"Türkiye 5 Yıl İçinde Cern‘e Tam Üye"
Avrupa Nükleer Araştırma Örgütünde (CERN) görevli Türk araştırmacı Dr. Can Kozçaz, Türkiye‘nin 2009‘da tam üyelik için CERN‘e başvuru yaptığını belirterek, aralık ayında yapılan çalışma sonucuna göre Türkiye‘nin 5 yıl içinde CERN‘e tam üye
İstanbul Bilgi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü‘nce üniversitenin Santral Kampüsünde düzenlenen ‘‘CERN ve Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC)‘‘ konferansında konuşan Kozçaz, CERN‘in 1954 yılında kurulduğunu bildirdi.
Avrupa ülkeleri arasında bilimsel amaçla nükleer araştırma işbirliği yapma amacıyla kurulan CERN‘in askeri herhangi bir ihtiyaca uygun araştırma yapmak gibi bir amacı olmadığını ifade eden Kozçaz, elde edilen bütün deneysel ve kuramsal sonuçların yayımlanarak kamuya açıklandığını söyledi.
CERN‘in uluslararası ölçekte bilim insanları arasında bilimsel işbirliğini ve bağlantı kurmayı desteklemeyi amaçları arasında saydığını anlatan Kozçaz, bu anlamda başka laboratuvar ve kurumlarla bilgi alışverişi, teknik eleman yetiştirmeyi, teknoloji paylaşımını ve farklı düzeylerde eğitimi desteklediğini ifade etti.
Türkiye‘nin CERN‘de gözlemci ülkeler arasında bulunduğunu söyleyen Kozçaz, şöyle konuştu:
‘‘Şu anda CERN‘e 20 üye ülke var. Türkiye bunların arasında değil. Ancak Türkiye 2009‘da tam üyelik için başvuru yaptı. Aralık ayında yapılan çalışma sonucuna göre Türkiye 5 yıl içinde CERN‘e tam üye olabilecek. CERN‘de 10 binden fazla fizikçi çalışıyor. Türkiye ise burada yaklaşık 100 fizikçi ile temsil ediliyor.‘‘
-DÜNYANIN EN BÜYÜK PARÇACIK HIZLANDIRICISI-
LHC ile ilgili bilgi veren Kozçaz, LHC‘nin dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısı olduğunu belirterek, 13,7 milyar yıl önce meydana geldiği düşünülen büyük patlamadan hemen sonraki başlangıç şartlarını oluşturarak maddenin sır perdesini aralayabilmek amacıyla CERN‘de faaliyete geçirildiğini söyledi.
Aralarında Türklerin de bulunduğu çok sayıda fizikçi ve mühendisin üzerinde çalıştığı bu projenin son yılların en büyük bilim projesi olduğunu ifade eden Kozçaz, yapılan deneyle ilgili şu bilgileri verdi:
‘‘Böyle büyük bir aleti neden yaptık? Herkes bu sorunun cevabını merak ediyor. Doğada gözlemlediğimiz dört tane farklı kuvvet var. Bunlar şiddetli çekirdek kuvveti, elektromanyetik kuvvet, zayıf çekirdek kuvveti ve yer çekimi kuvveti. Bu dört kuvvetten üçünü birleştirdiğimiz teoriye ‘standart model‘ diyoruz. Bu modelde yer çekimi dışarıda kalıyor. Evrende gördüğümüz bütün madde 12 tane temel parçacık ve bunların birleşmesinden oluşan parçacıklardan meydana geliyor. Aralarında etkileşmeler (yer çekimi dışında) 4 tane kuvvet taşıyıcı parçacık tarafından sağlanıyor. Standart model ile hesap yapmamız için deneysel verilere ihtiyacımız var. Parçacıklara kütlelerini verdiği düşünülen Higgs parçacığı henüz gözlenmedi.
Yaptığımız ölçümler gösteriyor ki evrendeki maddenin anti maddeye oranı Standart Model hesaplarından bir milyar kat daha fazla. Evrende gözlemlediğimiz standart modelin içindeki madde, evrenin sadece yüzde 4‘ünü oluşturuyor. Yer çekimi etkilerinden anladığımız, evrenin yüzde 26‘sı göremediğimiz kara maddeden oluşuyor. Geri kalan yüzde 70 aynı şekilde dolaylı gözlemlediğimiz karanlık enerji. ‘Büyük patlamadan sonra evren genişlemeye başladı‘ diyoruz. Böyle olunca evren genişlerken giderek yavaşlaması gerekiyordu. Ancak gördük ki bu doğru değil. Galaksi ve evren daha da hızlanarak gelişiyor. Bunu henüz anlamış değiliz. Bununla ilgili teoriler üretiyoruz.‘‘
-SİCİM TEORİSİ-
Kaynak: AA
Avrupa ülkeleri arasında bilimsel amaçla nükleer araştırma işbirliği yapma amacıyla kurulan CERN‘in askeri herhangi bir ihtiyaca uygun araştırma yapmak gibi bir amacı olmadığını ifade eden Kozçaz, elde edilen bütün deneysel ve kuramsal sonuçların yayımlanarak kamuya açıklandığını söyledi.
CERN‘in uluslararası ölçekte bilim insanları arasında bilimsel işbirliğini ve bağlantı kurmayı desteklemeyi amaçları arasında saydığını anlatan Kozçaz, bu anlamda başka laboratuvar ve kurumlarla bilgi alışverişi, teknik eleman yetiştirmeyi, teknoloji paylaşımını ve farklı düzeylerde eğitimi desteklediğini ifade etti.
Türkiye‘nin CERN‘de gözlemci ülkeler arasında bulunduğunu söyleyen Kozçaz, şöyle konuştu:
‘‘Şu anda CERN‘e 20 üye ülke var. Türkiye bunların arasında değil. Ancak Türkiye 2009‘da tam üyelik için başvuru yaptı. Aralık ayında yapılan çalışma sonucuna göre Türkiye 5 yıl içinde CERN‘e tam üye olabilecek. CERN‘de 10 binden fazla fizikçi çalışıyor. Türkiye ise burada yaklaşık 100 fizikçi ile temsil ediliyor.‘‘
-DÜNYANIN EN BÜYÜK PARÇACIK HIZLANDIRICISI-
LHC ile ilgili bilgi veren Kozçaz, LHC‘nin dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısı olduğunu belirterek, 13,7 milyar yıl önce meydana geldiği düşünülen büyük patlamadan hemen sonraki başlangıç şartlarını oluşturarak maddenin sır perdesini aralayabilmek amacıyla CERN‘de faaliyete geçirildiğini söyledi.
Aralarında Türklerin de bulunduğu çok sayıda fizikçi ve mühendisin üzerinde çalıştığı bu projenin son yılların en büyük bilim projesi olduğunu ifade eden Kozçaz, yapılan deneyle ilgili şu bilgileri verdi:
‘‘Böyle büyük bir aleti neden yaptık? Herkes bu sorunun cevabını merak ediyor. Doğada gözlemlediğimiz dört tane farklı kuvvet var. Bunlar şiddetli çekirdek kuvveti, elektromanyetik kuvvet, zayıf çekirdek kuvveti ve yer çekimi kuvveti. Bu dört kuvvetten üçünü birleştirdiğimiz teoriye ‘standart model‘ diyoruz. Bu modelde yer çekimi dışarıda kalıyor. Evrende gördüğümüz bütün madde 12 tane temel parçacık ve bunların birleşmesinden oluşan parçacıklardan meydana geliyor. Aralarında etkileşmeler (yer çekimi dışında) 4 tane kuvvet taşıyıcı parçacık tarafından sağlanıyor. Standart model ile hesap yapmamız için deneysel verilere ihtiyacımız var. Parçacıklara kütlelerini verdiği düşünülen Higgs parçacığı henüz gözlenmedi.
Yaptığımız ölçümler gösteriyor ki evrendeki maddenin anti maddeye oranı Standart Model hesaplarından bir milyar kat daha fazla. Evrende gözlemlediğimiz standart modelin içindeki madde, evrenin sadece yüzde 4‘ünü oluşturuyor. Yer çekimi etkilerinden anladığımız, evrenin yüzde 26‘sı göremediğimiz kara maddeden oluşuyor. Geri kalan yüzde 70 aynı şekilde dolaylı gözlemlediğimiz karanlık enerji. ‘Büyük patlamadan sonra evren genişlemeye başladı‘ diyoruz. Böyle olunca evren genişlerken giderek yavaşlaması gerekiyordu. Ancak gördük ki bu doğru değil. Galaksi ve evren daha da hızlanarak gelişiyor. Bunu henüz anlamış değiliz. Bununla ilgili teoriler üretiyoruz.‘‘
-SİCİM TEORİSİ-