Sanliurfa'da Yeni Kesifler Tarihçileri Ve Turizmcileri Umutlandirdi

Harran Üniversitesi Tarih Bölümü Baskani Prof. Dr. Abdullah Ekinci: 'Sanliurfa, neolitik dönem örgütlenmesinin önemli merkezlerinden biridir. Bu 12 tepe, Sanliurfa'nin bir 'neolitik kültür havzasi' olarak dünya tanitilmasina da katki saglayacaktir' Sanliurfa Ticaret ve Sanayi Odasi Turizm Meslek Komitesi Baskani Mehmet Kamil Türkmen: 'Sanliurfa'nin gelecekte Neolitik döneme iliskin özellikle yabanci turistler açisindan çok önemli bir destinasyon merkezi olacagini öngörüyoruz'

RAUF MALTAS - Kültür ve Turizm Bakani Mehmet Nuri Ersoy'un Göbeklitepe çevresinde 11 yeni kesfi duyurmasi, kentteki tarihçiler ile turizmciler tarafindan umut ve sevinçle karsilandi.

Harran Üniversitesi Tarih Bölümü Baskani Prof. Dr. Abdullah Ekinci, AA muhabirine, Bakan Ersoy'un yeni kesiflere yönelik tanitim ve müjde açiklamasinin bölgenin hem tarih hem turizm potansiyelini canlandirmasi açisindan çok kiymetli oldugunu söyledi.

Yeni kesfedilen 11 tepede neolitik döneme iliskin çok önemli bulgulara rastlandigini vurgulayan Ekinci, "Neolitik dönüsümün uygarlik tarihinde çok önemli bir yeri vardir. Bir milyon yili askin bir zaman dilimi boyunca süren avci ve toplayiciliga dayali gezginci yasam ve bu yasam biçiminin geregi olan toplumsal örgütlenme, neolitik olarak tanimladigimiz dönemle birlikte degismeye baslamis, bu degisimin sonunda günümüze kadar gelen yeni bir toplumsal örgütlenme modeli ortaya çikmistir. Sanliurfa, neolitik dönem örgütlenmesinin önemli merkezlerinden biridir." dedi.

Ekinci, neolitik dönemin insanligin uzun geçmisinin en önemli kirilma süreci olarak kabul edildigini ifade ederek, bu dönemin teknolojiden inanç sistemine, beslenmeden yasam biçimine, toplumsal örgütlenmeden ekonomik düzene kadar çok önemli bir degisimi bünyesinde barindirdigini dile getirdi.

- "Sanliurfa'da tarih sonsuz bir nehir gibi..."

Neolitik degisimin yalnizca kültür, tarih ve arkeolojik baglaminda degerlendirilmemesi gerektigini belirten Prof. Dr. Ekinci, mimarlik tarihinden iktisat tarihine, botanikten zoolojiye, çevre biliminden fiziki antropolojiye, felsefeden sosyolojiye kadar konusu insan ve dünya olan tüm bilim dünyasini yakindan ilgilendirdigi için Sanliurfa'daki neolitik dönem yerlesmelerinin disiplinler arasi bir çalisma olarak degerlendirilmesi gerektigine dikkati çekti.

Sanliurfa neolitik yerlesim alanlarinin "neolitik paket" olarak adlandirilan tarim ve hayvanciliga dair bir çok bilinmezi bilinir kildigini anlatan Ekinci, "Neolitik dönemin belirleyici buluntu toplulugu olarak tarima alinmis tahillar, bakla ve mercimekgiller, evcillestirilmis koyun, keçi, sigir ve domuz, besin elde etme ve hazirlamaya yönelik ögütmetasi, havan, boynuz, orak gibi aletler, ahsap isçiliginde kullanilan yassi balta ve keskiler ile sulu as elde etmenin olmazsa olmazi kap kacak görülmektedir. Sanliurfa'da tarih, sonsuz bir nehir gibi, zengin bir uygarlik alani… Tarihsel birikimi sasirtici zenginlikte. Bu birikimin tarihsel degeri tartismasiz olmasina ragmen istenilen ekonomik degeri maalesef yeterince olusamamistir." diye konustu.

- "Sanliurfa neolitik mega yerlesmeler"

Bakan Ersoy'un yeri kesfedilenlerle birlikte toplam 12 tepeyle ilgili yeni bir tanitim hamlesini duyurdugunu, bunun bölgenin turizm potansiyelinin canlandirilmasi için çok kiymetli oldugunu dile getiren Ekinci, söyle devam etti:

"Bu 12 tepe, Sanliurfa'nin bir 'neolitik kültür havzasi' olarak dünyaya tanitilmasina da katki saglayacaktir. Nevali Çori, Sögüt Tarlasi, Biris Mezarligi, Karahan Tepe, Göbeklitepe, Sayburç, Mezra Teleilat, Ayanlar Höyük (Hut), Hamzantepe, Kurt Tepesi, Tasli Tepe, Harbetsuvan ve Sefertepe gibi neolitik yerlesim alanlarinin her birini 'mega yerlesmeler' olarak degerlendirmek gerekir. Bakanimizin 'Güneydogu Piramitleri' ifadesi, Sanliurfa neolitiginin ekonomik degerini vurgulamasi açisindan önemli bir tespittir. Göbeklitepe ismi, hem kültürel hem de akademik anlamda bir deger olusturmustur. Bölgede taramalar devam ettikçe neolitik yerlesme alanlari artacaktir. Göbeklitepe ile diger merkezleri de kapsayan bir tanimlama ihtiyaci olusmus ise 'Sanliurfa Neolitik Mega Yerlesmeler' ya da 'Sanliurfa Neolitik Kentler/Yerlesmeler' gibi bir tanimlama kullanilabilir. Her mega neolitik yerlesme alanin bagimsiz olarak degeri söz konusudur. Nevali Çori, Göbeklitepe, Biris gibi yerlesmelerin günümüze kadarki kazanimlarinin korunmasi da önemli bir kültür hizmetidir."

Sanliurfa'nin yeni anitsal yapilari kültür dünyasina hediye edecek potansiyele sahip bir kent olduguna deginen Ekinci, kentin tarihi birikiminin ekonomik anlamda petrolden daha kiymetli, bitmez tükenmez bir kaynak olarak degerlendirilmesi gerektigini sözlerine ekledi.

- "Uygarlik Sanliurfa'dan baslayip Türkiye'ye ve Avrupa'ya yayildi diyebiliriz"

Sanliurfa Ticaret ve Sanayi Odasi Turizm Meslek Komitesi Baskani Mehmet Kamil Türkmen ise Bakan Ersoy'un açikladigi müjdenin arkeoloji ve turizm sektörüne büyük bir heyecan verdigini kaydetti.

Özellikle kazilarin sürdügü Karahantepe Ören Yeri'nde çok önemli bulgulara rastlandigina isaret eden Türkmen, "Eylül ayinda özellikle yapilacak lansmanla kamuoyuna müjdelenecek açiklamalari bizler de heyecanla bekliyoruz. Ilk bulgular, neolotik dönemin merkezinin Sanliurfa'daki Tektek Daglari bölgesi oldugunu gösteriyor. 'Uygarlik Sanliurfa'dan baslayip Anadolu'ya ve Avrupa'ya yayildi' diyebiliriz. Sanliurfa'nin gelecekte neolitik döneme iliskin özellikle yabanci turistler açisindan çok önemli bir destinasyon merkezi olacagini öngörüyoruz." diye konustu.

Kültür ve Turizm Bakani Mehmet Nuri Ersoy, 27 Haziran'da GAP Bölgesi Turizm Tanitim ve Markalasma Projesi kapsamindaki "Mezopotamya" markasinin tanitimi için düzenlenen programda "Göbeklitepe çevresindeki 100 kilometrelik bir hat üzerinde 11 tane daha nokta tepemiz var, artik 12 tepe diyecegiz. 12 tepeyle ile ilgili büyük bir çalisma var, tamamlanmak üzere, eylül ayinda tanitimini yapacagiz." açiklamasinda bulunmustu.
Kaynak: AA