Müsilajin Yayilimini Uydu Üzerinden Takip Eden Kod Yazildi

Manisa Celal Bayar Üniversitesi Egitim Fakültesi Bilgisayar ve Ögretim Teknolojileri Bölümü Dr. Ögr. Üyesi Ali Murat Ates, Demirci Meslek Yüksekokulu Cografi Bilgi Sistemleri Bölümü Ögretim Görevlisi Osman Salih Yilmaz ile Prof. Dr. Füsun Balik Sanli, Doç. Dr. Fatih Gülgen ve Dr. Ögr. Üyesi Ugur Acar’dan olusan arastirma grubu, Marmara Denizi’nde müsilajin (deniz salyasi) yayilimini izlemek üzere Google Earth Engine platformunda kullanilacak "kod" yazdi. Açik kaynak kodlu Google Earth Engine platformunda, uzaktan algilama teknikleri kullanarak makine ögrenme algoritmasi ve su çikarma indeksleriyle, müsilaji su yüzeyinden ayirmayi basaran arastirmacilar, bes günlük periyotlarla yayinlanan Sentinel uydu görüntülerini analiz ederek, dört aylik süre içerisinde, bes farkli tarih araliginda, Marmara Denizi’ndeki müsilajin ilk olusumu, yayilimi ve artis hizini tespit etti.

Müsilajin, Marmara Denizi’nde örttügü alanlari koordinatlariyla tespit ettiklerini aktaran akademisyenler, yaptiklari çalismayla yogunlugun nerede oldugu, yayilimin nereye dogru yöneldigi tespitlerinin yani sira yazdiklari kodla kümelenmenin nerelerde arttigi, temizleme isleminin basarili olup olmadigi gibi hususlari, kod sayesinde üretecekleri haritalar üzerinden takip edilebilecegi açiklamalarina yer verdi.

Müsilajin bundan sonraki yayiliminin ve temizlenmesinin de kolaylikla takip edilebilecegi bilgisini paylasan akademisyenler, yaptiklari çalismanin su ana kadar yapilanlardan farkinin, açik kaynak kodlu ücretsiz uydu görüntülerinden faydalanarak, ayni anda tüm denizi mozaik olusturarak görüntüleyebilen ve analiz eden ilk arastirma grubu olduklarini belirttiler. Uzaktan algilama tekniklerini kullanarak yazdiklari kod sayesinde Hotspot analizi ile müsilaji dogru ve hizli tespit edip haritalar ürettiklerini aktaran, MCBÜ Demirci Meslek Yüksekokulu Cografi Bilgi Sistemleri Bölümü Ögretim Görevlisi Osman Salih Yilmaz, bu haritalarin temizlik çalismalarina büyük katki saglayacagini, ayrica bu kodu, haritalardan faydalanmak isteyen ve müsilajla ilgili çalisan uzmanlarla gerçek zamanli paylasacaklarini söyledi.



Gelistirilen kod, büyük veri (big data) alt yapisi sunan Google Earth Engine üzerinde, dünyadaki tüm deniz ve okyanuslar üzerinde çalisacak ve sonuçlar internet altyapi hizina bagli olarak 1-2 dakika içinde alinabilecek. Böylelikle kullanilan metod, bir nevi "erken uyari sistemi" gibi de degerlendirilebilecek.