi. Zülfikar, Tüpraş'ın rafineri çıkış fiyatlarına müdahale bekleyip beklemediğine ilişkin bir soruya ise, "Aslında devletin bu fiyatlara müdahale yetkisi yok. Rekabet kuralları işliyor. Ama uyarı yapılabilir, belki ikna edebilirler" yanıtını verdi.

 

'Vergi, pompa fiyatında en belirleyici unsur'
Petrol Sanayi Derneği (PETDER), akaryakıtta yüksek vergilerin pompa fiyatının en belirleyici unsuru olduğunu bildirdi. Dernekten yapılan yazılı açıklamada, Türkiye'de petrolün tamamına yakın kısmının ithal edildiği ve dünya petrol fiyatlarındaki hareketlerden yurtiçi fiyatların da aynı şekilde etkilendiği, pompaya yansıyan akaryakıt fiyatlarının çok önemli bir kısmının da vergilerden oluştuğuna dikkat çekildi.
Geçen yıl varili ortalama 62 dolar olan ham petrol fiyatının bugünlerde 90 dolar düzeyine ulaşarak geçen yıl ortalamasına göre yüzde 47 düzeyinde artış gösterdiğine işaret edilen açıklamada, aynı şekilde Akdeniz piyasalarında geçen yıl ortalaması ton başına 591 dolar olan benzin fiyatlarının da aralık ayında 850 dolar/ton düzeyine ulaşarak geçen yıl ortalamasına göre yüzde 44 artış gösterdiği kaydedildi. Dünya petrol piyasalarında ortaya çıkan bu fiyat artışlarının iç piyasa fiyatlarına yandığı ifade edilen açıklamada, "Şöyle ki 2009 yılı İstanbul Avrupa yakası en yüksek 95 oktan kurşunsuz benzin pompa fiyatı ortalaması, 3.16 lira/litre iken, şimdilerde 3.84 lira/litre düzeyine ulaşmış ve en yüksek pompa fiyatlarında sadece yüzde 21.5'lik bir artış gerçekleşmiştir" denildi.
10 Aralık itibariyle İstanbul'un Avrupa yakasında pompada uygulanan indirim yapılmamış en yüksek benzin fiyatının içnideki dünya fiyatı ile vergiler toplamının yüzde 90.3 olduğu kaydedilen açıklamada, fiyatın geriye kalan yüzde 9.7'lik kısmının ise benzinin rafineriden veya uluslararası piyasalardan alınarak tüketiciye kadar ulaştıran zinciri içindeki dağıtıcı ve bayi tarafından sunulan tüm hizmetleri içerdiği vurgulandı.

 

'Rafineri çıkış fiyatı yüksek'
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dün akşam twitter'dan vatandaşların sorularını yanıtlarken akaryakıt fiyatları konusuna da değindi. Şimşek, yaptığı açıklamada yaklaşık bir yıldır hiçbir akaryakıt ürününde vergi artışı yapılmadığını söylerken, artışların petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki yükselişten kaynaklandığını söyledi.
Bakan Şimşek, "Bizim yaptığımız çalışmalara göre Türkiye'de rafineri çıkış fiyatı komşu piyasalara göre daha yüksek. Akaryakıt dağıtım şirketlerinin kârı (yüzde 9-9.5 arası); Avrupa ülkelerindeki ortalamaya oranla (yüzde 6 civarında) daha yüksek" dedi.