Karadeniz Bölgesinde Kestane Agaçlarini Yok Eden Gal Arisiyla Mücadele Basliyor
Orman Genel Müdürlügü, Karadeniz bölgesinde kestane agaçlarini verimsizlestiren ve yok eden gal arisiyla mücadeleye Mart ayinda baslayacak. Yüzde 80’lere varan verim kaybinin yapilacak mücadele sonucunda yaklasik 7 yil içerisinde yüzde 2’ye kadar düsürülmesi hedefleniyor.
Orman Genel Müdürlügü, ormanlarin saglik durumunu korumak ve iyilestirmek için yilda 600 bin adet yirtici böcek üretirken verdigi bu biyolojik mücadele sayesinde yilda 100 ila 150 milyon arasinda zararli böcegi yakalayarak imha ediyor.
Orman Genel Müdürlügü, Türkiye’de ilk kez 2014 yilinda tespit edilen ve mücadelesine yeni baslanan Kestane Gal arisiyla da mücadele bu yil Mart ayinda baslatilacak. Su an laboratuvarda Kestane Gal arisiyla mücadele için Italya’dan getirilen Torymus Sinensis böceklerinin üretimi devam ederken bu böceklerin Mart ayinda ormanlara birakilmasi planlaniyor. Kestane Gal arisi nedeniyle yüzde 80’lere varan verim kaybinin yol açtigi tahribatin ise yapilacak mücadele sayesinde 7 yil sonra yüzde 2’lere kadar düsürülerek bu sorunun ortadan kaldirilmasi hedefleniyor.
“8 yilda Kestane Gal arisiyla yaptigimiz biyolojik mücadele sonucunda dogal dengeyi saglayacagiz”
8 yilda Kestane Gal arisiyla yaptiklari biyolojik mücadele sonucunda dogal dengeyi saglayacaklarini belirten Orman Genel Müdürlügü Orman Zararlilariyla Mücadele Dairesi Baskanligindan Orman zararlilariyla Mücadele Sube Müdürü Akin Emin, “Kestane Gal arisi bizlere 2014 yilinda ilk defa Bursa ve Yalova’da tespit edildi. Bu yabanci orijinli bir zararli oldugu için ülkemizde bunun parazit önleyici dedigimiz baskilayici unsurlari yok. Bizlerde hemen arastirmaya girdik ve Avrupa’da ilk Italya’nin mücadele ettigini gördük. Bunun üzerine Italya’ya giderek nasil mücadele ettiklerini ögrendik. Bunun tek bir mücadele yöntemi var, bunun da biyolojik mücadele. Bu Gal arisini baskilayan Torymus Sinensis böcegi diye bir ari var. Türkiye’de bu olmadigi için bizler Italya’dan 2015 yilinda hemen Torymus Sinensis böcegi anaçlarini getirdik. Kurdugumuz laboratuvarda da üretimine basladik. Ormanlara yabanci orjinli bir zararli girdigi zaman çok hizli yayilmaktadir. Bununla mücadele ettigimiz parazitlerle de daha yavas yayilmaktadir ama Italya’da yaklasik 8-10 yil içerisinde dengeyi ancak saglayabilmislerdir. Bizlerde insallah 8-10 yil içerisinde bu dengeyi saglayacagiz. Kestane Gal arisindan dolayi hiçbir agacimiz ölmez, meyve veriminde biraz düsüklük olur. Çiçeklenmede azalma oldugu için bal veriminde biraz düsüklük olur ama agaçlari öldürmez. Bizlerde biyolojik olarak Italya’dan anaç olarak getirip üretime basladigimiz Torymus Sinensis böceklerini peyderpey görüldükleri yerlerde sahalara birakmak suretiyle biyolojik mücadelemizi baslatmis bulunuyoruz. 8 yilda Türkiye’de kestane ormanlarinda Gal arisiyla ilgili mücadelemizde dengeyi saglayacagimizi düsünüyorum” dedi.
“7-8 yil içinde Kastamonu’da dogal denge saglayacaktir”
Kestane Gal arisinin Kastamonu’ya bu yil geldigini ifade eden Emin, “Bu yüzden Kastamonu’ya Gal arisiyla ilgili mücadelemizi Mart ayinda baslatacagiz. Çünkü buraya anaç getirmedik, zararli ari yoktu. Zonguldak’ta geçtigimiz yil baslattik. Zararli böcek yayildikça biz bu anaçlari getiriyoruz. 7-8 yil içinde de Kastamonu’da dogal denge saglayacaktir. Italya’da yüzde 70-80’lere varan zararlar olmus ama mücadeleden sonra bu zarar yüzde 2’lere kadar düsmüs, bizde de yaptigimiz mücadele sonucunda yüzde 2’lere kadar düsecegine inanmaktayiz. Bu denge saglandiktan sonra Kestane Gal arisi zararlisi diye bir sorunumuz kalmayacak ama bu geçis sürecini tabii ki yasamak zorundayiz. Su anda Türkiye’de Kestane Gal arisi nedeniyle su kadar verim kaybi yasanmistir diye bir çalisma yapilmadi. Su ana kadar meyve verimi yüzde 10, yüzde 20 ya da yüzde 50 düstü diye bir açiklama yapan olmadi. Kestane Gal arisindan dolayi su kadar bal veriminde su kadar bal aliyorduk ama simdi su kadar bal aliyoruz diye bir çalisma henüz yapilmadi. Bunun bilimsel arastirmasini bilim adamlari yapip ortaya koyarsa bizlerde biliriz ve kamuoyuyla paylasiriz ama yabanci ülkelerde bu bilimsel çalisma yapilmis, Kestane gal arisi yeni girmis ülkelerde yüzde 20 ila yüzde 50 arasinda verim kaybi yasandigina dair bilimsel çalismalar bulunuyor. Fakat bizde su ana kadar böyle bir rakam yok” diye konustu.