İran Cumhurbaşkanı Ruhani İtalya'da

Ruhani: “(Nü heykellerin örtülmesi konusu) Bu tam bir gazetecilik sorusu ama benim bu konuda söyleyecek bir şeyim yok” 'İran ile ilişkilerde karşılıklı 'kaybetkaybet' durumundan 'kazankazan' durumuna geçildi' 'Suudi Arabistan ile gerilimi tırmandırma niyetinde değiliz, aksi takdirde durum daha zor bir hal alır'.

ROMA – İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İtalya’ya yaptığı tarihi ziyarete damgasını vuran, müze gezisindeki nü heykellerin örtülmesi konusunda polemiğe girmek istemediğini ve bir şey söylemeyeceğini ifade etti.

İran’a nükleer programından ötürü uygulanan yaptırımların kalkmasının ardından Batı ülkeleri arasında ilk ziyaretini İtalya’ya gerçekleştiren İran Cumhurbaşkanı Ruhani, Roma’daki Parco dei Principi Oteli’nde basın toplantısı düzenledi.

Basın toplantısında Ruhani'ye, İtalya Başbakanı Matteo Renzi ile görüştüğü Capitolini Müzesi’ndeki nü heykellerin örtülmesi hakkındaki yorumu soruldu. Bunun üzerine Ruhani, “Bu tam bir gazetecilik sorusu ama benim bu konuda söyleyecek bir şeyim yok. Bu konuda herhangi bir temas olmadı” demekle yetindi.

Ruyani, “İran ile ilişkilerde karşılıklı 'kaybet-kaybet' durumundan 'kazan-kazan' durumuna geçildi” diyen Ruhani, bunun neticesi olarak İtalya ile enerji, bilim, teknoloji, tarım, turizm, sağlık, eczacılık ve demiryolu ulaşımı gibi alanlarda 14 anlaşmaya imza koydukları bilgisini verdi.

Ruhani, İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella ile Renzi’yi Tahran’a davet ettiğini ve İtalya Başbakanı'nın gelecek aylarda ekonomik ilişkileri daha da ileriye taşımak için İran'a ziyarette bulunacağını söyledi.

İlişkilerde kış dönemini geride bıraktıklarını, şimdi önlerinde bahar olduğunu ve bu dönemde buzların eridiği benzetmesini yapan İran Cumhurbaşkanı Ruhani, “Şimdi, bahara doğru gidiyoruz. Umuyorum ki Avrupa ile olan donmuş ilişkilerimizin de buzları eriyecek. Gelecekte büyük işbirlikleri görüyorum. Sadece ticari yönden değil, yatırımlar, teknoloji ve işbirliği, ortak üretim mallarının ihracatı açısından” dedi.

- ABD’ye açık mesaj

Basın toplantısında İran-ABD ilişkilerine de değinen Ruhani, “İran ile ABD arasındaki ilişkilerde kilit nokta Washington’dır” ifadesini kullandı.

Bugün dahi İran’da çalışmak isteyen ABD’li yatırımcılara kapılarının açık olduğunu dile getiren İranlı lider, “Bizim açımızdan hiçbir problem yok. ABD’li şirketlerle ortak üretime geçmeye hazırız. İranlılar, ABD’den uçak satın alabilir” dedi.

ABD’ye geçmişi ve geçmişteki düşmanlıkları bir kenara bırakıp birlikte ileriye bakma çağrısı yapan Ruhani, “Umuyorum ki,Amerikalılar, gelecek için iyi bir karar verirler. Bölgedeki sorunların İran’ın yardımı olmadan çözülemeyeceğini onlar da biliyor” şeklinde konuştu.

- “İran teröre karşı”

Ruhani, İran'ın teröre destek olduğu iddialarını reddederek, ülkesinin her zaman teröre karşı olduğunu ve bu konuda mücadele eden her ülkeyle işbirliği yapabileceklerini söyledi.

İran Cumhurbaşkanı, “Biz terör mağduru bir ülkeyiz. Herkes biliyor ki İran, DAEŞ, El-Kaide ve Boko Haram ile yüzleşmekte ve Irak Hükümeti gibi yardım talep eden ülkelere onların güvenliğini garanti etmek üzere yardım etmektedir” diye konuştu.

- Suudi Arabistan ile olan ihtilaflar

İran ve Suudi Arabistan’ın bölgenin iki önemli ülkesi ve iki komşu ülke olduğunu ve komşularıyla iyi ilişkiler istediklerini belirten Ruhani, “Suudi Arabistan ile gerilimi tırmandırma niyetinde değiliz, aksi takdirde durum daha zor bir hal alır. İstikrar bizim için de onlar için de iyi. Teröristler bölgeden gönderilmeli” dedi.

“Ortadoğu'daki istikrar herkesin çıkarına ve İran olmadan istikrar olması mümkün değil” ifadesini kullanan Ruhani, bugünün problemlerinin DAEŞ terörü olduğu kadar Suudi Arabistan’ın Yemen’i bombalaması olduğunu da ileri sürdü.

Ruhani, Suudi Arabistan’ın 10 aydır Yemen’deki Şii isyancılara yönelik yürüttüğü bombalamada çok sayıda sivili öldürdüğünü savundu.

Suudi Arabistan doğru seçimler yapmalı” diyen Ruhani, bu ülkede kısa süre önce idam edilen Şii din adamı Şeyh Nimr El-Nimr’in Suudi Arabistan’ın ulusal güvenliği için bir tehdit olmadığını kaydederek, “Başının kesilmesi hataydı. Kendisinin terörle alakası yoktu. Bu kınanması gereken bir olay. Biz ve hatta birçok Batı ülkesi de bunu kınadı” ifadelerini kullandı.

Hasan Ruhani, El-Nimr’in idam edilmesinin ardından Tahran’daki Suudi Arabistan Büyükelçiliği önündeki olayları çıkartan kişilerin de tespit edildiğini söyledi.

Söz konusu olay ve sonrasında yaşanan gelişmeler nedeniyle Tahran’ın Suudi Arabistan’dan özür dilemeyeceğini de ifade eden Ruhani, “Yüzlerce İranlı hacı hacda hayatını kaybetti ve biz mi özür dileyeceğiz. Onlar bizden bin defa özür dilemeli” dedi.

Ruhani, Suudi Arabistan’ın bölgede agresif ve gergin bir politika izlediğini savunarak, Suudi Arabistan’ın sakinlemesi için soğuk suya ihtiyacı olduğunu ifade etti.

- Papa ile olan diyalogları

Basın toplantısında, dün Vatikan’da gerçekleşen Papa Franciscus ile buluşmasına da değinen Cumhurbaşkanı Ruhani, din özgürlüğü, şiddet karşıtlığı ve silah kaçakçılığı gibi konularda Papa ile aynı görüşte olduklarını belirtti.

Ruhani, “Din ve ibadet özgürlüğü, başkasının inancına saldırma, onu gücendirme özgürlüğü değildir. Papa ile bütün dinlere saygı gösterilmesi gerektiği üzerine hemfikiriz. Bölünmeler yaratmak kimsenin işine gelmez. Şiddetten arındırılmış bir dünya konusunda aynı fikirdeyiz” dedi.

- AB’ye göçmen atfı

Avrupa Birliği’nin (AB) yaşadığı göçmen krizine de göndermede bulunan ve kendi ülkesini örnek gösteren İran Cumhurbaşkanı Ruhani, “Biz sessizce, fazla bağırmadan son 30 yılda sadece Afganistan’dan gelen 3 milyon göçmene kucak açmış durumdayız ve bunların yaklaşık 1 milyonu mülteci statüsü almış durumda” şeklinde konuştu.

Ruhani, basın toplantısından ayrılırken, bazı gazeteciler İran’daki insan hakları ihlallerini soramadıkları için tepki gösterdi.

İran Cumhurbaşkanı, basın toplantısının ardından Roma’nın simgesi olan dünyaca ünlü amfi tiyatrosu Kolezyum’u gezdi. İtalya Kültür Bakanı Dario Franceschini’nin eşlik ettiği Ruhani, buradaki temaslarının ardından Fransa’ya hareket etti.

Kaynak: AA