'2023'Ün Yalova'sinda Depremi Yasayanlarin Sayisi Sadece Yüzde 25'

Marmara Depremi’nde Yalova’da aktif sekilde gazetecilik yapan ve depremle ilgili 2 kitap kaleme alan Faruk Kirtay, 24 yil önce kentte yasanan acilari 17 Agustos Deprem Aniti’nda anlatti. O döneme ait kendisinin de çok sayida çektigi fotografin sergilendigi anitta açiklamalarda bulunan Kirtay, Yalova’nin 1999’da 4 yillik bir geçmise sahip yeni bir il oldugunu hatirlatti. Kirtay, o tarihteki kent nüfusunun 130 bin civarinda oldugunu söyledi.

Depremde Yalova’da 2 bin 504 kisi hayatini kaybederken, 5 bine yakin kisinin de yaralandigini dile getiren Kirtay, depremin hemen sonrasinda da 20 bin kisinin kentten göç ettigini söyledi.

Yaklasik 100 bin nüfusun kentte kaldigini anlatan Kirtay, "Simdi Yalova’nin nüfusu 350 bin civarinda. 24 yillik süre içinde Yalova’da depremi yasamis, depremde yakinlarini kaybetmis insan sayisi çok az" dedi.



"2023’ün Yalova’sinda depremi yasayanlarin sayisi sadece yüzde 25"

Deprem zamani Yalova’daki konut ve is yeri sayisinin 50 bin oldugunu dile getiren Kirtay, söyle konustu:

"Bunlarin içinden 10 bin 21 konut tamamen yikildi. 8 bin 500 konut orta hasarli oldu. 14 bin konut ise az hasarli oldu. Yani 33 bin 718 konut Yalova’da 17 Agustos 1999 depreminde hasar görmüstü. Yalova’da da o yillarda 50 bin konut vardi. Simdi Yalova’da 100 binin üzerinde konut var. Ancak geçen 24 yillik süreç içinde nüfus yogun göç alinca, Yalova’nin da yapisi degisince, depremi Yalova’da yasamis, yakinlarini kaybetmis insan sayisi da azaldi. Deprem zamani 100 bin kisinin yasadigi Yalova’da, simdi 300 binin üzerinde bir nüfus var. 40 bin civarinda da siginmaci, mülteci olarak nitelendirecegimiz Ortadogu’dan gelen insanlarin barindigi bir il var. 350 bin kisiyi bünyesinde barindiran Yalova’da depremi hatirlayanlarin sayisi 75 bin kisi bile degil. Bu da sunu gösteriyor. Yalova’da yasayanlarin yüzde 75’i depremi hatirlamiyor. Deprem olgusunun da ne oldugunu bilmiyor. 2023’ün Yalova’sinda depremi yasayanlarin sayisi sadece yüzde 25. Yalova’da deprem sorgulanmalidir ancak depremi hatirlayan depremi Yalova’da yasamis insan sayisinin giderek azalmasindan dolayi da duyarlilik yok oldu."

"30 bin konut mezar olarak bekliyor"

24 yilda depremden derslerin çikarilmadigini kaydeden Kirtay, "Deprem anitinda ismi olan binlerce insan toprak altinda, bizler ise toprak üstünde derin uykudayiz. Çevre ve Sehircilik verilerine göre 34 bin hasar gören konuttan 3 bin konutta sadece yerinde dönüsüm yapildigi ortaya çikti. 30 bin konut mezar olarak ögrencileri, orada yasayan vatandaslari bekliyor" dedi.

Deprem sonrasi yazdigi “Sesinizi Duyuyoruz” adli kitabinin depremde yakinlarini kaybedenlerin Deprem Aniti’ndaki ani defterine kaleme aldiklari yazilardan olustugunu ifade eden Kirtay, “Prefabrik Kitap” adli çalismasinda da depremzedelerin çektigi acilari, depremde hayatini kaybetmis insanlarin öykülerinin yer aldigini dile getirdi.

Dünyanin en trajik deprem aniti

Kirtay, 17 Agustos Deprem Aniti’nin enkazlardan yapildigini belirterek, “Depremin ilk haftasinda daha henüz 1 hafta dolmadan Yalova’daki enkazlar buralara getirildi ve döküldü. Dolayisiyla burasi 10 bin konutun enkaziyla dolduruldu. 10 bin konutun arasinda ceset parçalari da vardi, altinlar, ziynet esyalari da vardi. O yüzden de dünyanin en trajik deprem aniti üzerinde bulunuyoruz” diye konustu.

Kirtay, depremde sadece Yalova’da yasayanlarin degil yazlikçilarin da etkilendigini, bunun yani sira yurt disindan gelen yabancilarin da depremde öldügünü hatirlatti. Bunlardan birinin Türkiye’ye ay tutulmasini gözlemlemek için gelen Alman gökbilimci Gunnar Zeelau oldugunu belirten Kirtay, "Gunnar Zeelau bir gök bilimcisidir. Yalova’da tarih arastirmacisi Kaya Zengin’in misafiriydi. Kaya Zengin esini ve misafiri Alman gökbilimci Gunnar Zeelau’yu da kaybetmisti" dedi.

Kirtay, Israilli Franko ailesinin de müteahhit Veli Göçer’in sattigi yazlikta kaldigini ve 5 kisilik aileden sadece 9 yasindaki bir kiz çocugunun kurtuldugunu söyledi.

Kirtay, arama kurtarma ekibi lideri albayin, enkazdan canli çikarilan kizi evlatlik aldigini da hatirlatti.