Teknoloji Gelisse De Alternatifi Bulunamadi
Türkiye’nin önemli zeytin üretim merkezlerinden olan Aydin’da zeytin hasat sezonu baslarken, halk arasinda “4x4” olarak tabir edilen ve zeytin agaçlarina tirmanirken üreticilerin isini kolaylastiran kara lastik ayakkabilarina da ragbet artti.
Türkiye’de kirsal kesimde giyilen kara lastik ayakkabilarin modasi gelisen teknolojiye ragmen hiç geçmedi. Köylüler tarafindan ‘4x4’ olarak adlandirilan ve özellikle daglik arazilerde zeytin, çam fistigi ve kestane hasat sezonunda daha çok tercih edilen kara lastik ayakkabilar hasat sezonu öncesi raflarda yerini aldi. Saglamligi, tirmanis ve tutunma kabiliyetinin yüksek olmasinin yaninda oldukça ucuz olan kara lastik ayakkabilarin ayni zamanda yagmur ve yaslik günlerde kaymadigi için agaçlarda güvenligi sagladigini belirten çiftçiler, günümüzde kara lastik ayakkabinin alternatifinin henüz üretilmedigini söylüyor.
Kara lastik ayakkabilarin en fazla zeytin hasat sezonunda satildigini belirten ayakkabi tamir ustasi Turgay Sepetçi, çifti 75 ile 80 TL arasinda satisa sunulan kara lastik ayakkabilarin bir yil dayandigini çiftçilerin ise fiyatindan ziyade kullanim rahatligi, agaçlarda ve yamaç arazilerde ayakkabinin kaydirmamasi özelliginden dolayi tercih ettigini söyledi.
Kara lastik ayakkabilarin hala daha alternatifinin üretilemedigini ifade eden Sepetçi; “Hasat sezonunda maalesef agaçtan düsenlerin çogu tutunma sorunu ve ayaginin kaymasi sonucu oluyor. Bu yüzde kara lastik ayakkabilar zeytin ve kestane hasat sezonunda çiftçi için bir güvenlik gerekçesi olarak da kullaniliyor. Teknoloji gelistikçe eskiden kullanilan pek çok seyin yenisi ya da alternatifi üretildi ama kara lastik ayakkabilarin yerini tutan ayakkabi halen yok. Ancak eskisi gibi kara lastik ayakkabi üretimi de kalmadi. Mal bulmakta zorlaniyoruz. Su an tam hareketlilik zamani satip, para kazanacagiz ama yeterli ayakkabi bulamiyoruz. Çok sükür satislarimiz iyi. Su anda zaten is ve ihtiyaç zamani. Tabi sezon disinda satislar biraz daha düser ama hala daha özellikle kirsal kesimlerde tercih ediliyor” dedi.
“Agaçlardaki is kazalarini önlüyor”
Kara lastik ayakkabisi almaya gelen zeytin üreticisi Erol Yigen; “Zeytin agaçlarinda kaymadigi için, zeytin agaçlarina tirmandigimizda siki tuttugu için, kayip düsmemek için, zeytin ve fistik çami agaçlarinda kullanimi güzel oldugu için tercih ediyoruz. Gelisen teknoloji ile üretilen ayakkabilar su anda agaçlarin basina çiktigimizda düsme tehlikesi olusturuyor. Bizim düsmememiz lazim. Sakatlanmamamiz lazim ki çalisabilelim. O yüzden sene bir sefer, is zamaninda aliyoruz. Yillar geçse de bu kara lastiklerin modasi geçmez. Eskilerin damatlik olarak giydigi ayakkabilar bizim hasat zamaninda isimize yariyor” dedi.