Dr. Egilmez Açiklamasi 'ABD Iki Çeyrek Küçülme Yasadi, Bu Resesyon Demek'
Ünlü ekonomistler Dr. Mahfi Egilmez ve Prof. Dr. Isin Çelebi, “Ekonomi Söylesileri” programinda önümüzdeki dönemde dünya ve Türkiye’deki ekonomi politikalarini degerlendirdi. Dr. Mahfi Egilmez, ABD’nin iki çeyrekte de küçülme yasadigini, bunun da negatif büyüme anlamina gelen "resesyon" demek oldugunu söyledi.
Egilmez ayrica, bunun gelismekte olan ülkelerde de karmasaya neden oldugunu söyledi.
“Yüzde 0,4’lük büyüme Çin için felaket”
Çin’in de çok büyük sorunlari oldugunu belirten Dr. Mahfi Egilmez, bugüne kadar çift haneli büyüme rakamlarinin arkasina saklandiklarini kaydetti.
Çin’in dis borcu olmamasina ragmen basta banka ve müteahhitler olmak üzere çok iç borcu olduguna dikkat çeken Egilmez, “Konut satislarinin durgunluga girmesiyle geri ödemelerde sorun yasamaya basladilar. Yüzde 0,4’lük büyüme Çin için bir felaket. Buradan çikamaz ise Japonya’nin 30 yil önceki durgunluguna girebilir. Son zamanlarda dünya tuhaf bir yere gidiyor. 40 katir mi 40 satir mi durumundayiz. Üçüncü büyük krizin içindeyiz. Kapitalist sistemin canliligini savas çikararak sürdürmeye çalistigini da görüyoruz” diye konustu.
“Dünyada müthis bir makroekonomik kriz olustu”
Altinbas Üniversitesi Ögretim Üyesi ve eski Ekonomi Bakani Prof. Dr. Isin Çelebi ise yeni dünya düzeninin tartisilacagi bir döneme girildigini kaydetti.
2022’de pandemi krizi bitti derken Ukrayna-Rus savasinin dünyada gida ve enerjide arz güvenligi problemini gündeme getirdigine deginen Prof. Dr. Isin Çelebi, buna ek olarak tedarik zincirlerindeki aksamalarla birlikte dünyanin müthis bir makro ekonomik krize girdigini söyledi.
Çelebi, ABD Merkez Bankasi FED’in siki para politikasina döndügünü, faizi yukari çekerek enflasyonu indirmeye çalistigini söyledi.
Ancak bunun dünyada bir üretim kitligina neden olduguna da isaret eden Isin Çelebi, tarimin bugün dünyanin en önemli meselesi olmasi gerektigini vurguladi. Oysa silah satislarinin birinci hedef oldugunu, barisin ise önemsenmedigini belirten Çelebi, “Kapitalist sistemin kendini mutlaka revize etmesi gerekiyor. Yeni dünya düzeninde Uzak Dogu önemli bir yerde. Çin’in yüzde 1’in altinda büyümesi bir intihardir. Bugün Çin’de tavuk bulunmuyor, 1,5 milyar insan açlik tehlikesi ile karsi karsiyadir” dedi.
“Türkiye, iyi bir strateji ile gelecegini planlamali”
Isin Çelebi, Türkiye’nin yeni dünya içinde 100 yillik Cumhuriyet birikimi üzerine iyi bir strateji plani ile gelecegini düzenlemesi gerektiginin altini çizdi. Çelebi, “Rusya ile dogalgaz ödemelerinin 2024’e ertelenmesi konusuluyor. Buradan dogan kaynak nasil degerlendirilecek? Türkiye’nin gelecegi için tartisilmasi gereken önemli bir konu bu” dedi.
“Çözüm verimliligi artirmak”
Isin Çelebi son olarak üretkenlik ve verimlilik olmadan sadece parasal politikalarla enflasyon ile mücadele edilemeyecegini dile getirerek, “Ekmek fiyatlarinin artmasi bugday üretimi ile orantili. Bugday üretimimiz 80 milyon ton olsaydi, ekmek bugün 2-3 TL’de kalabilirdi. Enflasyonla mücadelede öncelik verilmesi gereken konular var. Alt gelir gruplarina etki etmeden verimligin artmasi, teknolojik alt yapinin ve egitimin iyilestirilmesi sart. Türkiye, bugün milli geliri 1 trilyon dolarin üstünde olan bir ülke olmak zorunda. 85 milyon insan baska türlü beslenemez. Kirsal alan bosaldi, yasam kentlerde sürüyor. Bana göre, Türkiye, yeni bir kentlesme politikasi üretmeli. Desantralizasyonu saglayarak kirsal alana dönüsü baslatmali. Üçüncü en önemli konu ise gida arz güvenligi için tarim verimliligini artirmak. Enflasyon ancak böyle asagiya inebilir” diyerek sözlerini sonlandirdi.