Egirdir Gölü'nün En Büyük Kaybi Buharlasma
Isparta’da "Egirdir Gölü ve Su Verimliligi Seferberligi Çalistayi" basladi. Isparta Valisi Aydin Barus, 2024 yili baslarinda bazi tedbirler almak zorunda olduklarini belirterek, "Önceki yillarda yapilan çalismalarla birlikte yillik yaklasik 67 milyon metreküp su Egirdir Gölü’ne takviye olarak aktarilmaktadir" dedi.
Egirdir Gölü’nün mevcut durumdaki sorunlari ve çözüm alternatiflerinin tüm katilimcilar ile konusulacagi çalistayin en önemli çiktisi olarak Sektörel Su Verimliligi Uygulamalari ve Su Verimliligi Il Planinin hazirlanmasi olarak hedefleniyor.
"Egirdir Gölü’nün en büyük kaybi buharlasma"
Devlet Su Isleri 18. Bölge Müdürü Osman Erkan çalistayda yaptigi konusmasinda, kamuoyunda yanlis anlasilmalara sebep olan bazi konular hakkinda önemli bilgilendirmelerde bulundu. Erkan, "Egirdir Gölü’nde kamuoyunda yanlis bilinen bazi gerçekler var. Simdi Kovada kanali Egirdir Gölü’nün aslinda taskin savagi niteliginde olup 1969’lu yillarda DSI tarafindan açilmis, etrafindaki direnç problemleri de çözülerek Bozova’daki, buranin bir meyve bahçesi, meyve deposu olmasi saglanmistir. Biz kesinlikle Kovada kanalina, kanalin yapildigindan beri, ki böyle bir HES’lerin hakki da yok, bir tahsis de yok. Kesinlikle biz Kovada’dan kanalla HES için su vermiyoruz. Verdigimiz su, sulama sezonunda tamamen Bozova’daki 30 bin dekarlik bir alanin sulanmasi amaciyla verilmektedir. Egirdir Gölü’nden göletler ve barajlar için kullandigimiz toplam su, uzun yillar ortalamasinda 33 milyon metreküp. Biz bunun yaninda 1989 yilinda Aksu’dan Yilanli derivasyon kanali sayesinde 64 milyon metreküp suyu ortalama her yil Egirdir gölüne aktariyoruz. Bunun 100 milyonu geçtigi zamanlar da doluyor 30 milyon civarlarinda oldugu zamanlarda, kurakliga bagli oluyor. Bunun yaninda tabii Egirdir Gölü’nün en büyük kaybi buharlasma. Yillik 460 milyon metreküp buharlasma var. Yani minimum 2 milyar metreküp düsünürseniz toplam suyu yaklasik dörtte biri buharlasmaya gidiyor. Isparta Belediyesi’nin aldigi su konusu da çok polemik oluyor. Toplamda uzun yillar ortalamasinda 9 buçuk milyon metreküp su aliyoruz. Bu da yani buharlasmayla kiyasladigimiz zaman Temmuz ve Agustos ayindaki 8 günlük buharlasmaya esdeger bir su aliyor” dedi.
"Egirdir Gölü içme suyu ihtiyaci için ciddi risk olustugunu gösteriyor"
Isparta Valisi Aydin Barus ise Egirdir gölünün Isparta için hayati öneme sahip oldugunu belirterek, “Egirdir gölü Isparta merkezin yillik yaklasik 13 milyon metreküplük içme ve kullanma suyu ihtiyacini temin etmektedir. Yani Egirdir gölünden su saglanmadiginda Isparta il merkezinde yasayan yaklasik 250 bin nüfusun su ihtiyacinin nasil karsilanacagi gerçekten üzerinde düsünmeye deger bir konudur. Gölünün diger önemli bir hususu Isparta tarimina hayat kaynagi olmasidir. Gölümüzden tutulan tatli su levregi, çim sazani ve kerevit gibi su ürünleri yillardir Isparta’nin ihracatina önemli katki saglamaktadir. Ancak son yillarda azalan su varligi nedeniyle bu su ürünlerinin üretiminde de ciddi düsüsler oldugunu maalesef görmekteyiz. Özellikle küresel iklim degisikligi neticesinde yagis miktarindaki azalisinin önemli bir rol oynadigini ve her yil gölden önemli miktarda buharlasma meydana gelmesinin göl seviyesinde ciddi çekilmelere sebep oldugunu görmekteyiz. Özellikle son yillarda meydana gelen kuraklik ve yagis rejimindeki ciddi degisiklikler minimum kot seviyelerinden de asagiya dogru inise zorlamaktadir. Nitekim 2023 sulama sezonu bitiminde minimum su kodu seviyesinde neredeyse gölün su varligini tamamladik. 2024 Mayis itibariyle de minimum su kotu seviyesinin biraz üzerindeyiz ki bu artik Isparta tarimi için Isparta’nin il merkezinin içme ve kullanma suyu ihtiyaci için hakikaten çok ciddi bir risk olustugunu bizlere göstermektedir” açiklamalarinda bulundu.
"Yillik yaklasik 67 milyon metreküp su Egirdir gölüne takviye olarak aktarilmaktadir"
2024 yilina girerken bizler bazi tedbirler alma zorunlulugu duyduklarini belirten Vali Barus, “Yaptigimiz toplantida 2024 yili iyi durum senaryosuna göre yüzde 34 sulama da kisitlama uygulanmasi gerektigini belirttik. Bunun için alinabilecek önlemlere baktigimizda kapali sulama sistemlerinin bir an önce hayata geçirilmesi büyük önem kazaniyor. Atabey sulamasi ve Senirkent sulamasi olarak yapilan çalismalarin bir an önce bitirilmesi gerekiyor. Bu ovalarin sulama alanlarinin büyüklügü göz önünde bulunduruldugunda Egirdir gönlünün suyunun çok daha verimli sekilde kullanilmasina çok ciddi katkilar saglayacagini düsünüyoruz. Yine önemli çalismalardan birisi Egirdir Gölü’ne baska kaynaklardan su aktarimi, önceden yapilan çalismalarla birlikte yillik yaklasik 67 milyon metreküp su Egirdir gölüne takviye olarak aktarilmaktadir. Yine su anda proje çalismalari devam eden Aksu-Yilanli havzasinda su aktarimi vasitasiyla yillik yaklasik 42 milyon metreküp bu su aktarimi gerçeklestirilmesiyle birlikte en azindan gölümüzü takviye ederek su varliginin zenginlestirilmesine katki saglayacagimizi düsünüyoruz” dedi.
Çalistaya Isparta Valisi Aydin Barus, Tarim ve Orman Bakanligi Su Yönetimi Genel Müdür Yardimcisi Mahir Özcan, SDÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Saltan, DSI 18. Bölge Müdürü Osman Erkan, Egirdir gölüne kiyisi olan ilçelerin kaymakamlari ve belediye baskanlari, ilgili kamu kurum ve kurulus müdürleri, sulama birligi baskanlari ve akademisyenler katildi.