Hazine Ve Maliye Bakani Nebati, TBMM Genel Kurulunda Bakanliginin 2022 Yili Bütçesi Üzerinde Konustu Açiklamasi

'Sadece 2021 yilinda feragat ettigimiz kamu geliri sayesinde enflasyonda yaklasik 5,3 puan düsürücü etki olusturduk' 'Stratejik ölçütler çerçevesinde yürütülen borçlanma politikasi kapsaminda, borçlanmanin agirlikli olarak Türk lirasi cinsinden yapilmasini ve iç borç stokunda döviz cinsi enstrümanlarin payinin azaltilmasini hedefliyoruz' '2021 yilinda uluslararasi sermaye piyasalarindan 10 milyar dolarlik borçlanma hedefimizin tamamini gerçeklestirdik. 2022 yilinda ise bu kanaldan 11 milyar dolar tutarinda finansman saglamayi hedefliyoruz''Yilbasindan aralik ayi basina kadar küresel piyasada dogal gaz fiyati yüzde 383 oraninda, kömür fiyati ise yüzde 138 oraninda yükseldi. Bu yükselisten vatandasimizi korumak amaciyla dogal gazda maliyetin dörtte üçünü, elektrikte ise yarisini devlet olarak biz üstleniyoruz''2022 yili için asgari ücrette herkesin beklentilerini karsilayacak bir artis yapmayi planliyoruz'

Hazine ve Maliye Bakani Nureddin Nebati, "Sadece 2021 yilinda feragat ettigimiz kamu geliri sayesinde enflasyonda yaklasik 5,3 puan düsürücü etki olusturduk." dedi.

Nebati, TBMM Genel Kurulu'nda, bakanliginin 2022 yili bütçesine iliskin konusmasinda, küresel ekonominin, Kovid-19 salgini nedeniyle daha önce esine rastlanmamis zor zamanlar geçirdigini söyledi.

Salginin, istihdam kayiplarindan tedarik zincirlerindeki aksamalara, arz talep uyumsuzluklarindan rekor seviyelere yükselen emtia fiyatlarina kadar çok genis yelpazede sorunlara yol açmaya devam ettigini anlatan Nebati, emtia fiyatlarindaki artis ve arz-talep dengesizliklerinin etkisiyle küresel enflasyonun tarihi yüksek seviyelerde seyrettigini kaydetti.

Nebati, ABD, Almanya, Ispanya gibi ülkelerde enflasyonun son 30-45 yilin en yüksek düzeylerinde olduguna isaret ederek, "Dünyada kamu maliyesi alanindaki bu bozulmanin kisa sürede iyilesmesi maalesef zor görünüyor. Tedarik zincirlerinde devam eden sorunlar, emtia fiyatlarindaki rekor artislar, yükselen küresel borçluluk gibi birçok zorluga ragmen, Türkiye ekonomisi alinan güçlü mali tedbirler ve saglanan destekler ile saglik sektöründe verilen insanüstü çabalar sayesinde diger ülkelerden pozitif yönde ayristi. Bu pozitif ayrisma, zamaninda alinan proaktif kararlar ve yerinde uygulamalar sonucunda gerçeklesmistir." diye konustu.

Gelecek sürecin, zorluklara boyun egenlerin degil, zorluklari firsata çevirebilenlerin dönemi olacagini vurgulayan Nebati, bu kararlilikla Türkiye'nin potansiyelini gerçeklestirecek politika çerçevesini, uluslararasi konjonktür ile iç dinamikleri de içine alan ortak söylem ve bütüncül bakis açisiyla olusturduklarini belirtti.

Türkiye'nin, 2005 yilinda dünyanin en büyük 17. ekonomisiyken 2020’de 11. siraya yükseldiginin altini çizen Nebati, "2021 yilinda da OVP tahminimiz olan yüzde 9’un üzerinde çift haneli bir büyüme bekliyoruz. Bu büyümenin en az üçte ikisi yatirimlar ve net ihracattan gelecek. Dolayisiyla Türkiye bu yil da diger ülkelerden pozitif yönde ayrismaya devam edecek." dedi.

-"Önemli bir gelir kaybini gögüsledik"

Nebati, enflasyondaki bozulmanin önemli bir bölümünün küresel gelismeler kaynakli olsa da döviz kuru gelismelerinin de bu görünümde belirleyici oldugunu gözlemlediklerini anlatarak, bunlara ek olarak özellikle gida fiyatlarindaki katilik ve enerjide disa bagimlilik gibi yapisal sorunlarin da olumsuz etkilerinin göz ardi edilemeyecegini söyledi.

Kamu olarak, yönetilen, yönlendirilen fiyatlar vasitasiyla artan maliyet enflasyonunun tüketicilere sinirli yansimasi için önemli bir gelir kaybini gögüslediklerini vurgulayan Nebati, söyle konustu:

"Bu çerçevede sadece 2021 yilinda feragat ettigimiz kamu geliri sayesinde enflasyonda yaklasik 5,3 puan düsürücü etki olusturduk. Bu hesaplamada sadece vergi düzenlemeleri ile yönetilen, yönlendirilen fiyatlarin etkisi olduguna ve önlemlerimizi sadece vergi geliri ile sinirli tutmadigimiza da dikkatinizi çekmek istiyorum. Yilbasindan aralik ayi basina kadar küresel piyasada dogal gaz fiyati yüzde 383 oraninda, kömür fiyati ise yüzde 138 oraninda yükseldi. Bu yükselisten vatandasimizi korumak amaciyla dogal gazda maliyetin dörtte üçünü, elektrikte ise yarisini devlet olarak biz üstleniyoruz. Enflasyonla mücadele konusunda önümüzdeki dönemde de para ve maliye politikalarinin güçlü esgüdümü ile mal ve hizmet piyasalarinda rekabet ve verimliligi artiracak yapisal tedbirleri hayata geçirecek ve kalici olarak düsük seviyelere indirecegiz."

Hazine ve Maliye Bakani Nebati, AK Parti hükümetlerinin, çalisan ve emeklilerin her zaman yaninda oldugunu, aylik ve ücretlerinde önemli iyilestirmeler sagladiklarini dile getirdi.

Nebati, 2002 Aralik ile 2021 Kasim döneminde gerçeklesen enflasyon yüzde 587,5 iken en düsük memur maasinin yüzde 1145 oraninda, ortalama memur maasinin yüzde 913, en düsük SSK emekli ayliginin yüzde 921, en düsük tarim Bag-Kur emekli ayliginin yüzde 2 bin 738, en düsük esnaf Bag-Kur emekli ayliginin yüzde 1480, en düsük memur emekli ayliginin yüzde 770, net asgari ücretin ise yüzde 1434 oraninda artis gösterdigini aktardi.

2022 yilinda da Toplu Is Sözlesmeleri Çerçeve Anlasma Protokolü ile isçilerin, toplu sözlesme uyarinca da memurlarin maaslarinda artislar yapilacaginin altini çizen Nebati, "Asgari ücrete iliskin de görüsmeler devam etmekte olup 2022 yili için asgari ücrette herkesin beklentilerini karsilayacak bir artis yapmayi planliyoruz." dedi.

-"Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi brüt rezervi 126 milyar dolar"

Nebati, son iki yilda salginin neden oldugu elverissiz sartlara ve küresel piyasalarda yasanan dalgalanmalara ragmen bankacilik sektörünün saglikli büyümesini sürdürdügüne ve güçlü sermaye yapisini korumayi basardigina sahit olundugunu belirtti.

Bankalarin basiretli davranarak, takipteki alacaklar için Avrupa Birligi ortalamasinin oldukça üzerinde karsilik ayirmasi sayesinde bu alandaki risklerin sinirli kalmasini beklediklerini ifade eden Nebati, sözlerini söyle sürdürdü:

"Finansal kesim disindaki firmalarin net dis yükümlülükleri, 2017 yilindan bu yana 65,5 milyar dolar azalmistir. Döviz pozisyon açigina sahip reel sektör firmalarinin önemli bir kisminin büyük ölçekli ve önemli ölçüde döviz gelirine sahip olmasi, kur riskine karsi dogal bir koruma saglamaktadir. Rezervlerimiz artis egilimindedir ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi brüt rezervi 126 milyar dolar seviyelerindedir. Salginin etkilerinin devam ettigi bu dönemde bütçemizi mali disipline bagli kalan bir yaklasimla yönetiyor, vatandaslarimizi, esnafimizi, reel sektörümüzü ve ihtiyaç duyulan tüm alanlari destekliyoruz. Kovid-19 salgini ile mücadele kapsaminda uyguladigimiz tedbirlerin ekonomik büyüklügü yaklasik 718 milyar TL’ye ulasti. Bu tutarin merkezi yönetim bütçesi ve Issizlik Sigortasi Fonu basta olmak üzere çesitli fonlardan karsilanan kismi yaklasik 190 milyar liradir. Yil sonuna kadar bu desteklerin 205 milyar liraya, yani milli gelirin yüzde 4’üne ulasmasini bekliyoruz.

Vergi, sosyal güvenlik prim ertelemeleri ile kullandirilan krediler ve ertelemeler yoluyla 529 milyar liralik, diger bir ifadeyle milli gelirin yüzde 10,5’i kadar bir kaynak harekete geçti. Böylesine zorlu dönemde, üretimde ve ticarette süreklilik devam ettiyse kisa çalisma ödenegi, issizlik ödenegi, nakdi ücret destegi ve normallesme destegi gibi mekanizmalarin büyük payi var. Önümüzdeki dönemde maliye politikamizi seffaf, seçici ve odakli bir sekilde uygulamaya devam ederek kamu mali dengelerinde sapmaya izin vermeyecegiz. 2022 yili bütçemizi de bu anlayisla hazirlayarak yüce Meclisimizin takdirlerine sunmaktayiz. Iktidarimiz döneminde hazirlanan önceki bütün bütçelerde oldugu gibi, 2022 yili bütçesi de vatandaslarimiz ve reel sektörümüzün ihtiyaçlarini gözeten hizmet odakli bir anlayisa sahiptir. Toplayacagimiz vergilerden faize ayirdigimiz kaynagi düsürmeye ve olusan mali alani da egitime, sagliga, yatirimlara, istihdama, özetle 84 milyonun refahina ayirmaya devam edecegiz."

- "Fiyat artisindan etkilenen farkli kesimlere yönelik ilave çalismalar"

Hazine ve Maliye Bakani Nureddin Nebati, stratejik ölçütler çerçevesinde yürütülen borçlanma politikasi kapsaminda borçlanmanin agirlikli olarak Türk lirasi cinsinden yapilmasini ve iç borç stokunda döviz cinsi enstrümanlarin payinin azaltilmasini hedeflediklerini bildirdi.

Likidite riskinin azaltilmasi amaciyla güçlü nakit rezervi tutulmasi politikasina da devam ettiklerini vurgulayan Nebati, 2021 yilinda bütçe gerçeklesmelerinde kaydedilen iyilesmenin bir yansimasi olarak toplam borçlanmanin, yillik finansman duyurusundaki tutara göre 160 milyar lira azalarak 458 milyar lira olarak gerçeklesmesini beklediklerini ifade etti.

Döviz cinsi borçlanmalarin iç borçlanma içindeki payini bir önceki yila göre yüzde 27,6’dan yüzde 12,8’e, döviz ve altin cinsi borçlanmalarin iç borçlanma içindeki toplam payini ise yüzde 37,2’den kasim sonu itibariyla yüzde 29,7’ye indirdiklerine dikkati çeken Nebati, "2020 yilsonu itibariyla merkezi yönetim yurt içi döviz ve altin cinsi borç stoku 36,2 milyar dolar iken eylül sonu itibariyla 31,6 milyar dolara geriledi. 2021 yilinda uluslararasi sermaye piyasalarindan 10 milyar dolarlik borçlanma hedefimizin tamamini gerçeklestirdik. 2022 yilinda ise bu kanaldan 11 milyar dolar tutarinda finansman saglamayi hedefliyoruz." bilgisini paylasti.

Çiftçi ve esnafa yönelik çalismalarin da devam ettigine isaret eden Nebati, "Gida ham maddesi fiyatlarindaki gelismelerin un, et, süt ve yem üreticilerimize ve dolayisiyla vatandaslarimiza en az seviyede yansimasini saglamak için görevlendirme uygulamasi kapsaminda bazi tedbirlerimizi devreye aldik. Ziraat Bankasi ve Tarim Kredi Kooperatifleri araciligiyla 2021 yilinda 774 bin üreticiye yaklasik 57 milyar liralik Hazine destekli faiz kredisi kullandirdik. Bu kredilerden dogan faizin ortalama yüzde 70'i Bakanlik olarak karsilandi. Böylece çiftçimizin 4,1 milyar liralik kredi faizini de biz ödedik." diye konustu.

Nebati, küresel çapta devam eden ham madde temini ve tedarik zincirindeki sorunlar ve ortaya çikan emtia fiyat artislarinin ekonomideki tüm faktörleri etkiledigini, önümüzdeki günlerde bu fiyat artisindan etkilenen farkli kesimlere yönelik ilave çalismalarini kamuoyuyla paylasacaklarini ifade etti.

Tüm adimlari serbest piyasa ekonomisi ve finansal serbesti ilkesiyle uyumlu sekilde atacaklarini dile getiren Nebati, konusmasini söyle tamamladi:

"Köklü ve itibarli geçmisiyle küresel ekonomiye entegre bir ülke olarak yatirimcilar nezdinde güveni tesis etmis ve bunu yillardir sürdürmeyi basarmis bir ekonomiyiz. Önümüzdeki dönem, Türkiye’nin yatirimda güvenli liman olma niteligini pekistirecegi bir dönem olacaktir. Salgin sonrasi yeniden sekillenmekte olan küresel ekonomi düzeninde, rekabetçi bir küresel oyuncu olma hedefiyle gerekli adimlari atmaya devam edecegiz. Sanayicimizi, KOBI’mizi, çalisanimizi ve tüm vatandaslarimizi hiçbir firsatçinin insafina terk etmedik, terk etmeyecegiz. Bu kritik dönemin önümüze açtigi firsatlari degerlendirmek ve ülkemizi hedeflerine ulastirmak için var gücümüzle çalismaya devam edecegiz."
Kaynak: AA