Yaşlı Ve Engellilere Evde Diş Tedavisi
Diş Hekimi Şener Tan, özellikle evden çıkamayan, yatalak olan veya bazı hastalıklardan dolayı hareket kabiliyetleri sınırlı olan yaşlı ve engellilere evde dental tedavi hizmetlerini tam teşekküllü hastane standartlarında sunma imkanı olduğunu söyledi.
"Oral muayene, diş ve diş eti enfeksiyonları için medikasyon, hasta ve hasta yakınlarına oral hijyen eğitimi verilmesi, basit diş çekimleri, diş taşı temizliği, sabit restorasyan gerektirmeyen total/parsiyel protez, daha önceden yapılmış olan protez ve tedavilerin kontrollerinin yapılması, protez vuruğunun alınması, kırık tamiri ve benzeri işlemleridir."
YAŞLILARIN DİŞ BAKIMI ÖZEL DİKKAT GEREKTİRİYOR
Ağız sağlığının bozulmasının nedeninin sadece yaşlanma olmadığını aktaran Tan, "Bu durum koruyucu diş hekimliği hizmetlerinin yetersizliğine, sistemik hastalıklara, ilaç kullanımına, yanlış ve yetersiz beslenmeye ve uygun yapılmayan ağız bakımına bağlı olarak gelişir. Genel olarak, yaşlanma ile ilgili olduğu düşünülen ağız içi değişiklikler; diş kaybı, dişlerin renginde koyulaşma, dişetlerinde çekilmeler, tükürük miktarının azalması, ağız dokusunda ve kaslarda zayıflama ve tat duyusunun azalmasıdır. Yaşlanmaya paralel olarak minede meydana gelen aşınma sonucu dişlerde şekilsel değişiklikler görülür. Bu durum basit yüzeysel aşınmalardan, önemli madde kaybına kadar ilerleyebilir" diye konuştu.
Diş Hekimi Şener Tan, yaşlanmayla birlikte, sıklıkla kadınlarda olmak üzere Osteoporoz yani kemik erimesinin ortaya çıktığını söyledi.
Tan, protez kullanmayan yaşlı hastalarda bu durumun yüzde ve dudaklarda çöküntüye, ağızda büzülmeye ve dudak köşelerinden başlayan kırışıklıklara neden olduğunu kaydetti.
"AĞIZ KURULUĞU AĞIZ İÇİ DOKULARIN DARBELERE KARŞI DİRENCİNİ AZALTIYOR"
Diş Hekimi Tan, yaşla birlikte tükürük akışkanlığının azaldığını ve buna bağlı olarak bakteriyel plak birikimi sonucu çürük ve diş eti hastalıklarının daha kolay ortaya çıktığını belirtti.
Ağız kuruluğunun ağız içi dokuların darbelere karşı direncini azalttığını anlatan Şener Tan, "Ağız kuruluğu dilin üzerinde yiyecek artıklarından oluşan bir tabaka birikmesine neden olur bu da tat alma duyusunda azalmaya neden olur. Dilde yanma, kaşıntı ve ağrı vardır. Tükürüğün mekanik temizleme ve nemlendirici etkisi azaldığı için özellikle ağız içinde ve dudak köşelerinde mantar tipi enfeksiyonlar görülebilir. Ayrıca, yetersiz tükürük salgısı sonucu, protezlerin tutuculuğu azalır bu nedenle hastaların çiğneme, yutkunma ve konuşma fonksiyonları olumsuz yönde etkilenir" dedi.
YAŞLILARA EVDE AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI HİZMETİ
Şener Tan, yaşlı bireylerin ağız bakımı açısından altı ayda bir kontrolünün önemli olduğunu vurguladı. Tan, ağız bakımı iyi olmayan ve ağız dokularını etkileyen sistemik hastalığı olanlar yaşlılarda bu sürenin 1-3 ay olarak planlanması gerektiğini söyledi.
İmplant uygulaması da dahil olmak üzere basit cerrahi işlemlerin bile ev ortamında yapılabileceğini anlatan Diş Hekimi Şener Tan, diş tedavisi ve tanıda gerekli aletlerin yüzde 95’ini orta boy bir valiz benzeri özel çantada hastanın evine götürebildiklerini belirtti.
EVDE YAŞLISI OLANLARA ÖNERİLER
Şener Tan’ın yaşlılara ve evde yaşlı hastası olanlara önerilerini şöyle sıraladı:
"Yaşlıda diş eti mekanik kuvvetlere karşı dirençli olmadığı için, bu hastalarda yumuşak kıllardan oluşan diş fırçaları kullanılmalıdır. Floridli diş macunları ve ağız gargaraları kullanmaları uygun olur. Diş eti dokusunun kaybı sonucu oluşan dişler arası boşluklar, besin birikimine neden olacağı için, bu alanların temizliği ara yüz fırçası ve diş ipliği ile yapılmalıdır. Ağız bakımını gerçekleştiremeyen, yatağa bağımlı hastalarda bu işlem, hasta yakınları ve yardımcı sağlık personeli tarafından yapılır. Yaşlıda diş kaybı fazla olduğu zaman kalan dişler sabit veya hareketli protezlerin tutuculuğunda önemli rol oynarlar. Bu yüzden, çürük dişlerin tedavisi gerekli ve önemlidir. Protezler yemeklerden sonra protez fırçası ile temizlenmelidir."