Yeni Böcek Türü 'Evrani' İsmiyle Tescillendi
Ahi Evran Üniversitesi (AEÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mahmut Erbey tarafından bulunan, hançere benzeyen hortumuyla ağaç ve bitkilerin yapısını bozan böcek, "Evrani" adıyla tescil ettirildi.
Yrd. Doç. Dr. Erbey tarafından Bağbaşı Kampüsü'nde bulunan "Rhytideres" cinsi böceğe, üniversiteyi çağrıştıran "Evrani" ismi verildi. Yeni türle ilgili çalışma, bilimsel hakemli "Zoology in Middle East" adlı uluslararası dergide yayımlanarak, tescil edildi.
Erbey, AA muhabirine yaptığı açıklamada, böceği geçen yıl kasımda üniversite yerleşkesindeki yemekhane civarında bulduğunu söyledi. Bunun yeni bir böcek türü olduğunu fark ettiğini belirten Erbey, böceğin "curculionidae (coleoptera)" familyasında yer aldığını dile getirdi.
"Rhytideres" cinsinin dünyada tek türünün olduğunu, ikincisini ise Kırşehir'de bulduklarını anlatan Erbey, şunları kaydetti:
"Rhytideres Evrani'nin bulunmasıyla cinsin ikinci türü de tespit edildi. Bu grubun en önemli özelliği, burunlarının öne doğru uzun olması. Bu hortumlulara 'hortumlu kınkanatlar' diyoruz. Bitkiyle beslendikleri için ağız yapıları çok gelişmiş. Ağız parçaları hortumun ucunda bulunuyor. Hançer gibi. Diğer böceklere göre çok güçlü ağız yapıları var. Buna kesici, çiğneyici ağız yapısı diyoruz. Hortumlarıyla bitkiyi ya da ağacı delerek içeri doğru gidiyor. Meşe gibi ağaçların ve buğday, arpa, yonca gibi otsu bitkilerin gövdesi, yaprağı ve meyvesine zarar veriyor. Hortumuyla deliyor ve yavrularını oraya bırakıyor. 300-500 yumurta bırakıyor. Yavrular beslenmek için o bitkinin yapısını bozuyor. Bu şekilde bitki kurutuyorlar."
- "Bütün özelliklerini ortaya koyduk"
Mikroskobik ortamda yapılan incelemenin ardından böcek için literatür çalışmalarına başladıklarını bildiren Erbey, böceğin tüm özelliklerini kayıt altına aldıklarını, fotoğraflarını çektiklerini söyledi.
Bunların, uluslararası bilimsel hakemli "Zoology in Middle East" dergisinde yayımlandığını belirten Erbey, "Böcek türü, dünyada taranan ve zooloji alanında çok takip edilen bilimsel indeksli dergide yayımlanarak Türk ismiyle tescil edilmiş oldu" diye konuştu.
Ağaçlar ve başta tahıllar olmak üzere otsu bitkilerin yapısını bozan yeni tür böcekle mücadele konusunda ziraat mühendisleriyle ortak çalışma yapılabileceğini ifade eden Erbey, "Biz ne şekilde zarar yaptığını ortaya koyuyoruz. Biyolojik veya kimyasal önlem konusunda neler yapılabileceği veya gelişiminin önüne nasıl geçilebileceği konusunda çalışma yapılabilir. Neslin devamını kesebilirseniz, yavrulamalarını önleyebilirseniz, verdiği zararı ortadan kaldırmış olursunuz" dedi.
Kaynak: AA
Erbey, AA muhabirine yaptığı açıklamada, böceği geçen yıl kasımda üniversite yerleşkesindeki yemekhane civarında bulduğunu söyledi. Bunun yeni bir böcek türü olduğunu fark ettiğini belirten Erbey, böceğin "curculionidae (coleoptera)" familyasında yer aldığını dile getirdi.
"Rhytideres" cinsinin dünyada tek türünün olduğunu, ikincisini ise Kırşehir'de bulduklarını anlatan Erbey, şunları kaydetti:
"Rhytideres Evrani'nin bulunmasıyla cinsin ikinci türü de tespit edildi. Bu grubun en önemli özelliği, burunlarının öne doğru uzun olması. Bu hortumlulara 'hortumlu kınkanatlar' diyoruz. Bitkiyle beslendikleri için ağız yapıları çok gelişmiş. Ağız parçaları hortumun ucunda bulunuyor. Hançer gibi. Diğer böceklere göre çok güçlü ağız yapıları var. Buna kesici, çiğneyici ağız yapısı diyoruz. Hortumlarıyla bitkiyi ya da ağacı delerek içeri doğru gidiyor. Meşe gibi ağaçların ve buğday, arpa, yonca gibi otsu bitkilerin gövdesi, yaprağı ve meyvesine zarar veriyor. Hortumuyla deliyor ve yavrularını oraya bırakıyor. 300-500 yumurta bırakıyor. Yavrular beslenmek için o bitkinin yapısını bozuyor. Bu şekilde bitki kurutuyorlar."
- "Bütün özelliklerini ortaya koyduk"
Mikroskobik ortamda yapılan incelemenin ardından böcek için literatür çalışmalarına başladıklarını bildiren Erbey, böceğin tüm özelliklerini kayıt altına aldıklarını, fotoğraflarını çektiklerini söyledi.
Bunların, uluslararası bilimsel hakemli "Zoology in Middle East" dergisinde yayımlandığını belirten Erbey, "Böcek türü, dünyada taranan ve zooloji alanında çok takip edilen bilimsel indeksli dergide yayımlanarak Türk ismiyle tescil edilmiş oldu" diye konuştu.
Ağaçlar ve başta tahıllar olmak üzere otsu bitkilerin yapısını bozan yeni tür böcekle mücadele konusunda ziraat mühendisleriyle ortak çalışma yapılabileceğini ifade eden Erbey, "Biz ne şekilde zarar yaptığını ortaya koyuyoruz. Biyolojik veya kimyasal önlem konusunda neler yapılabileceği veya gelişiminin önüne nasıl geçilebileceği konusunda çalışma yapılabilir. Neslin devamını kesebilirseniz, yavrulamalarını önleyebilirseniz, verdiği zararı ortadan kaldırmış olursunuz" dedi.