Kürtçe Habercilikte Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalıştayı
Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Kürtlerin de kendi haber kaynakları, ajansları ve gazetelerinin olduğunu ama bunlar arasında örgütle bağlantısı olanların ve şiddet dilini terk etmeyenlerin bulunduğunu belirterek, "Eğer bunların kaynaklarını haber olarak kullanacaksak Türkiye, bölgemiz ve yabancı haber ajansları, işimiz zor demektir. Türkiye'de herkesin kabullendiği, özlediği ve beklediği ve belki yüzyılın en önemli sorunu olarak gördüğü çözüm sürecinde başarıya ulaşmamız lazım" dedi.
Arınç, Anadolu Ajansı tarafından düzenlenen "Kürtçe Habercilikte Sorunlar ve Çözüm Önerileri Çalıştayı'ndaki konuşmasında Anayasa'daki değişikliğin ardından bu dildeki yayının önünü açan gelişmelerin yaşandığını ve bugünlere gelindiğini belirtti.
RTÜK'ün yönetmeliğinde 2009'da değişiklik yapıldığını hatırlatan Arınç, şunları söyledi:
"O güne kadar resmi ve özel televizyonlarda sadece zannediyorum yarım saatlik Kürtçe haber kuşağı vardı, radyolarda 45 dakikaydı. Ama haberlerin aynı zamanda Türkçe de verilmesi lazımdı, altyazı mecburiyeti vardı. 2009 Kasım ayında yaptığımız yönetmelik değişikliğiyle isteyen radyo ve televizyonların yerel, bölgesel ne ise olmak üzere, 24 saat istiyorlarsa istedikleri dilde yayın yapabileceklerini, altyazı mecburiyetini de kaldırdığımızı reklam da alabileceklerini ilan ettik. Oranın bütün televizyonları geldiler, 'Siz ne yapıyorsunuz? Biz 24 saat yayın yapamayız ki bize 3 saat verin yeter.' Biz size 24 saat veriyoruz, ne kadar isterseniz o kadar yapın. Şu anda zannediyorum ki 31 radyo ve televizyon özellikle Ankara'nın doğusundaki bütün illerde, bazılarında olmayabilir, bu konuda yayın yapıyorlar."
- "İstihdam kapısı olduk"
Bu yayınların Kürtçe'nin yanı sıra istenilen dillerde de olduğunu vurgulayan Arınç, bugün gelinen noktada ise iyi haberciliğin nasıl yapılması ve haberin yayına hazırlanması konusunun ele alındığını söyledi.
İlk günlerde ekran yüzü bulmakta zorlanıldığını ifade eden Arınç, "Halk diliyle Kürtçe konuşanlar çoktu ama lügatına, gramerine, diksiyonuna dikkat ederek ve dilin özelliklerini bilerek ekrana çıkarabileceğimiz insan sayısı çok azdı. Sağ olsun zaman içinde üniversiteler de imdada yetişti. Bunların dersleri, bazılarının lisans ve yüksek lisansları eğitimleriyle mümkün olmaya başladı" dedi.
Aynı zamanda bir istihdam kapısı yaratıldığını dile getiren Arınç, bu alanda bugüne kadar kendisini yetiştirmiş herkesin hem TRT Şeş hem de AA'da görev yaptığını söyledi.
Arınç, "Şimdi daha dikkatli olacaklar. Yani bir televizyon yayıncılığı yapmanın kendine has özellikleri var, haber sunacaklar, tartışma programları olacak, maç anlatacak ve diğerleri. Bunların çok önemli sayıldığını biliyorum. Siz televizyon ekranına beğenilmeyen, istenilmeyen, anlaşılmayan, hoşa gitmeyen birtakım şeyleri koyarsanız sizi izlemezler 'zap'larlar ve siz de gülünç olursunuz."
- "AA'nın bu işi mutlaka başarması lazım"
Gelinen noktayı son 5-6 yılki gelişmelerin bir ürünü olarak nitelendiren Arınç, çalıştaydaki oturumlarda çıkan sonuçlardan Anadolu Ajansının istifade edeceğini belirtti.
"Ben geldiğimiz noktayı çok iyi bir nokta olarak görüyorum" diyen Arınç, şunları kaydetti:
"Hamd olsun ki bugün artık Kürt kimliği, Kürtçe konuşmak ve buna dayalı bir medeniyet anlayışı ve son Demokratikleşme Paketi içinde de sadece seçmeli dersler olarak kalmayan aynı zamanda özel eğitimin içerisinde ana dille de eğitim yapılabileceğini öngören bir noktaya geldik. Ve Türkiye'de bugüne kadar ki mücadelelerle bugün geldiğimiz nokta bir bölünme, bir ayrışma, bir karşı karşıya gelme noktası değil birbirini kabullenme, birbirini daha iyi anlama ve kucaklaşma noktası oldu. Anadolu Ajansının bu işi mutlaka başarması lazım. Neden biliyor musunuz? Bugün Kürtlerin de kendi haber kaynakları, ajansları, gazeteleri var. Ama itiraf etmeliyim ki özellikle bunlardan örgütle bağlantısı olan ve örgütle bağlantısını inkar etmediği gibi kesmeye de niyeti olmayanların kullandıkları dile dikkatinizi çekiyorum. Bunlar hala şiddet dilini terk etmediler. Bunlar hala silahı öncelikli olarak görüyorlar. Bunlar hala kavga etmeyi, bunlar hala sorunları büyütmeyi, bırakın çözmeyi sorunların üzerinden siyaset yapmayı hedefliyorlar. Eğer bunların kaynaklarını haber olarak kullanacaksak Türkiye, bölgemiz ve yabancı haber ajansları, işimiz zor demektir. Türkiye'de herkesin kabullendiği, özlediği ve beklediği ve belki yüzyılın en önemli sorunu olarak gördüğü, çözüm sürecinde başarıya ulaşmamız lazım."
HDP'li ve BDP'li milletvekillerinin yapılanları yetersiz görebileceğini, eleştirebileceğini ve 'Daha işin başındayız ne yapacaksınız bilmiyoruz' diyebileceğini dile getiren Arınç, "Bu eleştirileri anlayışla karşılarız ve bunları söz olarak da fiil olarak da eylem olarak da karşılığını veririz. Ama çözüm Sürecini halk satın aldı, kabullendi, bunu son ümit olarak görüyor. Siyasilerin de bunu kabul ettiklerini düşünüyorum. O zaman Türkiye'de herkesin kabullendiği, ümit ettiği ve beklediği bir sürecin başarıya ulaşması için hepimiz üzerimize düşeni yapmamız gerekirken hala şiddeti ve silahı kullanmayı önceleyen bir haberciliği kabullenemeyiz. Bu takdirde bence Anadolu Ajansı çözüm sürecinin ruhuna uygun olarak da pozitif habercilik yapmak zorundadır. Negatif habercilikten kimseye fayda yok" ifadelerini kullandı.
- İlk Kürtçe iletişim fakültesini kurma talebi
Anadolu Ajansının kurulduğu günden bu yana Türkiye'nin geldiği noktada çok önemli faaliyet gösterdiğini vurgulayan Arınç, "Bunların ülkemizin, bütünlüğü, beraberliği, 76 milyonun birbirini daha çok sevmesi ve tanıması için faydalı olacağına inanıyorum" dedi
Arınç, Anadolu Ajansının pozitif haberciliğine ihtiyaç bulunduğunu dile getirerek, haberin gramer ve sunum şeklinde hangi hususlara dikkat edilmesi konusunda çalıştayın faydalı sonuçlar getireceğine inandığını belirtti.
Arınç, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu Türkiye'de bir ilktir. Belki o yüzden basının da ilgisi, kamuoyunun da ilgisi bu toplantının üzerindedir. Ancak ben bilimsel çalışmalar ve toplantılarda bir şeyden çok korkarım. Kendi içinizde tartışmaya başlarsanız asıl sorunu gözden uzak tutabilirsiniz. Çünkü nüanslarda boğulmaya gerek yok."
Arınç, çok sayıda İletişim Fakültesi açıldığını ve mezunlarının TRT, AA ve Basın Yayın Enformasyon'da neden olmadıklarına dair kendisine çok sayıda şikayetler geldiğini anımsattığı sırada Mardin Artuklu Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Yaşayan Diller Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Kadri Yıldırım "Sayın Bakan, ilk Kürtçe iletişim fakültesinin Mardin Artuklu Üniversitesine bağlı olarak kurulmasını arz ediyorum. Yardımlarınızı bekliyorum" talebinde bulundu.
"Kadri Hoca fırsatı kaçırmadı" diyen Arınç, Bursa'da 50-55 civarındaki iletişim fakültesini bir araya getirerek fakültelerin sorunları, mezunların istihdamı, genel kültür ve dil bilgisi konusundaki eksikliklerinin nasıl giderilebileceğini kendisine anlatmalarını istediğini söyledi.
Arınç, toplantıda fakültelerin önce veya sonra kurulmuş olmalarından değişik konulara tartışmaların yöneldiğini anımsatan Arınç, "Sonunda kaçmaktan başka çare bulamadım. Onlar hala konuşuyorlardı ama benim önüme somut bir şey getiremediler" değerlendirmesini yaptı.
- "Kürtçe İletişim Fakültesi niçin olmasın?"
Arınç, iletişim fakültelerinin ve mezunlarının sayılarının arttığının altını çizerek, buradan mezun olanların hukuk fakültesi mezunları gibi kara kara düşündüklerini belirtti.
Arınç, AA'da ve TRT'de işe alınanların yüzde 40'ının iletişim fakültesi mezunu olduğunu vurgulayarak, iyi yetişmedikleri için Haber Akademisi'nde diplomasi ve finans muhabirliği eğitiminden geçtiklerini, yurt dışına dil eğitimine gönderildiklerini kaydetti.
Çalıştayda pratik sonuçlar verecek, meseleye pozitif açıdan bakan yol gösterici bir çalışma yapılması temennisinde bulunan Arınç, "Kürtçe İletişim Fakültesi niçin olmasın? Hatta Diyarbakır'da bir vakıf üniversitesi kuruluyor ve ben de her bakımdan destek oluyorum. Sanırım ismi Mezopotamya Üniversitesi olacak. Buranın dilinden, bölümlerinden ve hangi noktada eleman yetiştireceklerinden bilgi verecekler. Biz bu işleri Türkiye'nin faydasına görüyoruz. Türkiye'nin siyasi beraberliği, ekonomik kalkınması, toplumsal barışı ancak böyle mümkün olabilecek" diye konuştu.
(Bitti)
Kaynak: AA
RTÜK'ün yönetmeliğinde 2009'da değişiklik yapıldığını hatırlatan Arınç, şunları söyledi:
"O güne kadar resmi ve özel televizyonlarda sadece zannediyorum yarım saatlik Kürtçe haber kuşağı vardı, radyolarda 45 dakikaydı. Ama haberlerin aynı zamanda Türkçe de verilmesi lazımdı, altyazı mecburiyeti vardı. 2009 Kasım ayında yaptığımız yönetmelik değişikliğiyle isteyen radyo ve televizyonların yerel, bölgesel ne ise olmak üzere, 24 saat istiyorlarsa istedikleri dilde yayın yapabileceklerini, altyazı mecburiyetini de kaldırdığımızı reklam da alabileceklerini ilan ettik. Oranın bütün televizyonları geldiler, 'Siz ne yapıyorsunuz? Biz 24 saat yayın yapamayız ki bize 3 saat verin yeter.' Biz size 24 saat veriyoruz, ne kadar isterseniz o kadar yapın. Şu anda zannediyorum ki 31 radyo ve televizyon özellikle Ankara'nın doğusundaki bütün illerde, bazılarında olmayabilir, bu konuda yayın yapıyorlar."
- "İstihdam kapısı olduk"
Bu yayınların Kürtçe'nin yanı sıra istenilen dillerde de olduğunu vurgulayan Arınç, bugün gelinen noktada ise iyi haberciliğin nasıl yapılması ve haberin yayına hazırlanması konusunun ele alındığını söyledi.
İlk günlerde ekran yüzü bulmakta zorlanıldığını ifade eden Arınç, "Halk diliyle Kürtçe konuşanlar çoktu ama lügatına, gramerine, diksiyonuna dikkat ederek ve dilin özelliklerini bilerek ekrana çıkarabileceğimiz insan sayısı çok azdı. Sağ olsun zaman içinde üniversiteler de imdada yetişti. Bunların dersleri, bazılarının lisans ve yüksek lisansları eğitimleriyle mümkün olmaya başladı" dedi.
Aynı zamanda bir istihdam kapısı yaratıldığını dile getiren Arınç, bu alanda bugüne kadar kendisini yetiştirmiş herkesin hem TRT Şeş hem de AA'da görev yaptığını söyledi.
Arınç, "Şimdi daha dikkatli olacaklar. Yani bir televizyon yayıncılığı yapmanın kendine has özellikleri var, haber sunacaklar, tartışma programları olacak, maç anlatacak ve diğerleri. Bunların çok önemli sayıldığını biliyorum. Siz televizyon ekranına beğenilmeyen, istenilmeyen, anlaşılmayan, hoşa gitmeyen birtakım şeyleri koyarsanız sizi izlemezler 'zap'larlar ve siz de gülünç olursunuz."
- "AA'nın bu işi mutlaka başarması lazım"
Gelinen noktayı son 5-6 yılki gelişmelerin bir ürünü olarak nitelendiren Arınç, çalıştaydaki oturumlarda çıkan sonuçlardan Anadolu Ajansının istifade edeceğini belirtti.
"Ben geldiğimiz noktayı çok iyi bir nokta olarak görüyorum" diyen Arınç, şunları kaydetti:
"Hamd olsun ki bugün artık Kürt kimliği, Kürtçe konuşmak ve buna dayalı bir medeniyet anlayışı ve son Demokratikleşme Paketi içinde de sadece seçmeli dersler olarak kalmayan aynı zamanda özel eğitimin içerisinde ana dille de eğitim yapılabileceğini öngören bir noktaya geldik. Ve Türkiye'de bugüne kadar ki mücadelelerle bugün geldiğimiz nokta bir bölünme, bir ayrışma, bir karşı karşıya gelme noktası değil birbirini kabullenme, birbirini daha iyi anlama ve kucaklaşma noktası oldu. Anadolu Ajansının bu işi mutlaka başarması lazım. Neden biliyor musunuz? Bugün Kürtlerin de kendi haber kaynakları, ajansları, gazeteleri var. Ama itiraf etmeliyim ki özellikle bunlardan örgütle bağlantısı olan ve örgütle bağlantısını inkar etmediği gibi kesmeye de niyeti olmayanların kullandıkları dile dikkatinizi çekiyorum. Bunlar hala şiddet dilini terk etmediler. Bunlar hala silahı öncelikli olarak görüyorlar. Bunlar hala kavga etmeyi, bunlar hala sorunları büyütmeyi, bırakın çözmeyi sorunların üzerinden siyaset yapmayı hedefliyorlar. Eğer bunların kaynaklarını haber olarak kullanacaksak Türkiye, bölgemiz ve yabancı haber ajansları, işimiz zor demektir. Türkiye'de herkesin kabullendiği, özlediği ve beklediği ve belki yüzyılın en önemli sorunu olarak gördüğü, çözüm sürecinde başarıya ulaşmamız lazım."
HDP'li ve BDP'li milletvekillerinin yapılanları yetersiz görebileceğini, eleştirebileceğini ve 'Daha işin başındayız ne yapacaksınız bilmiyoruz' diyebileceğini dile getiren Arınç, "Bu eleştirileri anlayışla karşılarız ve bunları söz olarak da fiil olarak da eylem olarak da karşılığını veririz. Ama çözüm Sürecini halk satın aldı, kabullendi, bunu son ümit olarak görüyor. Siyasilerin de bunu kabul ettiklerini düşünüyorum. O zaman Türkiye'de herkesin kabullendiği, ümit ettiği ve beklediği bir sürecin başarıya ulaşması için hepimiz üzerimize düşeni yapmamız gerekirken hala şiddeti ve silahı kullanmayı önceleyen bir haberciliği kabullenemeyiz. Bu takdirde bence Anadolu Ajansı çözüm sürecinin ruhuna uygun olarak da pozitif habercilik yapmak zorundadır. Negatif habercilikten kimseye fayda yok" ifadelerini kullandı.
- İlk Kürtçe iletişim fakültesini kurma talebi
Anadolu Ajansının kurulduğu günden bu yana Türkiye'nin geldiği noktada çok önemli faaliyet gösterdiğini vurgulayan Arınç, "Bunların ülkemizin, bütünlüğü, beraberliği, 76 milyonun birbirini daha çok sevmesi ve tanıması için faydalı olacağına inanıyorum" dedi
Arınç, Anadolu Ajansının pozitif haberciliğine ihtiyaç bulunduğunu dile getirerek, haberin gramer ve sunum şeklinde hangi hususlara dikkat edilmesi konusunda çalıştayın faydalı sonuçlar getireceğine inandığını belirtti.
Arınç, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu Türkiye'de bir ilktir. Belki o yüzden basının da ilgisi, kamuoyunun da ilgisi bu toplantının üzerindedir. Ancak ben bilimsel çalışmalar ve toplantılarda bir şeyden çok korkarım. Kendi içinizde tartışmaya başlarsanız asıl sorunu gözden uzak tutabilirsiniz. Çünkü nüanslarda boğulmaya gerek yok."
Arınç, çok sayıda İletişim Fakültesi açıldığını ve mezunlarının TRT, AA ve Basın Yayın Enformasyon'da neden olmadıklarına dair kendisine çok sayıda şikayetler geldiğini anımsattığı sırada Mardin Artuklu Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Yaşayan Diller Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Kadri Yıldırım "Sayın Bakan, ilk Kürtçe iletişim fakültesinin Mardin Artuklu Üniversitesine bağlı olarak kurulmasını arz ediyorum. Yardımlarınızı bekliyorum" talebinde bulundu.
"Kadri Hoca fırsatı kaçırmadı" diyen Arınç, Bursa'da 50-55 civarındaki iletişim fakültesini bir araya getirerek fakültelerin sorunları, mezunların istihdamı, genel kültür ve dil bilgisi konusundaki eksikliklerinin nasıl giderilebileceğini kendisine anlatmalarını istediğini söyledi.
Arınç, toplantıda fakültelerin önce veya sonra kurulmuş olmalarından değişik konulara tartışmaların yöneldiğini anımsatan Arınç, "Sonunda kaçmaktan başka çare bulamadım. Onlar hala konuşuyorlardı ama benim önüme somut bir şey getiremediler" değerlendirmesini yaptı.
- "Kürtçe İletişim Fakültesi niçin olmasın?"
Arınç, iletişim fakültelerinin ve mezunlarının sayılarının arttığının altını çizerek, buradan mezun olanların hukuk fakültesi mezunları gibi kara kara düşündüklerini belirtti.
Arınç, AA'da ve TRT'de işe alınanların yüzde 40'ının iletişim fakültesi mezunu olduğunu vurgulayarak, iyi yetişmedikleri için Haber Akademisi'nde diplomasi ve finans muhabirliği eğitiminden geçtiklerini, yurt dışına dil eğitimine gönderildiklerini kaydetti.
Çalıştayda pratik sonuçlar verecek, meseleye pozitif açıdan bakan yol gösterici bir çalışma yapılması temennisinde bulunan Arınç, "Kürtçe İletişim Fakültesi niçin olmasın? Hatta Diyarbakır'da bir vakıf üniversitesi kuruluyor ve ben de her bakımdan destek oluyorum. Sanırım ismi Mezopotamya Üniversitesi olacak. Buranın dilinden, bölümlerinden ve hangi noktada eleman yetiştireceklerinden bilgi verecekler. Biz bu işleri Türkiye'nin faydasına görüyoruz. Türkiye'nin siyasi beraberliği, ekonomik kalkınması, toplumsal barışı ancak böyle mümkün olabilecek" diye konuştu.
(Bitti)