Bozdağ: Yasama ve Yürütme Ancak Başkanlık Sistemi İle Tam Bağımsız Olabilir
Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, yasama ve yürütmenin ancak başkanlık sistemi ile birbirinden tam bağımsız olabileceğini söyledi.
Bozdağ, Konya Baro Başkanlığı’nın Konya Ticaret Odası’nda düzenlenen ‘Yeni Anayasa ve Hükümet Sistemleri’ paneline katıldı.
Başkanlık sisteminin faydalarını anlatan Bozdağ, Türkiye’de tam bağımsız bir yasama sisteminin olmadığını dile getirdi. Başkanlık sisteminin etkin denetim imkanı sunduğunu anlatan Bozdağ, yasama ve yürütmenin birbirinden tam bağımsız olması gerektiğini aktardı. Anayasa ve iç tüzük hükümlerine göre hükümetin çoğunluktan çıkma zorunluluğu bulunduğunu ifade eden Başbakan Yardımcısı Bozdağ, “Türkiye’nin yasama ve yürütmenin birbirinden ayrı olduğu bir sisteme geçmesine ihtiyacı vardır. Yasama ayrı olmalı, yürütme birbirinden ayrı olmalı ve birbirine karşı tam bağımsız da olmalı. Birbirine tam hükmü olmamalıdır. Birbirinin üzerinde tahakküm kurma imkânı olmamalı. Bizim sistemimizde yasama ve yürütmenin birbirinden ayrı olması söz konusu değil. İşte tam yasama ve yürütmeyi birbirinden ayıran sistem başkanlık sistemidir.” dedi.
"BAŞKANLIK SİSTEMİ DİKTATÖRLÜĞE KARŞIDIR"
Başkanlık sistemine karşı çıkanların ‘Diktatörlük gelir’ eleştirilerinde bulunduğunu ifade eden Bozdağ şunları söyledi: “Esasında başkanlık sistemi diktatörlükler olmasın, diktatörlükler gelmesin, hiçbir yönetim diktatörlüğe dönüştürülmesin diye yapılan çalışmaların sonucu ortaya konmuştur. Bugünkü sisteme baktığınızda yasama yürütme tek elde toplanmış durumda ve her zaman bu şekilde. O zaman bizim Türkiye’de iyi bir sistem kurgusunu hayata geçirmek için ne yapmamız lazım, yasamayı yürütmeden birbirinden ayıran bir değişikliğe gitmemiz lazım. Peki, ne olur böyle bir adım atılırsa etkin bir denetim yapma imkânı doğacaktır. Şu anda Parlamento'nun denetim görevini etkin bir biçimde yerine getirmesi ancak iktidarın izin verdiği kadardır. İktidar izin verirse denetlersiniz. Öyle bir sistem ki yasamaya denetim görevini veriyor, ama bu denetimi de denetleyeceği yürütmenin icazetine bağlıyor. Ne kadar icazet o kadar denetim.”
BAŞKANLIK SİSTEMİ DAR BÖLGE SEÇİM SİSTEMİYLE BAŞARILI OLABİLİR
Başkanlık sisteminin dar bölge seçim sistemiyle birlikte uygulanmaması durumunda başarılı olamayacağını söyleyen Bozdağ sözlerini şöyle sürdürdü: “İkisini birlikte kurgulamak lazım. Çünkü dünyada başarılı örneklere baktığımızda ikisinin beraber kurgulandığını görüyoruz. Dar bölgede milletvekilleri halkın iradesine göre her yerden bir tane çıkacak. Dolayısıyla yüzde 50’den fazlasının oyunu alarak seçilecek. Bugün milletvekilleri bağımsız mı? Değil. Çünkü genel başkanlar yazıyor, sonuç itibariyle milletvekilleri… Halk yazılan bu listeyi onaylıyor veya onaylamıyor. Ama halk bunu ne kadar benimsiyor ne kadar benimsemiyor bunun tartışması fazla yapılmıyor. Dar bölge seçim sistemi olduğunda parti disiplini de zayıflayacaktır. Alanda kim güçlüyse halkın iradesinde, gönlünde kim fazla yer ediyorsa, o seçilecektir.”
CHP ANCAK BAŞKANLIK SİSTEMİNDE TEK BAŞINA İKTİDAR OLABİLİR
Bozdağ, Türkiye’de başkanlık sistemine karşı ‘Bu sistem gelirse biz iktidar yüzü göremeyiz.’ düşüncesinde olanlar olduğunu aktardı. Yüzde 50 oy alma imkanı olmadığını düşünen siyasiler ile marjinal grupların başkanlık sistemine karşı olduklarına dikkat çeken Bozdağ, “Ama CHP’nin böyle bir korkuya kapılmasına gerek yok. Parlamenter sistemde CHP tek başına iktidar yüzü gördü mü? Göremedi. Bundan sonra da göremez. Ama diyorum ki başkanlık sistemi olursa ihtimali var. Neden var? Eğer başkanlık sistemine Türkiye geçerse sistem doğal olarak iki partili bir yapıya oturuyor. Başarısız başkana halk ‘siz yapamıyorsunuz durun bakalım’ diyerek, soldan birine yetki verebilir.” şeklinde konuştu.
Başkanlık sisteminin faydalarını anlatan Bozdağ, Türkiye’de tam bağımsız bir yasama sisteminin olmadığını dile getirdi. Başkanlık sisteminin etkin denetim imkanı sunduğunu anlatan Bozdağ, yasama ve yürütmenin birbirinden tam bağımsız olması gerektiğini aktardı. Anayasa ve iç tüzük hükümlerine göre hükümetin çoğunluktan çıkma zorunluluğu bulunduğunu ifade eden Başbakan Yardımcısı Bozdağ, “Türkiye’nin yasama ve yürütmenin birbirinden ayrı olduğu bir sisteme geçmesine ihtiyacı vardır. Yasama ayrı olmalı, yürütme birbirinden ayrı olmalı ve birbirine karşı tam bağımsız da olmalı. Birbirine tam hükmü olmamalıdır. Birbirinin üzerinde tahakküm kurma imkânı olmamalı. Bizim sistemimizde yasama ve yürütmenin birbirinden ayrı olması söz konusu değil. İşte tam yasama ve yürütmeyi birbirinden ayıran sistem başkanlık sistemidir.” dedi.
"BAŞKANLIK SİSTEMİ DİKTATÖRLÜĞE KARŞIDIR"
Başkanlık sistemine karşı çıkanların ‘Diktatörlük gelir’ eleştirilerinde bulunduğunu ifade eden Bozdağ şunları söyledi: “Esasında başkanlık sistemi diktatörlükler olmasın, diktatörlükler gelmesin, hiçbir yönetim diktatörlüğe dönüştürülmesin diye yapılan çalışmaların sonucu ortaya konmuştur. Bugünkü sisteme baktığınızda yasama yürütme tek elde toplanmış durumda ve her zaman bu şekilde. O zaman bizim Türkiye’de iyi bir sistem kurgusunu hayata geçirmek için ne yapmamız lazım, yasamayı yürütmeden birbirinden ayıran bir değişikliğe gitmemiz lazım. Peki, ne olur böyle bir adım atılırsa etkin bir denetim yapma imkânı doğacaktır. Şu anda Parlamento'nun denetim görevini etkin bir biçimde yerine getirmesi ancak iktidarın izin verdiği kadardır. İktidar izin verirse denetlersiniz. Öyle bir sistem ki yasamaya denetim görevini veriyor, ama bu denetimi de denetleyeceği yürütmenin icazetine bağlıyor. Ne kadar icazet o kadar denetim.”
BAŞKANLIK SİSTEMİ DAR BÖLGE SEÇİM SİSTEMİYLE BAŞARILI OLABİLİR
Başkanlık sisteminin dar bölge seçim sistemiyle birlikte uygulanmaması durumunda başarılı olamayacağını söyleyen Bozdağ sözlerini şöyle sürdürdü: “İkisini birlikte kurgulamak lazım. Çünkü dünyada başarılı örneklere baktığımızda ikisinin beraber kurgulandığını görüyoruz. Dar bölgede milletvekilleri halkın iradesine göre her yerden bir tane çıkacak. Dolayısıyla yüzde 50’den fazlasının oyunu alarak seçilecek. Bugün milletvekilleri bağımsız mı? Değil. Çünkü genel başkanlar yazıyor, sonuç itibariyle milletvekilleri… Halk yazılan bu listeyi onaylıyor veya onaylamıyor. Ama halk bunu ne kadar benimsiyor ne kadar benimsemiyor bunun tartışması fazla yapılmıyor. Dar bölge seçim sistemi olduğunda parti disiplini de zayıflayacaktır. Alanda kim güçlüyse halkın iradesinde, gönlünde kim fazla yer ediyorsa, o seçilecektir.”
CHP ANCAK BAŞKANLIK SİSTEMİNDE TEK BAŞINA İKTİDAR OLABİLİR
Bozdağ, Türkiye’de başkanlık sistemine karşı ‘Bu sistem gelirse biz iktidar yüzü göremeyiz.’ düşüncesinde olanlar olduğunu aktardı. Yüzde 50 oy alma imkanı olmadığını düşünen siyasiler ile marjinal grupların başkanlık sistemine karşı olduklarına dikkat çeken Bozdağ, “Ama CHP’nin böyle bir korkuya kapılmasına gerek yok. Parlamenter sistemde CHP tek başına iktidar yüzü gördü mü? Göremedi. Bundan sonra da göremez. Ama diyorum ki başkanlık sistemi olursa ihtimali var. Neden var? Eğer başkanlık sistemine Türkiye geçerse sistem doğal olarak iki partili bir yapıya oturuyor. Başarısız başkana halk ‘siz yapamıyorsunuz durun bakalım’ diyerek, soldan birine yetki verebilir.” şeklinde konuştu.