IRCICA'dan Osmanlıca Eserler İçin Tarihi Adım
İslam İşbirliği Teşkilatı'nın (İİT) alt kuruluşu olan İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA), Osmanlıca alanında tarihi bir adım atarak, kütüphanesindeki nadide Osmanlıca eserleri, dünyanın dört bir yanındaki araştırmacıların kullanımına sunabilmek amacıyla işlenebilen metinlere çeviriyor.
IRCICA Genel Direktörü Halit Eren, 2009'dan bu yana Yıldız Sarayı Silahhane binasında hizmet veren kütüphanenin zengin koleksiyonuna, dünyadaki tüm araştırmacıların, meraklıların, öğrencilerin ulaşabilmesini sağlamak amacıyla yürüttükleri çalışmalar hakkında AA muhabirine bilgi verdi.
Kütüphanenin, İslam medeniyetiyle ilgili bilhassa tarih, coğrafya, bilim, sanat, din, edebiyat, felsefe gibi konularda uzmanlaşan 145 dildeki esere ev sahipliği yaptığını belirten Eren, fiziki özellikleri, basım tarihleri, çok az sayıda yahut tek nüsha olan paha biçilemeyecek değerde yayınların bulunduğu kütüphanede, 81 bin kitap, nadir eser ve tez, 1 milyon 500 bin sayfa işlenmiş sayısal görüntü, 2 bin 30 başlıkta 20 bin cilt ve 115 bin sayı süreli yayın, 10 bin 300 gri yayın, 4 bin 100 ayrı basım, 1660 harita, bin ses kaseti ve video kaset, 1200 CD ve DVD, 13 bin slayt, bin 150 mikrofiş ve mikrofilm, 65 bin tarihi fotoğraf, 7 bin hat levhası, 3 bin IRCICA arşivi belgesi, 2 bin 150 şahıs arşivi belgesi ve 150 bin Osmanlı Medeniyet Tarihi Araştırmaları Arşivi (OMETAR) belgesinin yer aldığını söyledi.
New York Times'daki haberde "bir yeryüzü cenneti" olarak tarif edilen kütüphaneyi "İstanbul'da hizmet veren türündeki en zengin kütüphane" olarak tanımlayan Eren, kütüphanede 1550'de Latince basılan Kur'an-ı Kerim, 1698'de basılan ilk tefsir, 1334 tarihli Hüsameddin Hui'nin el yazması "Kitab kenz el-letayif fi marife el-zarayif" gibi paha biçilmez eserlerin de bulunduğunu aktardı.
Eren, kütüphanede kurulduğu günden beri teknolojik imkanları kullandıklarına dikkati çekerek, Türkiye ve İslam dünyasında ilk kütüphane uygulaması olan UHF bandında RFID uygulaması ile her kitapta bulunan çip yardımıyla sayım, arama, ödünç verme, güvenlik, etiketleme, yanlış yerleştirilen materyallerin tespiti, çok çeşitli açılardan raporlama işlemlerinin son derece hızlı ve güvenilir bir şekilde gerçekleştirildiğini belirtti.
- Kütüphaneye 75 ülkeden araştırmacılar ulaşabiliyor
Sayısal kütüphane çalışmalarının 2008'de başladığını anlatan Halit Eren, Farabi Sayısal Kütüphanesi'ne, Osmanlı döneminde yılda bir çıkan ve o yılın belli konularla ilgili önemli olaylarını anlatan salnameleri, tarihi olayları isimler ve gerçekleşme zamanıyla ele alan kronikleri bir bütün olarak yüklediklerini ifade etti. Eren, kroniklerle devlet ve vilayet salnamelerinin tamamının dünyada sadece IRCICA'nın kütüphanesinde bulunduğuna işaret etti.
Eren, Farabi Sayısal Kütüphanesi'ne, Türkiye, ABD, Almanya, Yunanistan, İran, İngiltere, Mısır, Suudi Arabistan, Fransa ve Irak başta olmak üzere 75 ülkeden araştırmacıların ulaşabildiğini söyledi.
- Osmanlıca belgelere can suyu
IRCICA Genel Direktörü Halit Eren, son 4-5 yıldır sayısallaştırma sürecinin önemli bir aşaması olan Optik Karakter Tanıma Sistemi (OCR) üzerinde çalıştıklarını dile getirdi.
OCR ile sayısal kütüphane için PDF'ye aktarılan eserlerin üzerinde her türlü arama ve tarama yapma imkanı sağlayan metinlere dönüştürüldüğünü belirten Eren, bu sistemde şu anda matbu eserler üzerinde çalıştıklarını ve yüzde 95 başarı sağladıklarını kaydetti.
Eren, OCR'nin, kısaca basılı malzemeleri bilgisayar ortamında işlenebilen metinlere çevirdiğini anlatarak, dünya çapında ilk kez gerçekleştirilen OCR çalışması sonuçlandığında tüm Osmanlıca eserlerin, metin içi aramaya açık hale geleceğini vurguladı.
- "Araştırmacılara IRCICA'nın hediyesi olacak"
Böylelikle sadece Türkiye'ye değil, Osmanlı Devleti'nin hüküm sürdüğü tüm coğrafyaya dair araştırmaların kolaylaştırılacağını ve bilinmeyen pek çok hususun gün ışığına çıkacağını dile getiren Eren, şu bilgileri verdi:
"OCR çalışmaları devam ediyor. Bugüne kadar yapılmayan bir projeyi gerçekleştirdik, tamamladık ve önümüzdeki haftalarda ya da aylarda resmi açılışını da yapmayı planlıyoruz. PDF olan Osmanlıca belgelerin worde çevrilmesi dünyada olmayan bir uygulama. Bu, Osmanlıca kaynaklar için atılan en büyük adım. Bu da Türk okuyucularına, Osmanlıca çalışan araştırmacılara IRCICA'nın hediyesi olacak. Projenin, yazma eserler, matbu eserlerin resimli, grafikli, sütunlu bölümlerinde uygulanması etabı devam ediyor."
Kaynak: AA
Kütüphanenin, İslam medeniyetiyle ilgili bilhassa tarih, coğrafya, bilim, sanat, din, edebiyat, felsefe gibi konularda uzmanlaşan 145 dildeki esere ev sahipliği yaptığını belirten Eren, fiziki özellikleri, basım tarihleri, çok az sayıda yahut tek nüsha olan paha biçilemeyecek değerde yayınların bulunduğu kütüphanede, 81 bin kitap, nadir eser ve tez, 1 milyon 500 bin sayfa işlenmiş sayısal görüntü, 2 bin 30 başlıkta 20 bin cilt ve 115 bin sayı süreli yayın, 10 bin 300 gri yayın, 4 bin 100 ayrı basım, 1660 harita, bin ses kaseti ve video kaset, 1200 CD ve DVD, 13 bin slayt, bin 150 mikrofiş ve mikrofilm, 65 bin tarihi fotoğraf, 7 bin hat levhası, 3 bin IRCICA arşivi belgesi, 2 bin 150 şahıs arşivi belgesi ve 150 bin Osmanlı Medeniyet Tarihi Araştırmaları Arşivi (OMETAR) belgesinin yer aldığını söyledi.
New York Times'daki haberde "bir yeryüzü cenneti" olarak tarif edilen kütüphaneyi "İstanbul'da hizmet veren türündeki en zengin kütüphane" olarak tanımlayan Eren, kütüphanede 1550'de Latince basılan Kur'an-ı Kerim, 1698'de basılan ilk tefsir, 1334 tarihli Hüsameddin Hui'nin el yazması "Kitab kenz el-letayif fi marife el-zarayif" gibi paha biçilmez eserlerin de bulunduğunu aktardı.
Eren, kütüphanede kurulduğu günden beri teknolojik imkanları kullandıklarına dikkati çekerek, Türkiye ve İslam dünyasında ilk kütüphane uygulaması olan UHF bandında RFID uygulaması ile her kitapta bulunan çip yardımıyla sayım, arama, ödünç verme, güvenlik, etiketleme, yanlış yerleştirilen materyallerin tespiti, çok çeşitli açılardan raporlama işlemlerinin son derece hızlı ve güvenilir bir şekilde gerçekleştirildiğini belirtti.
- Kütüphaneye 75 ülkeden araştırmacılar ulaşabiliyor
Sayısal kütüphane çalışmalarının 2008'de başladığını anlatan Halit Eren, Farabi Sayısal Kütüphanesi'ne, Osmanlı döneminde yılda bir çıkan ve o yılın belli konularla ilgili önemli olaylarını anlatan salnameleri, tarihi olayları isimler ve gerçekleşme zamanıyla ele alan kronikleri bir bütün olarak yüklediklerini ifade etti. Eren, kroniklerle devlet ve vilayet salnamelerinin tamamının dünyada sadece IRCICA'nın kütüphanesinde bulunduğuna işaret etti.
Eren, Farabi Sayısal Kütüphanesi'ne, Türkiye, ABD, Almanya, Yunanistan, İran, İngiltere, Mısır, Suudi Arabistan, Fransa ve Irak başta olmak üzere 75 ülkeden araştırmacıların ulaşabildiğini söyledi.
- Osmanlıca belgelere can suyu
IRCICA Genel Direktörü Halit Eren, son 4-5 yıldır sayısallaştırma sürecinin önemli bir aşaması olan Optik Karakter Tanıma Sistemi (OCR) üzerinde çalıştıklarını dile getirdi.
OCR ile sayısal kütüphane için PDF'ye aktarılan eserlerin üzerinde her türlü arama ve tarama yapma imkanı sağlayan metinlere dönüştürüldüğünü belirten Eren, bu sistemde şu anda matbu eserler üzerinde çalıştıklarını ve yüzde 95 başarı sağladıklarını kaydetti.
Eren, OCR'nin, kısaca basılı malzemeleri bilgisayar ortamında işlenebilen metinlere çevirdiğini anlatarak, dünya çapında ilk kez gerçekleştirilen OCR çalışması sonuçlandığında tüm Osmanlıca eserlerin, metin içi aramaya açık hale geleceğini vurguladı.
- "Araştırmacılara IRCICA'nın hediyesi olacak"
Böylelikle sadece Türkiye'ye değil, Osmanlı Devleti'nin hüküm sürdüğü tüm coğrafyaya dair araştırmaların kolaylaştırılacağını ve bilinmeyen pek çok hususun gün ışığına çıkacağını dile getiren Eren, şu bilgileri verdi:
"OCR çalışmaları devam ediyor. Bugüne kadar yapılmayan bir projeyi gerçekleştirdik, tamamladık ve önümüzdeki haftalarda ya da aylarda resmi açılışını da yapmayı planlıyoruz. PDF olan Osmanlıca belgelerin worde çevrilmesi dünyada olmayan bir uygulama. Bu, Osmanlıca kaynaklar için atılan en büyük adım. Bu da Türk okuyucularına, Osmanlıca çalışan araştırmacılara IRCICA'nın hediyesi olacak. Projenin, yazma eserler, matbu eserlerin resimli, grafikli, sütunlu bölümlerinde uygulanması etabı devam ediyor."