Ankara'da ABD ile gizli hücre

Amerikan gazetesi Washington Post, Wikileaks’in yayımladığı belgelere ve kendi kaynaklarına dayanarak yaptığı haberinde, PKK üsleri ve militanlarını tespit etmek için Türkiye ile ABD’nin Ankara’da ortak bir “istihbarat hücresi” oluşturduğunu yazdı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve dönemin ABD Başkanı George W. Bush’un 2007’de yaptığı görüşmenin ardından, aynı yılın kasım ayında kurulan Ankara Koordinasyon Direktörlüğü (AKD) ve Combined Intelligence Fusion Cell (Ortak İstihbarat Füzyon Hücresi) birimleri, Amerikan insansız casus uçaklarının topladığı istihbaratları ve görüntüleri analiz ederek Genelkurmay’a iletiyordu.
Birlikte çalışma
7 gün 24 saat boyunca Türk ve Amerikan personelin birlikte çalıştığı Ankara Koordinasyon Direktörlüğü, Genelkurmay’a istihbarat desteği sağlıyor, bu istihbaratlarla ilgili uygulamaları yapıyor ve hedefe yönelik bilgilerin geliştirilmesine yardım ediyordu.
Hücre, MQ-1 Predator, RC-135 Rivet Joint, EP-3 aircraft, RQ-4 Global Hawk, U-2 imagery insansız uçakları ve ABD ordusunun Avrupa Komutanlığı’nın topladığı istihbaratı Genelkurmay’a iletiyor.
4 Ocak 2008 tarihli bir belgeye göre istihbarat hücresi, ilk yılında 200 sınır ötesi operasyona imkan sağladı. Bunların yaklaşık 100’ü 4 Ekim 2008’de 17 askerin şehit olmasının ardından gerçekleştirildi.
Büyükelçilik memnun
Ankara Büyükelçiliği’nin Washington’a 2008’de gönderdiği kriptolarda, dönemin Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ’nun sistemi “mükemmel” olarak nitelediği belirtiliyor.
2 Aralık 2008 tarihli bir belgede istihbarat ortaklığının iki ülke arasındaki ilişkiler için çok yararlı olduğu şöyle belirtilmiş:
“En önemlisi ortaklığımız Amerikan hükümetine Türkiye’nin Kuzey Irak’taki faaliyetleri konusunda yepyeni bir seviyede görüş sağladı ve bize Türkiye’nin sınırötesi operasyonlarını şekillendirmemizi sağladı.”
Predator’un özellikleri
İnsansız casus uçağı MQ-1 Predator, ABD Hava Kuvvetleri ve CIA’in kullanması için General Atomics tarafından 1994’te geliştirildi. 1990’larda sadece gözlem ve ileri keşif için kullanılması planlanan Predator, daha sonra yeni kameralar ve füzeler ile modifiye edildi. Predator’un yenilenmiş modelleri, iki AGM-114 Hellfire füzesi, AIM-92 Stinger havadan havaya füzesi ve 6 Griffin havadan karaya füzesi taşıyabiliyor. Özellikleri şöyle:
- Predator, üsse dönmesine gerek kalmadan 740 kilometre yol katededebiliyor ve 16 saat havada kalabiliyor.
- Bir uçağın değeri 4.5 milyon dolar.
- Karadan, uydular ve sensörlerle kontrol ediliyor.
- AN/AAS-52 Hedefleme Sistemi’nin kullanıldığı Predator’larda yer alan kızılötesi kameralar ışığa göre kendini ayarlıyor. Duman, sis ve bulutaların arasından görüntü alabiliyor.
- Lazer ışınları ile hedefi gösterebiliyor.
‘PKK’yı bombalayın’ ısrarları reddedildi
Washington Post’taki Şubat 2010 tarihli bir belgeye göre, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, ABD’nin Irak’taki en üst düzey komutanı olan Ray Odierno’yla görüşüyor. Davutoğlu, “Irak’tan çekilmeden önce, bu tehdidi yok etmek ortak sorumluluğumuz” diyor. Türk yetkililerden gelen baskılara rağmen ABD, operasyonlardaki varlığını sınırlı tutuyor. Türkiye’nin, ABD’nin PKK’lıları doğrudan bombalaması ve hedef alması yönündeki talepleri reddedilirken, istihbarat paylaşımı ve hedef belirlenmesi konusunda yardım edilebileceği vurgulanıyor.
150 değil 10 PKK’lı öldürüldü
ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nin 4 Ocak 2008’de Washington’a gönderdiği kriptoda, istihbarat hücresi sayesinde düzenlenen ilk sınırötesi operasyon anlatılıyor. 16-26 Aralık 2007 tarihlerinde gerçekleşen operasyonda, istihbarat hücresinin belirlediği 33 PKK hedefine 4 hava saldırısı düzenleniyor. İstihbarat trafiği 19 Kasım’da başlıyor. Hedeflerin belirlenmesinin ardından F16’lar Zap, Avaşin ve Hakurk bölgelerindeki 22 ve Kandil Dağı eteklerindeki 11 hedefi bombalıyor. Büyükelçilik, Washington’a gönderdiği bilgilendirme notunda, operasyonun etkisinin tam olarak bilinemediği belirtiliyor. Türkiye’nin 150 PKK’lının öldürüldüğü açıklamasına değinen elçilik, “Gerçek rakamın 10 civarında olduğunu düşünüyoruz” demiş ve bir sivilin de öldüğünü not düşmüş.
Predator’lar Türkiye’ye talebi
Washington Post gazetesine konuşan adı açıklanmayan Amerikalı askeri kaynaklar, Türkiye’nin Barack Obama yönetimine PKK ile mücadelede istihbarat sağlayan Predator insansız uçaklarına kendi topraklarında üs kurulması için teklif yaptığını söyledi. Predator’lar 2007’den beri Irak’taki üslerden havalanarak, Türkiye’ye istihbarat sağlıyor. Uçaklara yeni bir üs bulunamazsa, ABD’nin Irak’tan tüm güçlerini çekmek için verdiği son tarih olan 31 Aralık’ta bu ortaklık son bulacak. Gazetenin kaynağı, Obama yönetiminin teklifi değerlendirmeye aldığını, ancak henüz bir karar verilmediğini yazdı. Gazete, istihbarat paylaşımının iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirdiğini belirtirken, teklifin kabul edilmesi durumunda ABD’nin bölgesel çatışmaya dahil olacağı uyarısında bulundu.
Kongre engeli
ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nden Washington’a gönderilen 20 Temmuz 2009 tarihli bir belgede Türkiye’nin, ABD’den Predator’ların modernleştirilmiş versiyonu olan MQ-9 Reaper insansız uçakları almak istediğinden bahsediliyor. Bush ve Obama yönetimine rağmen uçakların satılması Kongre tarafından engelleniyor. Bazı Kongre üyeleri, Türkiye’nin İsrail’le ilişkileri kötüleştiği için uçakların satılmasına karşı çıkıyor. ABD’nin bir diğer çekincesi de çatışmaya dahil olma endişesi. 2 Şubat 2010 tarihli bir belgede, Murat Karayılan’ın, “ABD, uçakları Türkiye’ye satar ve biz o uçaklar tarafından vurulursak, ABD’yi sorumlu tutarız. Bu, ABD’nin direkt olarak savaşa dahil oması anlamına gelir” sözleri Washington’a aktarılıyor