1980 Öncesi Çiçek Asisi Olanlar, Maymun Çiçegi'nden Korunuyor
Enfeksiyon Hastaliklari Uzmani Prof. Sarhan Sakarya, 1980 öncesi çiçek asisi olan kisilerin yüzde 80 oraninda maymun çiçegi hastaligina bagisikligi oldugunu söyledi.
Maymun çiçegi hastaliginin aslinda bir çiçek hastaligi oldugunu ve ilk defa maymunlarda görüldügü için adini buradan aldigini vurgulayan Enfeksiyon Hastaliklari Uzmani Prof. Sarhan Sakarya, “Hastalik bulasma sekli, yayilma hizi ve etkisi Covid-19 kadar tehlikeli degil, Covid-19’da bir asimiz da yoktu. Simdi elimizde maymun çiçegine karsi dünya otoriteleri tarafindan onaylanmis asi var. Bunlari hizlica üreterek asilama ile bunun önüne kolayca geçilebilir” dedi.
Bulasma temas ile
Bulasma yollari hakkinda da bilgiler paylasan Prof. Dr. Sakarya, “Insanlarin salgilarinda bu virüs bulunuyor, her tür sivi transferi, kan tükürük, cinsel iliski bu virüsün bulasmasina neden oluyor. Hasta kisinin yattigi çarsaflar, kiyafetlerin ortak kullanimi gibi durumlarda da bulasabiliyor” dedi.
Grip benzeri belirtilerle baslayan maymun çiçeginin ates, halsizlik, lenf bezlerinde sislik gibi belirtileri de oldugunu ekleyen Sakarya, “Su an Dünya Saglik Örgütü’nün açikladigi 99 bin vaka var. Türkiye’de henüz kayit altina alinan bir vaka olmadi” dedi.
Belirtiler döküntüyle basliyor
Hastaligin bulastiktan sonra 1 ila 3 haftalik bir süreçte el, kol, bacak ve yüzlerde döküntüler seklinde etkisinin görülmeye basladigini söyleyen Sakarya, “Sonrasinda bu döküntüler içi süt kivaminda iltihaplanmis büyükçe keseler haline geliyor. Sonrasinda bunlar sönerek döküntülerin tamaminin geçmesi ile süreç tamamlamis oluyor. Ancak bu keseler sönümlense bile, lezyonlar tamamen geçene kadar bulas riski devam ediyor” diye konustu.
Prof. Dr. Sarhan Sakarya, Covid-19 pandemisi sonrasi insanlarin “Yeni bir pandemi mi geliyor?” korkusu yasamasinin anlasilir oldugunu ifade ederek sunlari kaydetti: “Ancak bu hastaligi Covid ile kiyasladigimizda bulasma riski Covid’e göre daha zor, öldürücü etkisi daha az, tedavi almasaniz da süreci tamamlayarak iyilesme oraniniz yüksek ve en önemlisi çiçek hastaliginin bir sekli oldugu için çiçek asisi ile bu hastaligin bir pandemi haline gelmesi engellenebilir. Covid-19’da bulas döneminde bir belirti göstermeden, solunum yoluyla yayilim oluyordu. Bunda ise insanlarin görebilecegi el, kol, bacak ve yüzde keselerin sivilcelerin olusmasi hasta olan kisinin kolayca taninmasini saglayacak, bu da yayilimi durduran etkenlerden biri.”
Nasil korunuruz?
Hasta olan kisilerle 1 metre mesafe korunmasi gerektigini söyleyen Sakarya hastaliktan korunmanin yollarini söyle özetledi: “Solunum yoluyla tükürük partiküllerinin sizin solunumunuza karismasini önleyecek bir mesafede bulunursak ve hasta kisi ile temasi kesersek bulas riskini en aza indirmis oluruz. Aile bireylerinden biri hasta olduysa odasini ayirip çarsaf ve kiyafetlerine temas etmeden mümkünse tuvaletini de ayirarak 21 günlük bir izolasyon ile süreci tamamlamak mümkün. Bir diger bulas imkani magazalarda kiyafet deneme yapilmasi, sahillerde herkesin kullandigi sezlong minderleri gibi malzemelerin kullanilmasi, bu tür temaslara dikkat edilmeli. Henüz bu hastalik için etkili bir ilaç bulunmuyor ancak hiçbir ilaç almadan ortalama 3 haftayi tamamlayip süreci atlatiyoruz. Immün sistemi baskilanmis yasli hastalar, kemoterapi gören insanlar için risk yüksek.”