Vanli Balikçilarin Dondurucu Sogukta Zorlu Ekmek Mücadelesi
Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölü’nde inci kefali avlayarak geçimlerini saglayan balikçilar, dondurucu soguga ragmen ekmek mücadelelerine devam ediyor.
“Insanligin var oldugu ilk günden günümüze kadar degismeyen tek unsur gida”
YYÜ Su Ürünleri Fakültesi Dr. Ögretim Üyesi Mustafa Akkus, "Van Gölü 3 bin 712 kilometrekare yüzey alani ile beraber dünyadaki en büyük sodali gölünü olusturuyor. Yasadigimizi son kovit-19 pandemisi ve dünyadaki diger olaylar artik gidanin ne kadar önemli oldugunu bize bir kere daha gösterdi. Bu açidan ülkemiz iç sularindaki avcilik yoluyla elde edilen toplam üretimin üçte birlik gibi devasa bir bölümünü karsilayan Van Gölü’ndeki inci kefali her geçen yil yükselen bir deger haline gelecek. Teknolojiniz ne kadar gelisirse gelissin dünyadaki degismeyen tek sey gida ihtiyaci. Insanligin var oldugu ilk günden günümüze kadar degismeyen belki de tek unsur gida. Bu noktada inci kefali her yil yükselen ve deger kazanan önemli bir meta haline gelecek. Van Gölü’nde yasayan inci kefalleri yaz aylarinda göl suyu sicakliginin armasiyla beraber yüzeye yakin bir sekilde hareket ediyor. Yaz ayi geldigi zaman derinligin 1-2 metre oldugu sularda görüyoruz. Fakat kis mevsimi geldiginde havan sogumasiyla birlikte özellikle yüzey sularin sicakliginin düsmesiyle beraber inci kefalleri derinlere dogru hareket ediyor. Geçtigimiz yil Aralik ayinin basinda inci kefalleri 60-70 metrelerdeydi. Fakat bu sene 48-50 metrelerde gezdigini dolastigini görüyoruz. Dolayisiyla Van Gölü’nün aslinda geçen yila göre tam olarak soguyamadigini gösteriyor bize. Göl sogudugu zaman inci kefalleri daha da derinlere inecek” dedi.
“Van Gölü ve inci kefali çok hassas bir yapiya sahip”
Akkus, "Inci kefalinin geçtigimiz yillara göre boyunda bariz bir artis var. Geçtigimiz yillarda ag göz açikligi 18 milimetrelik aglar kullanilirken bugün 22-24 milimlik aglarin kullanildigini görüyoruz. Bu baligin boyunun attigini çok bariz bir göstergesi. Prof. Dr. Mustafa Sari tarafindan hazirlanan balikçilik yönetimi ile beraber inci kefalinin artik boyu büyüdü. Bu seneki balik bollugu geçen sene ile ayni seyirde devam ediyor. Fakat Van Gölü ve inci kefali çok hassas bir yapiya sahip. Van Gölü’ndeki inci kefalleri bu bollukta avlanmaya devam etmesi için koruma çalismalarindan taviz verilmeden sürdürülmesi gerekiyor. Ayrica yaz aylarindaki üreme döneminde yani göldeki inci kefalleri akarsulari göç ettigi zaman, akarsu yataklarinda mutlaka suyun olmasi gerekiyor. Bunun için de özellikle Bendimai Çayi gibi büyük akarsulardaki suyun tamaminin tarimsal sulamaya kesilmemesi gerekli. Geçen sene bildiginiz gibi Devlet Su Isleri (DSI) Bölge Müdürlügü tarafindan Bendimaçi Çayi yatagindaki suyun tamami tarimsal sulamaya kesildi ve o bölgede göç sekteye ugradi. Inci kefali göçücü bir tür. Üremeyen hiçbir canli neslini devam ettiremez. Sayet Van Gölü’nde inci kefalinin neslinin devam etmesini istiyorsak yüz binlerce yildir göldeki varligini ileriki nesillere aktarmak istiyorsak üreme dönemi hem koruma çalismalarina hem araliksiz devam etmek gerekiyor hem de akarsu yataklarindaki suyun tamamini tarimsal sulamaya almamamiz gerekiyor” seklinde konustu.