Suriye İle Milyar Dolarlık Arazi Sorunu
Türkiye'nin Ortadoğu politikası ve her geçen gün gelişen Suriye ilişkileri, yüz binlerce dönüm arazisi Suriye topraklarında kalan aileler için umut ışığı oldu.
1939 yılında Hatay'ın anavatan Türkiye'ye katılmasıyla birlikte çıkarılan yasa ile Suriye hükümeti, ülke sınırları içinde kalan Türk topraklarının işletilmesi için pasavan denen bir vesika ile Türklere 29 gün süreyle arazilerini işletme fırsatı verdi. Bu durum 1969 yılına dek, Baas rejiminin Suriye'de iktidara gelişine kadar devam etti. Dönemin Suriye lideri Hafız Esad, çıkardığı toprak rejimi yasası ile Türkler'e ait 3 milyon 309 bin 163 dönüm araziye el koydu. Buna karşın Türkiye de, Türk sınırları
içinde kalan Suriyeliler'e ait 272 bin dönüm araziye el koydu. Suriye lideri Hafız Esad'ın çıkardığı toprak rejimi yasasından en çok Altınözü ilçesine bağlı Karbeyaz köyü halkı etkilendi. Yasa, 25 bin dönüm arazisi olan köylülerin topraklarının yarısını kaybetmesine neden oldu.
Karbeyaz beldesi Cumhuriyet Mahallesi Muhtarı Mehmet Arıcıoğulları, geçmiş yıllarda Suriye'de kalan arazileri için Türk hükümetinin kendilerine toprak verdiğini ancak bu toprakların tekrar kendilerinden alındığını hatırlatarak, "Ne Suriye'deki topraklarımızdan bir fayda görüyoruz ne de Türkiye'de kalan topraklarımız için bize takas toprak veriliyor. Oradaki arazilerimizin akıbeti hakkında bir bilgimiz yok. Eskiden pasavan denen bir vesika ile gidip geliyorduk. Köyümüzün arazisi kadar Suriye'de
topraklarımız bulunuyor" dedi.
Sınır hattının çekilmesiyle birlikte 100 dönümün üzerindeki topraklarını Suriye'de bırakmak zorunda kalan Yücel Dönmezer ise, bu güne kadar çalmadık kapı bırakmadıklarını ancak bir sonuç elde edemediklerini ifade ederek, "Köyde 500 hane var. Bu hanelerin 300'ünün orada arazisi var" şeklinde konuştu.
Pasavan denen vesika ile 29 gün Suriye'de kalan arazilerini ekip biçme haklarının da Suriye hükümeti tarafından yıllar önce iptal edildiğini kaydeden Mustafa Bayramoğulları, "Pasavanla Suriye'deki arazilerimizi ekip biçme hakkımız vardı. Sınırdaki gümrük idare memurları bu pasavana gidip geldiğimiz ineklerimizin, büyükbaş hayvanlarımızın rengini dahi yazarlardı. Gümrük memurlarının himayesi ile ürünlerimizi getirebilirdik. Pasavanı iptal ettiler ve topraklarımıza el koydular. Buna karşılık Türkiye de
Suriyeliler'in arazisine el koydu ve icar karşılığı bizlere dağıttı. Karbeyaz'ın 25 bin dönüm arazisi var iken, 7 bin dönümü Suriye sınırları içinde kaldı. Devletten beklentimiz sorunun çözümü" diye konuştu.
Suriye tarafından el konulan Türklere ait 3 milyon 309 bin 163 dönüm arazinin bugünkü değeri 150 milyar doları bulurken, Türkiye tarafından el konulan Suriyelilere ait 272 bin dönüm arazinin değeri ise 17 milyar dolar civarında bulunuyor. Son olarak 1972 yılında Şam'da imzalanan milletlerarası emlak sözleşmesi ile ihtilafın çözümü için bir adım atıldı. Türkiye tarafı 1983 yılında Resmi Gazete'de tebliğ edilen anlaşmanın gereğinin 15 gün içinde yapılacağını açıklasa da, daha süre dolmadan tek taraflı
olarak anlaşmayı iptal etti ve süreç tekrar kesintiye uğradı. Mağdur aileler, haklarını savunmak için "Yerel Mülk Sahipleri Derneği" adı altında 428 üyeli bir dernek kurdular. Dernek 3 bin 800 aileyi temsil ederken, konuyu AİHM'e taşıyan ailelerin umutları son yıllarda iki ülke arasındaki ilişkilerin iyileşmesiyle arttı.
içinde kalan Suriyeliler'e ait 272 bin dönüm araziye el koydu. Suriye lideri Hafız Esad'ın çıkardığı toprak rejimi yasasından en çok Altınözü ilçesine bağlı Karbeyaz köyü halkı etkilendi. Yasa, 25 bin dönüm arazisi olan köylülerin topraklarının yarısını kaybetmesine neden oldu.
Karbeyaz beldesi Cumhuriyet Mahallesi Muhtarı Mehmet Arıcıoğulları, geçmiş yıllarda Suriye'de kalan arazileri için Türk hükümetinin kendilerine toprak verdiğini ancak bu toprakların tekrar kendilerinden alındığını hatırlatarak, "Ne Suriye'deki topraklarımızdan bir fayda görüyoruz ne de Türkiye'de kalan topraklarımız için bize takas toprak veriliyor. Oradaki arazilerimizin akıbeti hakkında bir bilgimiz yok. Eskiden pasavan denen bir vesika ile gidip geliyorduk. Köyümüzün arazisi kadar Suriye'de
topraklarımız bulunuyor" dedi.
Sınır hattının çekilmesiyle birlikte 100 dönümün üzerindeki topraklarını Suriye'de bırakmak zorunda kalan Yücel Dönmezer ise, bu güne kadar çalmadık kapı bırakmadıklarını ancak bir sonuç elde edemediklerini ifade ederek, "Köyde 500 hane var. Bu hanelerin 300'ünün orada arazisi var" şeklinde konuştu.
Pasavan denen vesika ile 29 gün Suriye'de kalan arazilerini ekip biçme haklarının da Suriye hükümeti tarafından yıllar önce iptal edildiğini kaydeden Mustafa Bayramoğulları, "Pasavanla Suriye'deki arazilerimizi ekip biçme hakkımız vardı. Sınırdaki gümrük idare memurları bu pasavana gidip geldiğimiz ineklerimizin, büyükbaş hayvanlarımızın rengini dahi yazarlardı. Gümrük memurlarının himayesi ile ürünlerimizi getirebilirdik. Pasavanı iptal ettiler ve topraklarımıza el koydular. Buna karşılık Türkiye de
Suriyeliler'in arazisine el koydu ve icar karşılığı bizlere dağıttı. Karbeyaz'ın 25 bin dönüm arazisi var iken, 7 bin dönümü Suriye sınırları içinde kaldı. Devletten beklentimiz sorunun çözümü" diye konuştu.
Suriye tarafından el konulan Türklere ait 3 milyon 309 bin 163 dönüm arazinin bugünkü değeri 150 milyar doları bulurken, Türkiye tarafından el konulan Suriyelilere ait 272 bin dönüm arazinin değeri ise 17 milyar dolar civarında bulunuyor. Son olarak 1972 yılında Şam'da imzalanan milletlerarası emlak sözleşmesi ile ihtilafın çözümü için bir adım atıldı. Türkiye tarafı 1983 yılında Resmi Gazete'de tebliğ edilen anlaşmanın gereğinin 15 gün içinde yapılacağını açıklasa da, daha süre dolmadan tek taraflı
olarak anlaşmayı iptal etti ve süreç tekrar kesintiye uğradı. Mağdur aileler, haklarını savunmak için "Yerel Mülk Sahipleri Derneği" adı altında 428 üyeli bir dernek kurdular. Dernek 3 bin 800 aileyi temsil ederken, konuyu AİHM'e taşıyan ailelerin umutları son yıllarda iki ülke arasındaki ilişkilerin iyileşmesiyle arttı.