Auschwitz Kampinda Öldürülen Romanlar Edirne'de Anildi

Edirne'de, 2 Agustos 1944'te Auschwitz kampinda öldürülen Romanlar için Meriç Nehri kiyisinda anma etkinligi düzenlendi.

Roman Soykirimi Anma Günü dolayisiyla, Edirne'deki Roman dernekleri Meriç Nehri kiyisinda etkinlik düzenledi.

Edirne Roman Egitim Gönüllüleri Dernegi adina gazetecilere açiklama yapan Gamze Kesermis, Romanlarin 14. yüzyildan beri yasadiklari Avrupa cografyasinda yerli halklar tarafindan zülüm, baski ve derin ayrimciliklarla karsilastiklari kadar, ülkelerin siyasi ideolojilerinin acimazligi altinda sistematik ölümlere maruz birakildiklarini belirtti.

Alman Nazi yönetimi altinda 1944'de 2 bin 900 Romanin toplu olarak gaz odalarinda öldürüldügünü ifade eden Kesermis, "Avusturya, Hirvatistan, Macaristan ve Romanya'da Nazi yönetimi veya Nazi isgali sonrasi kurulan idarelerce çikartilan kanunlar ve uygulamalar geregi Roman nüfusunun önemli kismi, mal ve mülklerine el koyulmasinin ardindan toplama kamplarina gönderildiler. 13 Ekim 1942'de çikarilan emir toplu katliama dönüstü ve savas bittiginde Auschwitz, Birkenau, Chelmno ve Sobibor kamplari olmak üzere çesitli toplama kamplarina sevk edilen Alman ve Avusturya Romanlarinin yaridan fazlasi öldürüldü." dedi.

Kesermis, Belzec, Jasenovac kamplarindaki Balkan Romanlarinin kaybinin daha fazla oldugunu söyledi.

Romanlarin yasadiklari acilarin dillerinde sakli kaldigini belirten Kesermis, "Sakli tarihin bilinmeyen Romanlarina yönelik bazi Avrupa ülkelerinde koruma amaçli azinlik haklari taninmis olmasina ragmen Romanlar etnik saldirilara, ayrimci uygulamalara ugramaktadirlar. Bu günün anisina Alman Nazi yönetimi altinda katliamda yasamlarini yitiren Romanlarin ve Srebrenitsa Katliaminda yasamini yitiren Müslümanlarin acilarini da paylasiyor, baska katliamlarin yasanmamasini temenni ediyoruz." diye konustu.

Kesan Egitim ve Dayanisma Federasyonu Baskani Hasret Dinç de Nazi Almayasinda 1936 - 1944 yillarinda Roman toplumuna yönelik uygulamalarin tarihin çesitli dönemlerinde Avrupa'nin birçok ülkesinde görüldügünü belirtti.

Katledilen Romanlari rahmetle andiklarini ifade eden Dinç, "Osmanli döneminde kitlesel olarak bu tip uygulamalar yasanmamistir. Yasanmamasi tarihimiz açisindan çok degerlidir. Almanya, 1982'de Romanlarin tipki Yahudiler gibi Hitler’in hedefi oldugunu ve soykirimina ugradigini, Birlesmis Milletler de 1989'da etnik nedenlerden dolayi soykirimina tabi tutulduklarini kabul etti. Hitlerin saf Aryan irki yaratmak için kullandigi insanlik disi irkçi fasist uygulamalari kiniyoruz." dedi.

Edirne Roman Egitim Gönüllüleri Dernegi Baskani Turan Salli da Romanlarin katledilisinin 77. yil dönümünü hüzün ve aciyla yasadiklarini belirtti.

Türkiye'nin zor günler geçirdigini söyleyen Salli, "Bu günün anisi nasil içimizi yakiyorsa ülkemizdeki orman yanginlari da içimizi yakiyor. Türkiye olarak çok acilar yasadik, çok kötü günler gördük ama Türkiye Cumhuriyeti büyük bir devlettir. Gerek orman yanginlari gerek diger yasadigimiz olumsuzluklarin ülke olarak üstesinden gelecegimize inaniyoruz. Ülkemizdeki birlik ve beraberligimizi yüzyillarca nasil Osmanli'da korumussak Türkiye Cumhuriyeti'nde de koruyacagimiza inaniyoruz. Dünyanin hiçbir yerinde soykirimlar olmasin. Insan sevgisi hiçbir zaman tükenmesin." diye konustu.

Açiklamalarin ardindan Kesermis, Dinç ve Salli, Roman soykirimi aniti "Porajmos"un çiçeklerle süsledikleri fotografini ve yaktiklari mumlari nehre birakti.

Kaynak: AA