Çelik Açiklamasi 'Teknoloji Bagimliligiyla Birlikte Kayip Bir Nesil Yetisiyor'
Bener Cordan Ortaokulu ögretmeni Psikolojik Danisman Sükran Çelik, teknoloji bagimliligiyla birlikte kayip bir neslin yetistigini söyledi.
Ortahisar Belediyesi’nin Kizilay Danismanlik Merkezi (YEDAM) isbirligiyle düzenledigi seminerde Bener Cordan Ortaokulu ögretmeni Psikolojik Danisman Sükran Çelik teknolojinin bagimliligini anlatti.
Globallesen dünyada her 10 kisiden 9’nun herhangi bir ürüne bagimlilik gösterdigini dile getiren Çelik “Teknoloji bagimliligini söyle tarif edebiliriz. Insanlarin herhangi bir ürünü, zararlarini bilerek gereginden çok fazla kullanmasi ya da zaman ayirmasi, bundan kendini alikoyamamasidir. Bagimlilik yasa bagli degil, her yasta olabilir. Bir insanin teknoloji bagimliligi bir saatten 2,3,4 saate kadar çikabilir. Teknoloji bagimliligi nedeniyle çocuklar fiziksel olarak okulda ama zihinsel olarak okulda degiller. Pandemi döneminde çocuklar disari çikamadigi için bagimliliklari çok artti. Bos vakitlerinin çoklugundan zaman geçirmek için telefonla çok oyalandilar. Teknoloji bagimlisi çocuk telefonu elinden alininca çok ciddi reaksiyon gösterebilir. Bunun yaninda çocuklarda hareketsizlikten dolayi obezite bas gösteriyor. Dikkat eksikligi, hiperaktivite ve dürtüsellik en çok ortaya çikan olumsuzluklar. Çocuklar ne yaptiklarinin farkina varmiyor. Hayal dünyasinda yasiyorlar. Buna da bilgisayar ya da telefon basinda asiri derece zaman geçirmeleri neden oluyor. Bagimlilikta teknolojik ürün basinda geçirilen zaman çok önemli. Bu anlamda ekran bagimliligi bütün dünyada çok ciddi bir sorun” dedi.
Teknoloji bagimliliginin altindaki nedenleri siralayan Çelik, “Eger ailede bagimli bir anne ve baba varsa, ev içinde sorun varsa, çocuk kendini ifade edemiyorsa, sosyal degilse, gerçek hayatta basarisizsa ve bu basarisizligini sanal alemde telafi etmek istiyorsa teknoloji bagimliligina kapiliyorlar. Bagimlilik ilk önce merak duygusuyla basliyor. Arkadasinda görüyor, kendi de yapmak istiyor. Bagimli çocuklar minecraft gibi bilgisayar oyunlari hakkinda konusmak için arkadaslarini ariyor” diye konustu.
“Kimler risk altinda?”
Teknoloji bagimliligindan dolayi duygusu olmayan materyalist çocuklarin yetistigine vurgu yapan Çelik, “Hobisi olmayan kisilerin daha çok bagimliliga kapildigini görüyoruz. Kendini kesfetmemis, yeteneklerinin farkinda olmayan insanlarin bagimli olmasi daha kolay. Eger çocuklarin bagimli arkadaslari varsa bu durum daha da kolaylasiyor. Okuldaki basarisizligini gidermek için kendini sanal alemdeki basarilariyla tatmin ediyor. Ailesiyle çatismasi varsa, kimseyle iletisim kurmuyorsa, içine kapaniksa bagimli olabiliyor. Böylece de daha materyalist çocuklar yetisiyor. Çünkü oynadigi oyunlarda kesip, dogruyor, öldürüyor. Bunlar ona puan kazandiriyor. Ve gerçek hayatta da çocuk bu siddeti devam ettiriyor. Bu siddeti normal bir seymis gibi içsellestiriyor. Arkadasinin kafasina vuruyor ya da onu duvara çarpiyor. Bu oyunlarda çocuklar ebeveynlerinin kredi kartlariyla karakter satin aliyorlar” seklinde konustu.
Teknolojik ürünlerin amacina uygun olmayan sekilde, denetimsiz ve kontrolsüz kullanilmasinin bagimliliga neden oldugunu kaydeden Çelik, konusmasini söyle sürdürdü:
“Yedi yasa kadar olan dönem çocuklarda çok önemli. Zihinsel gelisimini tamamlamayan çocuklarin daha çok bagimli oldugunu görüyoruz. Bagimliligi önlemek için telefonu, televizyonu çikartin hayatinizdan Zihinsel olarak çocuklari kucaklayin. Eger teknolojik ürünleri amacina uygun, bilinçli bir sekilde kullanmiyorsak biz de bagimliyiz demektir. Teknolojik ürünleri kötüye kullanmak söyle olur. Eger teknolojik ürünleri, kontrolsüz ve uygunsuz kullaniyorsak burada bir sorun var, demektir. Çocuklar yemeyi reddediyor, sürekli olarak abur cuburla besleniyorlar. Bagimliligi önlemek için evde bazi kurallar almak zorundayiz. Meselâ telefonu ya da bilgisayari kullanma süresini kademeli olarak her gün azaltabiliriz.”
“Gerçeklik duygusu ortadan kalkiyor”
Sükran Çelik, teknoloji bagimliliginin çocuklarin fiziksel gelisimini de olumsuz etkiledigini kaydederek “Bilgisayar ortamlarinda ögrendigi küfürleri gerçek hayatta hiç çekinmeden ayni sekilde kullaniyor. Bu çocuklarda gerçeklik duygusu ortadan kalkiyor, çocuk adeta sanal alemde yasiyor. Çocuklar az uyudugu için gelismelerinde çok önemli olan ve uykuda salgilanan melatonin hormonu yeterli salgilanmiyor. Bu da fiziksel olarak gelismelerini etkiliyor. Yine mutluluk hormonu diye adlandirilan serotonin hormonu az salgilandigi için çocuklar mutsuz oluyor. Çok hareketsiz bir yasamlari oluyor. Buna bagli olarak da fiziksel gelisimleri de sekteye ugruyor” diye konustu.
Teknoloji bagimliliginin çocuklardaki psikolojik olumsuzluklarini aktaran Çelik, “Çocuklar kendi yeteneklerini kesfedemezse, bu hayatta var olma nedeni ortadan kalkiyor. Kendi yeteneklerini tanimadigi için, kendini kesfedemedigi için daha çok bagimliliga kapiliyor. Bu sekilde de çocugun bagimliliktan dolayi düsünmek için zamani olmuyor. Bu da zekâ puanini etkiliyor. Pandemi döneminde çocuklar sosyal hayattan koptugu için zekâlari 2 puan azaldi. Sadece çocuklarin degil bizim de birbirimizle konusmaya ihtiyacimiz var. Biz birbirimizle konusmayi özledik. Bagimliliktan dolayi çocuk kendi üzerindeki iradesini kaybediyor. Teknoloji bagimliligi nedeniyle çocuklarin bir rehberi ve arkadaslari olmuyor. Bilgisayar oyunlarinda ne pahasina olursa olsun, kahramanlari elde etmeyi ögreniyorlar. Sadece ele geçirmek istiyor. Elde ettikten sonra da çok çabuk tüketiyor. Örnegin oyuncak aldigi zaman hemen kiriyor. Bir tadelleden biraz yiyip begenmeyip, hemen yere atiyor. Bagimli çocuklar ögrenme güçlügü yasiyor, ögrenmeye açik degiller. Teknoloji bagimliligi dört kisimdan olusuyor. Internet, telefon, oyun konsollari ve televizyon. Bunlara gerektiginden fazla zaman ayiriyorsaniz, siz de bagimlisiniz” ifadelerini kullandi.
Çocuklarin teknoloji bagimliligindan kurtulmasi için öneriler
Sunumunun son bölümünde çocuklarin teknoloji bagimliligindan kurtulmasi için önerileri siralayan Çelik, sunlari söyledi:
“Telefon kullanmayi azaltalim. Özellikle evimizde. Kullanmadiginiz zaman siz de ne kadar mutlu oldugunuzu göreceksiniz. Siz kullanmadiginiz zaman çocugunuz da sizden görüp kendi de telefon kullanmayi birakabilir. Çocuklarin hayatlarini doldurun. Bos vakitleri olmasin. Çocuklarin her zaman aileye ihtiyaçlari oldugunu unutmayin. O nedenle onlarla her aksam zaman geçirin. Bir seyleri onlarla paylasmak zorundayiz. Paylasirsak telefona ya da bilgisayara harcayacaklari zaman azalir. Teknoloji bagimliligiyla birlikte gittikçe kayip bir nesil yetisiyor. Günden güne teknoloji ürünü kullanma sürelerini azaltin. Asamali olarak biraktirmayi deneyin. Bagimliligin bir hastalik oldugunu asla unutmayin. Ve tedavi edilmezse daha büyük sorunlarin ortaya çikacagini hiçbir zaman hatirinizdan çikarmayin. O nedenle bir uzmandan mutlaka destek alin. Bagimlilik nedeniyle çocuklarda özgüven eksikligi, sürekli uykusuzluk ve yorgunluk oluyor. Bunu önlemek için çocuklarin basarili oldugu alanlarda kendilerini daha da gelistirmeleri için onlara imkânlar taniyin. Çocuklarin basarmanin keyfine varmasini saglayin. Bu basari onlari ayni zamanda motive edecektir.”