Baskan Kaplan, 'Dünyanin En Kaliteli Çam Fistigi Koçarli'da Üretiliyor'

Koçarli Belediyesi ve Aydin Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesinin ortaklasa gerçeklestirdigi Fistik Çami Çalistayi Koçarli Belediyesi 14 Mayis Milli Irade Konferans Salonunda düzenlendi.



Koçarli Belediye Baskani Nedim Kaplan, çalistayda yaptigi konusmada dünyanin en kaliteli çam fistiginin Koçarli’da üretildigini söyledi.



Koçarli’da 450 metre yükseklikten sonra çam fistigi üretimi yapildigini ifade eden Baskan Kaplan, orman köylerinin geçimini çam fistigi ile sagladigini ve yeterli isleme tesisinin oldugunu belirtti.



Kendisinin de ziraat mühendisi oldugunu ve bu çalistayin çok kiymetli olduguna dikkat çenek Baskan Kaplan, “Koçarli daglari 450 metreye kadar zeytin, 450 metreden sonra çamlarla kapli bir alan. Sarp, dik ve bazi alanlarin ulasilabilirligi bile güç. O yüzden baska bir tarim yapilmasi da imkansiz. Mazon bölgemiz çam fistiginda oldukça elverisli bir alan. Dünyanin en kaliteli çam fistigi bizim Mazon bölgesinde yetisir. Koçarli’da bu alanda geçimini saglayan ciddi sayida vatandasimiz var. Ihracat noktasinda ise yüzde 65 lik bir rakamla Koçarli’dan ihracat yapilmakta” dedi.



Geleneksel ve atadan kalma yöntemlerle, çam fistiginin yetistirildigini belirten Kaplan, “Çiftçilerimizin çam fistigi yetistiriciligi konusunda egitim almasi gerekir diye düsünüyorum. Geleneksel metotlardan bilimsel metotlara geçmek durumundayiz. Çam fistigi çok kiymetli ve altin ile yarisiyor. Çam fistigindan vatandasimiz iyi gelir elde ediyor. Çam fistigi yetisen köylerdeki vatandaslar sehre inip is aramiyor. Çünkü üründen elde ettigi gelir iyi. Bu sayede köyden kente de göç olmuyor. Orman köylerinde vatandaslar ayrilmayip hem ormanlara sahip çikiyorlar hem de üretim yapiyorlar.” dedi.



Ilçemiz Koçarli’mizin altini, essiz tadi ve degeriyle ünü Dünya’ya yayilan çam fistigimiz, marka degerinin artmasi, ilçemizle birlikte ilimizin de tanitimina katki saglamasi da bu çalistay ile daha da artacaktir diyen Baskan Kaplan, “Bu Çalistayda emegi geçen akademisyenlerimize ve panelistlerimize emeklerinden dolayi tesekkür ediyorum” diye konustu.



Çalistayda yaptigi konusmada Aydin’da 20 bin hektar alanda çamfistigi üretimi yapildigini belirten Aydin Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekani Prof. Dr. Ibrahim Gençsoylu, “Ülkemizde fistik çami hasadi ise oldukça zorlu asamalari olan bir süreçtir. Metrelerce yükseklikte bulunan kozalaklar agaçlardan toplanarak, kozalaklardan çam fistiklari çikarilmakta ve çikarildiktan sonra kabuk kirma makinelerinde kirilarak pazara ulastirilmaktadir. Uzun ve mesakkatli bu süreç ise çam fistiginin degerini arttirmaktadir. Fistik çami yayilisinin yogun oldugu bölgelerde orman köylümüzün geçim kaynagi olmakta ve ekonomik degeri ile orman köylümüzün yüzünü güldürmektedir. Ülkemizde 2022 yilinda 84 Bin 809 hektar alanda toplam 1140 ton çam fistigi üretimi gerçeklestirilmistir. Türkiye’de çam fistigi üreticisi ürününün bir kismini iç pazarlarda degerlendirilirken, üretilen çam fistiginin yaklasik yüzde 90'lik bölümü ihraç edilerek ülkemiz için önemli bir gelir kaynagi olusturulmaktadir “dedi.



Her bölgenin kendine has özelligi oldugunu söylen Koçarli Kaymakami Ersin Tepeli, çam fistiginin Koçarli ile özdeslestigini belirterek “Bölgemizdeki bu çam fistigini ne kadar gelistirirsek ilçe, il ve ülke ekonomisine o kadar fayda saglariz. Yapilan bu çalistay o yüzden bizim için çok önemli.” diye konustu.



Protokol konusmasinin ardindan çalistayin birinci oturumuna Prof. Dr. Hüseyin Baspinar baskanlik yapti.

ADÜ Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Doktora Ögretim Üyesi Burak Erdem Algül, Koçarli çam fistigi kalite özelliklerine iliskin yaptigi açiklamada Türkiye’de Aydin, Kozak ve Maras tipi fistik oldugunu söyledi.

Koçarli ilçesinde fistik çami üretiminin çok yapildigi 16 mahalleden kabuklu fistik örnekleri aldiklarini belirten Algül, “Aldigimiz ürünlerin boyu, iç fistik boyutu, dane agirligi, randiman, künar çatlama orani, bozuk dane orani, su miktari, yag asidi bilisimi, depolama, aflatoksin analizlerini yaptik. Çam fistigi su miktari düsük bir ürün. Su miktari 0,41’i geçtigi zaman çam fistiginda aflatoksin riski ortaya çikiyor. Aydin çam fistiginin yaklasik yüzde 90’i doymamis yag oranina sahip. Bu açidan Aydin fistigi çok saglikli bir ürün. Protein miktari ise yüzde 35,5 civarinda çok besleyici bir ürün” dedi.



Türk Patent Kurumu tarafindan cografi isaret alan çam fistiginin bu sürecine iliskin Aydin Ticaret Borsasi adina açiklama yapan Proje ve Marka Paten Sorumlusu Emine Ceylan Özdemir, cografi isaretin ürünün korumasi ve ihracati anlaminda çok önemli oldugunu söyledi.

Çam fistigi için 24 Agustos 2023’te Avrupa Birligi cografi isaret basvurusunun yapildigini ifade eden Özdemir, kabuklu ve kabuksuz sekilde ürünün ihraç edildigini belirterek, “Avrupa Birligi Komisyonu tarafindan yaptigimiz basvuru onaylandi. Aydin inciri, kestanesi, memecik zeytinyaginin ardindan çam fistiginin da cografi isaretini almak için çalismalar sürüyor. Bu süreç çok hizli ilerliyor” dedi.

Çam fistiginin incirden sonra Aydin’in en önemli ikinci ihracat ürünü oldugunu ifade eden Özdemir, Trademap IC verilerine göre Çin, Almanya’dan sonra Türkiye’nin çam fistigi ihracatinda üçüncü sirada yer aldigini söyledi.



Aydin’da yetistirilen çam fistigi agaç sayisinin net olmadigini ifade eden Aydin Ticaret Borsasi Sinai Mülkiyet Haklari Danismani Huriye Özener, verilen agaç sayisi ve üretim rakamlarin net olmadigini ve bir an önce agaç sayisi ve üretim miktarinin net olarak belirlenmesi gerektigini söyledi.

AB cografi isaret tescili alan ürün sayisi 14 oldugunu belirten Özener, mense bakamindan birinci sarada Aydin’in yer aldigini söyledi.



Çam fistiginin zirai ürün kapsamina alinmadigi için agaç sayisi üretim miktarinin bir türlü belli olmadigini ifade eden Koçarli Ziraat Odasi Baskani Taner Günes, çam fistiginin bir an önce tarimsal ürün kapsamina alinmasi gerektigini söyledi.