7,5 Milyon Yillik Tarihi Ayaklandirdilar

Kayseri’nin Kocasinan ilçesinde bulunan Yamula Baraji kenarindaki Tashan bölgesinde tarihi aydinlatacak çalismalar devam ederken, bulunan canlilarin ayaklandirma çalismalari da tamamlandi. Bire bir orijinal fosillerinden yapilan ayaklandirma çalismalarinin sonucunda vatandaslar, o dönemde yasayan canlilarin boyutlari ve morfolojileri gibi konularda nasil olduklarini görebilecekler.

Tamamen orijinal ve bire bir fosillerin kaliplari ile ayaklandirma çalismalari yaptiklarini söyleyen Uzman Antropolog Ömer Dag, “Yaklasik 5 yildir kazi çalismamiz devam etmekte ve hala devam ediyor. Kis sezonunda laboratuvar çalismalarimiza geçiyoruz. Bu sene de farkli olarak laboratuvarda ayaklandirma çalismalari yapiyoruz. Normalde burada temizleme ve konservasyon islemleri olur fosillerin ama bu sene farkli olarak ayaklandirma yapmayi planliyoruz ki yaptik da. Su anda montaj asamasinda bitmek üzere. 3 toynakli dedigimiz at grubuna ait bir örnegimiz var. Ilk önce onun ayaklandirmasini yaptik. Burada görünen örnek 3 toynakli ata ait bir örnek. Tamamen bire bir orijinal fosilinden aldigimiz kaliplarla beraber biz bunu ayaklandirmis bulunmaktayiz. Onun disinda biz bu grubu direkt iskelet olarak ayaklandirdik ve bir tane daha örnegimiz var. Direkt o dönemde yasamis olan porsuk grubuna ait bir örnegin canlandirmasi söz konusu. Kaba etiyle beraber bir görüntü olusturduk aslinda. O dönem yasamis bir örnegin yine bir kaba etiyle ayaklanmis hali” dedi.

Ömer Dag, maliyet olarak da disarida yapilan çalismalardan çok daha uygun fiyata çalismalarini sürdürdüklerini söyleyerek, “Bizim yaptigimiz örnek ayaklandirma bire bir orijinal fosili ile olan ayaklandirma. Türkiye’de ayaklandirma yapan birkaç firma var ama bunlar 3 boyutlu tarayicilarla gerçeklestirilen ve bire bire çok da yakin olmayan örnekler. Bizim örnegimiz direkt alandan çikan fosilin bire bir orijinali ve orijinal halinin kalibi. O yüzden bir farklilik gösterebiliyor. Maliyet olarak baktigimiz zaman da Türkiye’de bunu yapan firma sayisi çok az ama yapmak istedikleri zaman genelde yurtdisindaki firmalara yöneliyor ayaklandirma yapmak isteyen yerler. Maliyetler de yurtdisina baktigimiz zaman çok yüksek rakamlara tekabül ediyor. Biz bu ayaklandirmayi maliyet olarak da çok çok uyguna yapmayi planliyoruz ki su anda aldigimiz ürünler de bunu gösteriyor. Normalde bu ürünleri yurtdisinda bir firmaya yaptirmak isteseler bayagi yüklü miktarda para ödemeleri gerekiyor. Biz de maliyet açisindan çok cüzi miktarlarda maliyet bütçesi çikardik ortaya. Bu sekilde de ayaklandirmamizi gerçeklestirdik” ifadelerini kullandi.

Çalismalarin sonunda vatandaslarin o dönemde yasayan canlilar hakkinda merak ettiklerini göreceklerini söyleyen Uzman Antropolog Ömer Dag, “Bizim çikardigimiz örneklerde genelde fosili çikardigimizda bu iskelet ayni yerde olmuyor. Ayak kemigini bir yerde buluyoruz, kol kemigini bir yerde buluyoruz. Farkli farkli noktalarda fosilleri kesfediyoruz. Bir arada bulamiyoruz çünkü ve insanlar orijinal fosilleri de görecekler geldikleri zaman müzeye. Kafalarinda o canli nasil boyuttaydi, nasil bir morfolojiye sahipti gibi soru isaretlerini kaldirabilmek için böyle bir ayaklandirma yöntemine basvurduk” dedi.