Assos'ta 1300 Yillik Pala Ve Balta Bulundu

Çanakkale'nin Ayvacik ilçesine bagli Behramkale köyü sinirlari içindeki antik kentte ulasilan Bizanslilardan kalma kap ve araç gereçler, dönemin malzeme kültürü hakkinda önemli ipuçlari veriyor Kazi Heyeti Baskani Prof. Dr. Nurettin Arslan: 'Bu sene buldugumuz demir objelerinden biri, pala dedigimiz, demirden yapilmis büyük bir biçak. Ikincisi de balta tipi ya da özellikle ahsap sekillendirmek, dogramak için kullanildigini tahmin ettigimiz bir malzeme. Her iki alet de demirden yapilmis olmasina ragmen biçimlerini iyi bir sekilde koruyarak bugüne gelmeleri açisindan oldukça önemli'

BURAK AKAY - Antik Çag'in en önemli liman kentlerinden birisi olan, antik tiyatrosu, agora, nekropol ve surlariyla kültürel miras ve zenginlikleri barindiran Assos'ta devam eden kazilarda demirden yapilmis 1300 yillik pala ile ahsap sekillendirmede kullanilan balta gün isigina çikarildi.

Çanakkale'nin Ayvacik ilçesine bagli Behramkale köyü sinirlari içinde yer alan Assos Antik Kenti, yer üstünde kalan zenginliginin yani sira kazilarda ortaya çikarilan tarihi eserlerle geçmise isik tutuyor.

Türk bilim insanlarinca yaklasik 40 yildir kazi çalismasi yürütülen kentte yeni verilere ulasildi.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Ögretim Üyesi ve Assos Antik Kenti Kazi Heyeti Baskani Prof. Dr. Nurettin Arslan, AA muhabirine, kazilari Kültür ve Turizm Bakanligi ile Türk Tarih Kurumunun destegi, IÇDAS'in ana sponsorlugunda sürdürdüklerini söyledi.

Assos'un son iskan tarihi olan Bizans dönemine yönelik çalistiklarini belirten Arslan, su bilgileri paylasti:

"Kazi yaptigimiz yerler agirlikli olarak konut olarak kullanilan yapilar. Dogal olarak da bu yapilarin içinde buldugumuz buluntular, o çagdaki gündelik yasama ait kap kacaklar, alet edevat bize o dönemi ve orada ne oldugunu anlatiyor. Bu açidan veriler çok önemli. Fakat bu tür yapilarda kap kacaklari saglam olarak bulmak çok zordur. Sistemli bir sekilde kazi yaparak bütün mekanlardaki buluntulari, parçalari toplayarak, bunlari istatistik ve uzun süren çalismalar sonrasinda adeta bir puzzle gibi bu kaplari yeniden birlestirmeye çalisiyoruz."

- Çok sayida kesme, delme aletine rastlandi

Daha önce elde ettikleri buluntulardan birinin, pismis topraktan yapilmis izgara oldugunu aktaran Arslan, "Bugün de günümüzde en kolay et pisirme yöntemlerinden biri. O dönemlerde de insanlarin eti mangal ya da izgara üzerinde yaptiklarini görmekteyiz." dedi.

Arslan, tava niteliginde, ayrica gidalari karistirmak, ocagin üzerinde nohut, mercimek gibi tahillar kaynatilarak lapa yapmak için kullanilan kaplarin da buluntular arasinda yer aldigini bildirdi.

Yemeklerin servis edildigi, yiyecek ve içeceklerin saklandigi kaplara da rastladiklarini ifade eden Arslan, sözlerini söyle sürdürdü:

"Bizans dönemine ait kap kacaklardan elimizde büyük bir seri olustu. Bunun da bize baska bir yerde buldugumuz zaman kap kacaklarin biçimlerini ve dönemlerini daha iyi belirlemek için bir sans tanidigini görebiliriz. Kap kacaklarin yaninda yine o dönemde kullanilan araç gereçler var. Bunlar delme, kesme ve ayrica üretimle ilgili atölyeler. Bu Bizans dönemi yapilarinda, geçmis yillarda bunu gördük, çok fazla sayida küçük objeler, aletler var. Bunlar kesme, delme aletleri."

- Helenistik döneme ait kuyu ile ilgili çalisma devam ediyor

Prof. Dr. Arslan, bu yil kazi döneminde, pek tahribata ugramamis metal iki parçaya ulastiklarini belirterek, su bilgileri verdi:

"Bu sene buldugumuz demir objelerinden biri, pala dedigimiz, demirden yapilmis büyük bir biçak. Gymnasium (sporcularin egitim alani) dedigimiz Bizans yapilarinda ele geçti. Ikincisi de balta tipi ya da özellikle ahsap sekillendirmek, dogramak için kullanildigini tahmin ettigimiz bir malzeme. Her iki alet de demirden yapilmis olmasina ragmen biçimlerini iyi bir sekilde koruyarak bugüne gelmeleri açisindan oldukça önemli. O dönemdeki üretimde kullanilan alet ve araçlarin ne tür oldugu konusunda bize önemli bilgiler sunuyor. Konut alanlarinda rastladigimiz buluntularin tamami dogal olarak kentin terk edildigi 7'nci yüzyilda Bizans dönemine ait objelerdir. Bunlarin günümüzden 1300 yil öncesinde kullanilan araç gereç, kap kacaklarin oldugunu görebiliriz. Burada kaplar arasinda Helenistik döneme ait bir kuyumuz var. Restorasyon islemleri devam ediyor. Onlar daha boyali süslü kaplar. 'Balik tabak' dedigimiz, su testileri gibi daha farkli formlarda her dönem kendine özgü boyamasi, biçimi var. Bunlarin da bizim buluntulari kronolojik olarak dizmemize yardimci unsur oldugunu söyleyebiliriz."

Arslan, ele geçen buluntularin Assos'taki malzeme kültürüne önemli birer örnek teskil ettigini sözlerine ekledi.
Kaynak: AA