Ahlat'ta UNESCO Heyecanı
Bitlis’in Ahlat ilçesinde bulunan ve Anadolu’nun ’Orhun Abideleri’ olarak nitelendirilen Ahlat Selçuklu Mezarlığının UNESCO yedek listesinden asıl listesine alınacak olması sevinçle karşılandı.
Ahlat Selçuklu Mezarlığının Türk siyasi hayatının Anadolu’da tapu senedi hükmünde olduğunu ifade eden Başkan Çoban, "Aslında Ahlat’ımız uzun yıllardır geçici listede yer alma şansını yakalamıştı. Ancak bu dünya mirası listesine girmesine imkan tanımıyordu. Şimdi ki çalışmamız UNESCO’nun içerisinde Türkiye’nin aslında Anadolu’daki başlangıç tarihini oluşturan ve tüm İslam aleminin en büyük taş kitabelerini oluşturan şu taş kentten yeni bir hamleyle insanlığın kazanımı olan Türk siyasi hayatının 4 bin yıllık bir geleneğini devam ettiren bu Selçuklu abideleri ki biliyorsunuz aynı zamanda İslam aleminin en büyük abide mezarlığıdır. Buraya sadece mezarlık gözüyle bakmanın da çok doğru olmayacağını ifade ederek sözlerime devam etmek istiyorum. Ahlat’taki Selçuklu kitabeleri, malumunuz aynı zamanda bir süreci tanımlama anlamında da ana başlangıç noktasıdır. Yani Türk siyasi hayatının Anadolu’da tapu senedi hükmünde olan bu eserler, okunmaya muhtaçtı ve bunu başlattık. Buradaki mezar taşları diye tanımlanan taşlarımızın aynı zamanda bir sanat bahçesi olduğunu da ortaya koymak gerekiyordu. Nedeni ise şudur? Ahlat kitabeleri, Orhun Yenisey geleneğinin, yani Bilge Kağan, Tonyukuk, Kül Tigin abidelerinin gelişmiş formatıdır. Yani oradakiler buraya nazaran biraz daha ilk çağ dönemimizi tanımlayan eserlerdir. Onlar sadece kitabe, Ahlat’takiler ise sadece kitabe değil aynı zamanda motif bahçesidir. Halılarımızda, kilimlerimizde 4 bin yıl önce var olan tüm motiflerimizi siz Anadolu’da Ahlat’ı başlangıç yeri olarak değerlendirdiğinizde, üstündeki bu değerleri de bulabilirsiniz. Bu vesileyle dünya mirasına inşallah bir an önce geçiş süreci tamamlanacaktır” dedi.
“Bin yıldır ayakta duran kitabelerin dünyada örneği yok”
Bin yıldır ayakta duran kitabelerin dünyanın herhangi bir yerinde örneği bulunmadığını dile getiren Çoban, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Asya’da var olan Orhun Abidelerinin Anadolu’daki devamı olan bu kitabelerin bir diğer tanımlamayla da aslında Anadolu tarihini yeniden yazma şansını da doğuracak eserlerdir. Bin yıldır ayakta duran kitabelerin dünyanın herhangi bir yerinde örneği de yok. Hem kitabe hem de motif anlamında yok. Siz burada Sahaları, İskitleri, Hunları, Göktürkleri, Karahanlıları, Büyük Selçukluları, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı Devleti Aliyyesinin izlerini bulacaksınız. Günümüzdeki Türkiye Cumhuriyeti’nin varlık nedenini de Ahlat’ta tamamen idrak etmiş olacağız.”
“Ahlat bunu çoktan hak etmişti”
Konuyu Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı ve AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Vedat Demiröz ile birlikte bir heyetle paylaştıklarını da dile getiren Çoban, “Sayın Bakanımız ise tüm kurumlarıyla görüşerek bir an önce Ahlat’ın en azından peyzaj kulvarıyla ele alınarak, çevre düzenlemesi de tamamlanan bu çalışmayı ana listenin içerisinde yer aldırmak suretiyle tekliflerini resmi olarak sundular. Bizimle de kamuoyuna paylaşmamız noktasında paylaştılar. Tüm kamuoyuna bunu duyurmanın gururunu yaşıyoruz. Ahlat bunu çoktan hak etmişti. Bu vesileyle de geciken bu süreç içerisinde öyle zannediyoruz sadece UNESCO değil aynı zamanda asıl mal sahibi olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin de yeniden Ahlat’a tüm hassasiyetini ortaya koyma süreci devam edecektir. Bu süreç içerisinde Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan Beyefendi’nin Ahlat ziyaretleri sonrası, daha öncede Abdullah Gül Beyefendi bu ziyareti gerçekleştirmişlerdi. Her iki Cumhurbaşkanımız da hassasiyetlerini ortaya koymuşlardı. Bizlerde mahalli idare olarak burada yapmamız gerek çalışmalarda gecemizi gündüzümüze katarak bu mirasın bir an önce ihyası ile alakalı çalışmayı devam ettiriyoruz” diye konuştu.
Başkan Çoban’dan çağrı
Arkeologlar başta olmak üzere herkese çağrıda bulunan Belediye Başkanı Çoban, “Ama bunun yeterli olmadığını görüyor ve süratle Kültür Bakanlığı’mızın bu süreci de bahane ederek yeniden buradaki kültürel mirasımızın ihyası ile alakalı meselelere yeni bir perspektifle yaklaşarak hayat buldurma gayretlerini görüyoruz ve şükranlarımızı iletiyoruz. Tüm dünya arkeologlarını, güzel sanatlar fakültelerini, tarihçileri Ahlat’a aralıksız davet ederek, bu mirasla buluşma noktasında çağrı yapıyorum" şeklinde konuştu.