Su Ürünleri Ihracatinda Rekor Yili
Dünyanin protein ihtiyacini karsilayan Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller sektörünün ihracati son 1 yillik dönemde ilk kez 4 milyar dolari asarken, Su Ürünleri Sektörü 1,6 milyar dolarlik ihracatla lokomotif oldu.
Su ürünlerinde hedef 500 bin ton ihracat
Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller Ihracatçi Birlikleri Sektör Kurulu Baskani Sinan Kiziltan, “Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller Sektörümüz tarihinde ilk defa 4 milyar dolari geçti. Su ürünleri ihracatimiz ise 1,6 milyar dolara ulasti. Su ürünleri ihracati 2000’li yillar 79 bin ton iken, 2021 yilinda 471 bin tona geldi. Hedefimiz 500 bin tona ulasmak. Ilk kez bu yil yetistiricilik avciligi geçti. 2030 yilinda bunu tahmin ediyorduk ama bu yil yakaladik. Türkiye’de su ürünleri üretiminin yüzde 59’unu yetistiricilik ürünleri olusturuyor. Yetistiricilik yoluyla yapilan üretim her sene yüzde 12 artiyor” dedi.
“Yeni yatirimlar ihracati tetikledi”
Kiziltan, “Türkiye’nin su ürünleri üretim ve ihracati özellikle son yillarda yapilan yatirimlarla büyük mesafe kat etti. Son 20-25 yillik dönemde su ürünleri ve hayvansal mamuller sektöründe dünyanin en modern ve entegre tesislerini Türk girisimcilerimizin ülkemize kazandirmasi da ihracati arttiran etkenlerden biri. Norveç’in nüfusu 8 milyon ama ihracati 13 milyar dolar. Çin üretiminin yüzde 80’nini iç piyasasinda tüketiyor. Sektörümüz ihracatini ve ülkemiz su ürünleri tüketimini daha üst seviyelere tasiyacak potansiyele fazlasiyla sahip.” dedi.
Dünyanin en ünlü caddesinde Türk baligi satiliyor
Sinan Kiziltan, “Su ürünleri ihracatimiz 2011 yilinda 424 milyon dolarken 2021’de 1,4 milyar dolara ulasti. 2022 yili Türkiye geneli Ocak-Ekim döneminde ise yüzde 20 artisla 1 milyar 322 milyon dolara imza attik. 10 aylik su ürünleri ihracatimizda yüzde 26 artisla 240 milyon dolarla Rusya, yüzde 13 artisla 152 milyon dolarla Italya, yüzde 15 artisla 132 milyon dolarla Birlesik Krallik öne çikiyor. Hollanda, Yunanistan, Almanya, Japonya, Ispanya ABD, Israil en çok ihracat gerçeklestirdigimiz diger ülkeler. Bu ülkelere ihracat yapmak kolay degil. Bugün sadece New York’un degil tüm dünyanin bildigi en popüler caddelerden biri Manhattan 5’inci caddede Türk baligi satiliyor” diye konustu.
Türk somonundan yüzde 122’lik rekor
Kiziltan, “Hava kargoda kapasite ne kadar gelistirilse ABD’ye ürünlerimizi o kadar satariz. Kargo uçaklarinin sayisi artmali. Yeni uçaklar filoya katildiginda ihracatimiz da artacak. 10 ayda levrek ihracatimiz yüzde 9 artisla 421 milyon dolar, çipura ihracatimiz 313 milyon dolar olurken, Omega-3 deposu Türk somonu, yüzde 122’lik artisla 259 milyon dolarla su ürünleri ihracatinin yildizi oldu. Alabalik ihracatimiz 87 milyon dolar, orkinos ihracatimiz yüzde 36 artisla 28 milyon dolara ulasti. Artik yildiz ürünümüz somon olacak. Somon ihracatimiz son 5 yilda 3 bin 500 tondan 36 bin tona çikti. 10 kati artmis durumda. Su ürünleri sektörü önümüzdeki dönemde yüzde 50 yüzde 60 büyüyecek ve bu ivmenin tamami somondan kaynaklanacak. Türkiye’de 22 çiftlikte somon üretimi yapiyoruz. Karadeniz’de 8 tane tesisin devreye girmesiyle ihracatimiz iki katina çikacak.” dedi.
Türkiye’nin Norveç’ten somon ithalatinin oldukça az oldugunu vurgulayan Sinan Kiziltan sözlerine söyle devam etti: “2017’de ithalatimiz ne ise su anda da öyle. Norveç ve Sili somonda yatay seyrediyor. Tesislerimiz yeni ve isçiligimiz de Norveç ile kiyaslaninca daha uygun. Mugla ve Izmir toplam su ürünleri ihracatimizin yüzde 62’sini gerçeklestiriyor. Dünya levrek ve çipura ihracatinda en büyük ikinci ihracatçi, alabalik, levrek ve çipura üretiminde ise Avrupa’nin en büyük üreticisi konumundayiz. Sektörümüz karbon ayak izinde en avantajli sektörlerden biri. Birligimizce Su Ürünleri Yetistiriciliginde Karbon Ayak Izi Projesini yürütüyoruz”
Kiziltan, “Ege bölgesi su ürünleri sektörünün karbon (sera gazi) emisyonunun hesaplanarak, iklim degisimine katkisinin belirlenmesi ve izlenmesi çerçevesinde Ege Üniversitesi ile bir çalisma baslattik. Ayni zamanda Türkiye’de Yetistiricilikten Elde Edilen Su Ürünlerinin Besin degerleriyle ilgili projemizde de Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’ne bir analiz hazirlattik. Arastirmaya göre levrek, çipura ve somonda yetistiricilik ve doga baliklarinin analiz degerlerinin birbirine yakin oldugu tespit edildi.” dedi.
Los Angeles’ta Turkish cuisine master programi
Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller Ihracatçilari Birligi Baskani Bedri Girit, “1,5 milyar dolarin üzerinde ihracatla Ege Ihracatçi Birlikleri içinde gida sektörleri içinde Ihracat sampiyonu olduk. Dünyanin protein ihtiyacini karsiliyoruz. Türkiye’nin su ürünler ve hayvansal mamuller ihracatinin yüzde 40’ini yapiyoruz. Su ürünleri sektörümüzü uluslararasi arenada daha iyi anlatmak için bir tanitim filmi olusturduk. 7 farkli dilde yayinlandi. Los Angeles’ta bir üniversite ile Turkish cuisine master programi olusturduk. Gastronomiye ilgi duyanlar master yapabilecek. Önümüzdeki günlerde lansmanini gerçeklestirecegiz” dedi.