Tarihi Kaynaklar Ortaya Koydu Açiklamasi Sülün Kuslari, Depremi Bir Saat Öncesinden Hissedebiliyor

Kahramanmaras merkez üslü, 11 ili etkileyen depremlerin ardindan kuslarin depremi önceden hissederek garip davranislar sergilendiklerinin iddia edilmesi üzerine çesitli arastirmalarda bulunan Arastirmaci ve Tarihçi Yazar Serafettin Çetinkaya, Kastamonu Üniversitesi’nde kütüphanede çesitli kitaplar üzerinde inceleme yapti. Yaptigi arastirmalar neticesinde, 800 yil önce yazilan ‘Acayibü’l-Mahlukat Garaibü’l-Mevcudat’ isimli kitapta sülün kuslarinin depremi 1 saat önce hissedebildiginin yazildigini tespit etti. 1240’li yillarda Fars asilli matematik, fizik, astronomi, cografya ve jeoloji bilgini Kazvini tarafindan yazilan ‘Acayibü’l-Mahlukat Garaibü’l-Mevcudat’ kitabinda 1240’li yillarda Hatay’in Antakya ilçesinde meydana gelen depremden de bahsedildigi ortaya çikti. Sülün kuslarina dikkat çekilerek depremin 1 saat erken ögrenilebileceginin yazildigi kitapla ilgili bilgi veren Çetinkaya, yaklasik 800 yil önce yapilan arastirmalarda sülün kuslarinin depremi hissettigi belirlenirken, günümüz teknolojisinde yapilacak çalisma ile depremin saatler öncesinden bilinebilecegine isaret etti.

“Acayibü’l-Mahlukat Garaibü’l-Mevcudat isimli kitapta depremin daha önceden bilinebilmesi için bazi bilgilere rastladik”

KItapta depremle ilgili bilgilere yer verildigini kaydeden Çetinkaya, “Deprem ile ilgili birçok uzman bu konuyla ilgili görüslerini belirtti ve halen bu konuyla ilgili açiklamalar sürüyor. Biz de arastirmaci tarihçiler olarak çesitli konularda arastirmalar yaparken kadim bir Arapça kitapta depremin daha önceden haber alinabilmesiyle alakali kayitlara rastladik. Örnegin Japonya’da 9,1 büyüklügünde meydana gelen deprem 50 saniye öncesinden haber verilmisti. Japonlarin gelistirdigi bilimsel bir teknik ile deprem 50 saniye öncesinden haber alinabilmisti. Bunun da su sekilde artilari var. Trenlerin daha öncesinden durdurulmasi, elektriklerin kesilmesi, dogalgazin kesilmesi, deprem esnasinda meydana gelebilecek agir hasarlarin önüne geçilmesi bakimindan çok önemli. Biz, kadim kitaplarda da depremin daha önceden haber alinabilmesi için bazi bilgilere rastladik. Bahsettigim bilgi Acayibü’l-Mahlukat Garaibü’l-Mevcudat adli mahlukatin acayipleri ve yaratilmislarin gariplikleri kitabiyla ilgili. Bu kitap Kazvini dedigimiz bir Islam alemi tarafindan yazilmistir. Kazvini, 1202 yilinda bugün Iran’a 150 kilometre mesafede bulunan Kazvin sehrinde dünyaya gelen birisidir. Kendisi Ilhanlilar döneminde yasamis hatta yazdigi bu eseri de Ilhanlilarin veziri olan Ata Melik Cüveyni’ye (Ilhanlilarin Veziri) hediye etmistir. Ayni zamanda Cüveni’ye kendisi de bir tarihçidir” dedi.

Kitapta, sülün kusunun deprem olacak bölgede toplandigi ve depremi bir saat önceden haber verdiginden bahsedildigini söyleyen Çetinkaya, “Acayibü’l-Mahlukat Garaibü’l-Mevcudat isimli kitapta deprem ile ilgili çok çesitli mevzular var. Ben iki konudan bahsedecegim. Birisi zelzeleyi Antakiye dedigimiz bir bahis var bu kitapta. ’Zelzeleyi Antakiye denilen yerde (Antakya) bir deprem oldu, bin 500 ev harap oldu, birçok kuyu batti, çesmeler ve irmaklar yerin dibine batti, hatta denizden bir tütün kokusu çikti, bu tütün kokusundan birçok insan helak oldu’ diyor. Bu konuyla ilgili çesitli detaylar veriyor kitap. Konumuzu ilgilendiren ve depremi daha öncesinden hayvanlar tarafindan haber verilmesi meselesi ise bir kustan bahsediyor. Bahsettigimiz kitabin Türkçesi, Farsçasi ve Arapçasi mevcut. Türkçesinde Kanuni Sultan Süleyman’in katledilen oglu Sehzade Mustafa’nin emri üzerine bu kitap Sururi tarafindan Türkçeye çevrildi ve bu kitapta sülün kuslarindan bahsediliyor. Yani kitaptaki ismi ‘Tedrüc’ oluyor. Kitapta Sülün kusunun su özelliginden bahsediliyor, deprem olacak bölgede toplanip depremi bir saat önceden haber verirler, bir saat dolmadan deprem meydana gelir diyor. Kitapta bu sekilde bu arastirmadan bahsediliyor. Bizlerde bu kaydi merak edenlerle paylasmak istedik” diye konustu.



“Sülün kuslari depremin erken haber alinmasi konusunda kullanilabilir”

Sülün kuslarinin depremin erken haber alinabilmesi konusunda kullanilmasi gerektigini söyleyen Çetinkaya, “Nasil köpekler enkazda arama kurtarma çalismalarinda kullaniliyorsa, birçok hayvan çesitli faaliyetlerde kullanilabiliyorsa sülün kuslarinin da depremin erken haber alinmasi faaliyetlerinde kullanilmasi neden olmasin. Bu konu üzerine arastirma yapilabilir, hatta hayvanlarin depremi daha önceden haber aldigina dair ünlü jeologlarimizdan Celal Sengör geçtigimiz günlerde bundan özellikle bahsetti. Hayvanlar, depremi insanlardan çok çok daha önce hisseder ve bu konu üzerine arastirilabilir diye açiklamasi bulunuyor” seklinde konustu.



“Sülün kuslarini kullanarak, depremi önceden bilebiliriz ve can kayiplarimizin önüne geçeriz”

Sülün kuslarinin depremin önceden haber alinabilmesi çalismalarinda kullanilmasi gerektigini savunan Çetinkaya, “Japonya, hangi teknikleri kullanarak depremi 50 saniye öncesinden haber aldi bilemiyorum ama sistemi neye dayanarak gelistirdiler bilmiyorum. Bizim, depremi daha erken ögrenebilmemize yarayacak elimizde kaynaklar mevcut. Asil bahsedilen ve günümüzdeki ismi Tedrüc olan sülün kuslarinin bu konudaki faydasindan istifade edilebilir. Hatta bu konu derinlemesine arastirilabilir. Bu sayede faydali bir çalismayi ortaya koymus oluruz. Bu sayede de yaralarimizi yani depremden meydana gelebilecek can kayiplarimizi, hasar kayiplarimizi daha çok önlemis, minimum seviyeye getirebiliriz” ifadelerini kullandi.