Orta Asya-Çin Zirvesi 6 Liderin Katilimiyla Gerçeklestirildi
Orta Asya ülkeleri Kazakistan, Kirgizistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Tacikistan’in Çin ile is birligi platformu olarak bilinen Orta Asya-Çin Zirvesi çevrim içi gerçeklestirilirken, Kirgizistan Cumhurbaskani Caparov, “Bu örgüt ülkelerimiz için her türlü mücadelede ortak çabalari koordine etmek için etkili bir platformdur” dedi.
Zirveye, Kazakistan Cumhurbaskani Kasim Cömert Tokayev, Kirgizistan Cumhurbaskani Sadir Caparov, Özbekistan Cumhurbaskani Sevket Mirziyoyev, Tacikistan Cumhurbaskani Imamali Rahman ve Türkmenistan Cumhurbaskani Kurbankulu Berdimuhammedov’un yani sira Çin Devlet Baskani Xi Jinping katildi.
Kirgizistan Cumhurbaskani Caparov yaptigi konusmada, ortak çabalari, uzun zamandir aci çeken Afganistan topraklarinda kalici barisin tesisine yönlendireceklerinden emin oldugunu dile getirdi. Cumhurbaskani Caparov, Orta Asya ülkeleri ve Çin dahil olmak üzere uluslararasi toplum için yeni Afganistan hükümetiyle mevcut gündemin en acil konulariyla ilgili diyalog ve is birligi temellerinin atilmasinin önemli oldugunu vurguladi.
Terörizm ve asirilikla mücadelenin zirvenin katilimcilarinin temel is birligi alanlarindan olduguna isaret eden Cumhurbaskani Caparov, “Sanghay Is birligi Örgütü çerçevesinde is birliginin artan önemini vurgulamak istiyorum. Bu örgüt ülkelerimiz için bölgesel güvenligin saglanmasi, yeni terör tehditleriyle, bölücülük, asirilik ve uyusturucu kaçakçiligiyla mücadelede ortak çabalari koordine etmek için etkili bir platformdur” diye konustu.
“Gümrük sinirinda kararli çalisma baslattik”
Kazakistan Cumhurbaskani Tokayev konusmasinda, Birlesmis Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) daimi üyesi olarak Çin’in Avrasya bölgesinde barisin, istikrarin ve ilerlemenin güçlendirmesinde önemli rol oynadigini vurguladi. Cumhurbaskani Tokayev, son yillarda bölge içi is birliginin devletler arasinda güvene dayali bir diyalog konusunda kilit rol oynadigini söyledi.
Orta Asya ülkeleri ve Çin arasinda ortak firmalarin sayisinin arttigini, ticari bariyerlerin kalktigina isaret eden Cumhurbaskani Tokayev, “Yasadisi semalari uygulayan ve is dünyasi için her türlü bariyerler olusturan ahlaksiz girisimcilerle mücadele dahil olmak üzere gümrük sinirinda düzeni saglanmak için kararli çalisma baslattik. Bu tür yasadisi eylemlerle mücadelenin sonuçlarinin çok yakin oldugundan eminim” dedi.
“Orta Asya-Çin” is birligi formatinin büyük imkanlarinin etkili kullanilmasi gerektiginin de altini çizen Cumhurbaskani Tokayev, bu baglamda ticari ve ekonomik is birliginin daha da artirilmasi gerektigini vurguladi.
Cumhurbaskani Tokayev konusmasinin devaminda, Kazakistan’in Çin’e organik tarim ve gida ürünleri dahil olmak üzere 135 kalemlik 1 milyar dolar degerinde ihracati artirabilecegini belirterek, “Bu baglamda ticaret ve ulastirma baglantisi konulariyla ilgili ortak yaklasimlarin gelistirilmesi için Orta Asya-Çin bakanlik istisareleri mekanizmasini baslatmayi öneriyorum” dedi.
Çin Devlet Baskani Xi Jinping ise, Çin’in bagimsizlik, egemenlik ve güvenligin korunmasiyla ilgili Kazakistan’in çabalarini destekledigini ifade ederek, Cumhurbaskani Tokayev’in liderliginde Kazakistan’in tüm zorluklari asacagini ve daha güçlü hale gelecegini söyledi.
Zirve sonunda, Orta Asya ülkeleriyle Çin arasindaki diplomatik iliskilerinin kurulusunun 30.yildönümü dolayisiyla ortak bildiri kabul edildi.