''Kira Sorunlari Sadece Yüzde 25 Artisla Düzeltilebilir Düzeyde Degil''

Kira artisina yüzde 25 sinirlama getiren düzenleme 1 yil uzatildi. Adalet Bakani Yilmaz Tunç, "2 Temmuz 2023’ten itibaren 2 Temmuz 2024 tarihine kadar bir yil süreyle konut kiralarinda kira artisi yüzde 25 üst sinir olarak uygulanacak" dedi.

Bayramdan sonra torba kanunla düzenlemenin yasalasmasi bekleniyor. Dr. Avukat Arabulucu Umut Metin, konu hakkinda degerlendirmelerde bulunurken, arabuluculuga dikkat çekti.

Metin, ’’Bilindigi üzere, yüzde 25 kira artisi geçen sene de uygulanmakta olan bir sinirlamaydi. Kiradaki sorunlarda bir azalma olmayinca ayni düzenlemenin devami yönünde bir tercihte bulunuldu. Adalet Bakanimizin yaptigi açiklamadan yola çiktigimizda sunu anliyoruz: Bayramdan sonra meclise sevk edilecek taslak düzenlemenin yasalasma ihtimalinin oldukça kuvvetli oldugunu görüyoruz. Önümüzdeki bir yil daha konut kiralarinda yüzde 25 düzeyinde kira artisi yapilabilecek. Ama kira sorunlari sadece yüzde 25 artisla düzeltilebilir düzeyde degil. Toplumda yaygin sekilde farkli tartismalarin oldugu kira sorunlarini yasiyoruz. Bu haliyle yüzde 25 destekleyici bir çözüm olarak düsünülmüs olabilir ancak baska çözümlerim de sisteme monte edilmesi gerekiyor. Bunlardan birisi de arabuluculuktur’’ dedi.



Arabuluculugun erkenden zorunlu hale gelmesine dikkat çeken Metin, ’’Yapilan diger bir yasal düzenleme de 1 Eylül 2023 tarihinden itibaren arabuluculugun kira sorunlarinda zorunlu hale gelmesi oldu, bu çok isabetli bir düzenleme. Su an yapilmasi geren asil mesele su: 1 Eylül 2023’ü bekleyecek sartlar yoktur. Arabuluculugun kira sorunlarinda daha erken uygulanmasi için 10 ya da 15 Temmuz tarihine çekilmesi bir tercih olabilir. Arabuluculugun söyle bir güzelligi var; toplumdaki zitlasmayi ve sorunlari el sikisarak gidermeyi mümkün kildigi için bir davaya göre toplumsal barisi daha çok sagliyor. Toplumun kavga etmesini ve sürtüsmesini engelleyecek mekanizma adliyeler degil, arabuluculuktur’’ seklinde konustu.



’’Arabuluculuk basvurularinin önemli bir kismi mülk sahiplerinden geliyor’’

Arabuluculuk basvurusunun daha çok ev sahiplerinden geldigi bilgisini veren Metin, ’’Ayri bir kira düzenlememiz yok, Türk Borçlar Kanunu düzenliyor. Bu kanun zaten kiraciyi korur durumda. Yüzde 25 kira düzenlemesi fazla korur bir tablo olusturdu. TÜFE sartlari geregi mülk sahipleri kirada daha yüksek artis talep eden taraf oluyor. Kira bedelleri konusundaki arabuluculuk basvurularinin önemli bir kismi mülk sahiplerinden geliyor. Çünkü mülk sahipleri yüzde 25 kira sinirlamasinin yerinde olmadigini, hakkaniyetli olmadigini ve iki tarafi gözetmedigini düsünüyor. Bu yüzden arabuluculuk görüsmelerinde bu tür basvurular ev sahiplerinden gelmektedir’’ diye konustu.



’’1 ay içerisinde arabuluculuktaki kira sorunlarina çözüm üretmek mümkün’’

Anlasmazliklarin kisa sürede çözülebildigine vurgu yapan Metin, ’’Su anda adliyelerdeki davalarin ilk durusma zamani yaklasik 10 ay sonraya veriliyor. Herhangi bir arabuluculuk görüsmesi asla 10 ayi bulmaz. Birkaç hafta içerisinde veya en geç 1 ay içerisinde arabuluculuktaki kira sorunlarina çözüm üretmek mümkün. Burada önemli olan insanlarin el sikisarak kol kola arabuluculuk merkezlerinden ayrilmasidir’’ ifadelerini kullandi.

Fabrikalarin kira sürelerine de deginen Metin, ’’Hukukta her düzenlemenin toplum faydasina olmasi gerekiyor. Bir ülkede ekonominin çarklari çok rahat bir sekilde isler durumda olmasi gerekiyor. 10 yillik düzenleme konutlar için uygun olabilir ancak bir fabrikanin 10 yillik süre nedeniyle tasinmasi ekonomi açisindan büyük bir kayiptir. Bu haliyle yüzde 25 düzenlemesi is yerleri açisindan yok. Is yerleri için 10 yillik düzenlemenin yürürlükten kaldirilmasi gerekiyor. Türkiye’de ekonomi çarklarinin saglikli islemesi açisindan hukuki düzenlemelerin de ekonomiyi destekleme yaklasimi süreklilikle devam ettirmesi gerekiyor’’ dedi.



Metin, sözlerini söyle tamamladi: ’’Davasever olmamamiz lazim, dava öncelikli yolumuz olmamasi lazim. Biz adliyeleri sorun çözme kurumlari olarak görüyoruz, bu dogru. Ama sorun çözmenin tek adresi adliyeler degildir. Dünya artik degisiyor. Biz arabuluculukla 2013’te tanistik. Tüketici hukuku, ticaret hukuku ve isçi isveren uyusmazliklarinda da arabuluculuk yapiyoruz.’’