Çiftçi Engebeli Arazide Sabandan Vazgeçemiyor

İnsanlık tarihinin en eski tarım aletlerinden olan ve 4 bin yıllık geçmişi bulunan saban, traktörün sokulamadığı engebeli arazilerde çiftçilerce kullanılıyor Doç. Dr. Pulan: 'Sabanın 4 bin yıllık bir geçmişi var. Sümer tabletleri ve mühürlerinde çiftçinin günlüğü ve saban anlatılıyor' Çiftçi Kaplan: 'Traktör engebeli araziye giremez, bu nedenle saban kullanıyoruz'

YILMAZ EKİNCİ - Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki çiftçiler, insanlık tarihinin en eski tarım aletlerinden biri olan sabanı, engebeli arazilerde hala kullanıyor.

Geçmişinin 4 bin yıl öncesine dayandığı tahmin edilen saban, engebeli arazileri sürmek isteyen çiftçilerin tercih ettiği tarım aletleri arasında yer alıyor. Dünyadaki teknolojik gelişmelerle toprağı sürmede traktör ve pulluk gibi tarım aletleri çiftçiye kolaylık sağlarken, engebeli arazide tarımsal faaliyet yürüten çiftçiler ise sabanı tercih ediyor.

Batman Müze Müdürlüğünce yürütülen Greamer Höyüğü kazısının Başkanı Doç. Dr. Gül Pulan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, saban kullanımının resmi kaynaklarda Sümer dönemine kadar uzandığını söyledi.

Geçmişte insanların toprağı sürmek amacıyla tek başına kullandıkları aletin saban olduğunu anlatan Doç. Dr. Pulan, 'Sümer tabletlerinde çiftçilerin almanağı diye bir belge var. Orada çiftçilerin kullandığı malzemeler arasında saban da yer alıyor. Tarihi MÖ 2100 yılına dayanıyor. Sabanın 4 bin yıllık bir geçmişi var. Sümer tabletleri ve mühürlerinde çiftçinin günlüğü ve saban anlatılıyor.' diye konuştu.

- İnsanlık tarihinin en eski aletlerinden biri

Batman Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürü Nurettin Kıyas da insanların tarıma başladıklarında keskin aletler kullandıklarını belirterek dünyada tüm teknolojik gelişmelere rağmen sabanın halen çiftçinin vazgeçilmez tarım aleti olduğunu ifade etti.

Sabanın Mezopotamya'da kullanıldığına dair değişik kaynaklarda bilgi bulunduğunu aktaran Kıyas, 'Günümüzde halen saban bütün teknolojik gelişmelere rağmen birçok engebeli arazimizde kullanılmaya devam ediyor. Görünen o ki saban uzun yıllar daha kullanılacaktır. Saban teknolojiye yenilmeyen, insanlık tarihinin en eski aletlerinden bir olmaya devam edecektir.' dedi.

- 'Sabanla sürmek zorunda kalıyoruz'

Çiftçilik yapan Hasan Kaplan (62) ise kendisini bildi bileli saban kullandıklarına işaret ederek 'Dedelerim de saban kullanıyordu. Traktör engebeli araziye giremez, bu nedenle saban kullanıyoruz.' dedi.

Çiftçi Mehmet Aydın (34) ise engebeli arazilerde traktör kullanamadıklarını, bu nedenle öküzlerle çift sürdüklerini belirtti.

Tarımdaki teknolojik gelişmeleri engebeli arazilerde değerlendiremediklerini dile getiren Aydın, 'Bu nedenle sabanla öküz, at veya eşeklerle sürmek zorunda kalıyoruz. Saban, teknolojiye yenilmedi. Biz halen kullanıyoruz.' diye konuştu.
Kaynak: AA