ATO'da Doğu Afrika Topluluğu Zirvesi

ANKARA - Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Salih Bezci, petrol, altın, uranyum gibi değerli madenleri ve uçsuz bucaksız verimli topraklarıyla Afrika ülkelerinin halen girişimciler için cazip fırsatlar sunduğunu söyledi.

Bezci, ATO tarafından gerçekleştirilen ve Burundi, Kenya, Ruanda, Uganda, Güney Sudan ve Birleşik Tanzanya Cumhuriyetleri’nin oluşturduğu Doğu Afrika Topluluğu'nda yatırım olanaklarının ele alındığı toplantıda, Afrika kıtasının önemine değindi.

Türkiye ile Afrika ülkeleri arasındaki ilişkilerin 1950'lerden sonra geliştiğini anlatan Bezci, "Afrika'nın tamamı Türkiye’nin genel ithalatında yüzde 2, ihracatında da yüzde 9’luk yer edinmektedir. Doğu Afrika topluluğu ülkelerinin her birinin ülkenin ihracatındaki payı binde 8 seviyesindedir" dedi.

Bezci, Türkiye’nin Afrika kıtasındaki doğrudan yatırımlarının 6 milyar dolara yükseldiğini belirterek, şunları kaydetti:

"Her ne kadar petrol fiyatlarındaki düşüş, küresel ekonomideki belirsizlik, salgın hastalıklar, siyasi gerginlikler ve terör saldırıları Afrika’ya güveni sarssa da petrol, altın, uranyum gibi değerli madenleri ve uçsuz bucaksız verimli topraklarıyla halen Afrika ülkeleri girişimciler için cazip fırsatlar sunmaktadır. Afrika’ya yapılan yatırımların önemli bölümü insan odaklı sektörlere gerçekleştiriliyor. Gıda, bilgi teknolojisi, turizm, finans ve perakende giderek daha çok yatırımcının ilgi duyduğu alanlar. Afrika’da en önemli yabancı yatırım payı Çin’e ait. Afrika içinde Doğu Afrika ülkeleri gerek topluluk oluşturmaları gerekse bireysel cazibeleri nedeniyle önemli birer ticaret üssü durumundalar."

Türkiye’nin son 10 yılda kuzey Afrika ülkelerine düzenli olarak artan ihracatı, bölgede Arap Baharı'nın ilk başta yarattığı olumlu havanın kaybolmasıyla azalma eğilimine girdiğini dile getiren Bezci, "2015’in ilk altı ayında bölgeye yönelik ihracat rakamları, bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 20 düşüş göstermiştir. Kuzey Afrika’daki siyasi istikrarsızlığın yakın dönemde düzelmesi beklenmediğinden Afrika kıtası ile ticaret hacmini korumak ve artırmak için Sahra Altı Afrika’ya yönelik ihracatımızı artırmak, eskisinden daha büyük önem taşımaktadır" değerlendirmesinde bulundu.

Bezci, Türkiye’nin Afrika’ya ihraç ettiği başlıca ürünlerin demir çelik ve ürünleri, makine, kazan, madeni yağlar, motorlu taşıtlar ile elektrik kabloları olduğunu ifade ederek, şöyle devam etti:

"Bu ürünlerde ana rakipleri ise Çin, Güney Afrika ve Hindistan ağırlıklı olmak üzere BRICS ülkeleri ve Fransa, İtalya, Almanya başta olmak üzere Avrupa Birliği (AB) ülkeleridir. Bu gelişmeler, önümüzdeki dönemde Afrika’da rekabetin daha da zorlaşacağını, önlem alınmazsa gümrük, lojistik ve bankacılık maliyetlerinden ötürü zor koşullarda mücadele eden ihracatçılarımızı daha da zor günlerin beklediğini göstermektedir. AB, Batı Afrika ülkeleri ekonomik topluluğu, Doğu Afrika topluluğu ve Güney Afrika kalkınma topluluğu ile ekonomik ortaklık anlaşmaları müzakerelerini tamamladı. Bu müzakerelerin sonucu olarak, 28 ülke artık kendi pazarlarının yaklaşık yüzde 75’ini, 20 yıllık bir süre zarfında aşamalı olarak gümrüksüz ve kotasız AB ürünlerine açmak zorunda. Bu durum ister istemez Türkiye’ye yansıyacaktır. Çünkü bugüne kadar Afrika pazarında Türk ürünleri ‘Avrupa kalitesinde, Asya’dan ucuz’ olarak tanımlanmaktaydı. Yüksek lojistik ve bankacılık maliyetleriyle Afrika pazarına giren Türk ürünlerinin bu pazara gümrüksüz ve kotasız girecek Avrupa mallarıyla nasıl rekabet edeceğinin düşünülmesi gerekiyor. Rekabetin bu şekilde kızıştığı Afrika kıtasındaki ülkelerle mevcut ticari ilişkilerimizi korumak ve artırmak istiyorsak kıtaya yönelik çok taraflı angajmanları yakından takip etmemiz, rekabet gücümüzü azaltan gümrük vergileri ve tarife dışı engellerin kaldırılmasına ilişkin girişimlere ağırlık vermemiz gerekiyor."

Uganda Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Johnson Agara Olwa da Türkiye ile ülkesinin ilişkilerinin çok sağlam olduğunu anlatarak, "Her hafta Türkiye'den birçok işadamı Uganda'ya gidiyor. Türk Büyükelçiliği en hızlı faaliyete geçen büyükelçilik oldu. THY uçakları Uganda'ya giderken dolu gidiyor. Yakında iki ülke arasında Türk iş dünyasını tanıtmak için mutabakat zaptı imzalanacak. Türk işadamlarının Uganda da tanıtılması yapılacak. Ülke olarak sizin yatırımlarınız konusunda her türlü yardıma hazırız" diye konuştu.

Kenya'nın Ankara Büyükelçisi Kiema Kilonza da Doğu Afrika Topluluğu'nun 650 milyon kişilik bir pazar olduğunu dile getirerek, "Benim ülkem Kenya 60 milyar dolarlık bir ekonomiye sahip. Afrika’nın her yerine ulaşım imkanı olan bir ülke. Sağlık sektöründe kaliteli yatırımlara ihtiyacımız var. Her türlü konuda Türk yatırımcısının yanındayız" ifadelerini kullandı.

Doğu Afrika Topluluğu (EAC) 2000 yılında kuruldu. Siyasi, ekonomik ve sosyal konulardaki işbirliğinin üye ülkelerin tümünün yararına olacak şekilde genişletilmesini ve derinleştirilmesini hedefliyor. Topluluğun toplam GSYH değeri 2015 yılında 145,5 milyar olarak tahmin ediliyor. Topluluk içinde 150 milyona yakın insan yaşıyor.

Kaynak: AA