İsyan ateşi bir coğrafyayı sardı
Tunuslu bir seyyar satıcı, tezgâhı elinden alınınca kendini yakarak öldürdü. Takvimler 17 Aralık 2010'u gösteriyordu. Tunus'taki devrim domino etkisi yarattı ve isyan ateşi bir coğrafyayı sardı.
İSYAN ATEŞİ İLK ÖNCE TUNUS'TA YAKILDI
Aslında ayaklanma 17 Aralık 201 tarihinde Sidi Buzid kentinde bir seyyar satıcının tezgahının elinden alınması üzerine kendini yakarak öldürmesiyle başlamıştı. 12 ocak tarihinde sokağa dökülen halkın karşısında tanklar dikildi ancak bu devrimi engellemedi. 23 yıldır ülkeyi demir yumrukla yöneten Zeynekl Abidin Bin Ali iki gün sonra ülkeyi terk etti, başkanın eşi de Tunus'tan kaçarken yanında 1,5 ton altın götürdü. Böylece 'Yasemin Devrimi' gerçekleşmiş oldu. Ülkede geçici hükümet kuruldu, yeni hükümette iktidar partisinden sadece Başbakan Muhammed Gannuşi yer alıyordu. Ancak Tunuslular bununla tatmin olmadı, yağmur altında yüzlerce kişi gece sokağa çıkma yasağına rağmen peş peşe beş geceyi başbakanlık ve hükümet binalarının yakınında geçirdi. Sabah saatlerinde göstericilerin sayısı çığ gibi büyüdü ve Sidi Buzid kentinde genel grev ilan edildi. Sidi Buzid'de binlerce kişi "Devrimin çalınmasına hayır", " Sütü bozuklar defolun" ve "Gannuşi hala anlamadın mı?" şeklinde sloganlar attılar.Hükümet göstericilerin sesine kulak verdi ve 12 bakan değiştirdi.
Bu arada tepkileri dindirmek isteyen hükümet Bin Ali'nin eşinin ailesinin gözaltına alınma görüntülerini de medyaya servis etti. Görüntülerde Tunus'tan ayrılmaya hazırlanan Bin Ali'nin 20 yakını, özel birliklerce gözaltına alınıp otobüslere bindiriliyordu. Bin ali ve ailesi için interpol yakalama emri çıkardı.
FAS
Ülkede 21 Ocak tarihinde 3 kişi kendini yakmaya çalıştı. İki gün sonra bir kişi daha aynı eylemi denedi. Fas hükümeti gerginliği azaltmak için önemli miktarda hububat alımı için ihale açtı.
CEZAYİR
İlk gösteriler 5 ocak tarihinde başladı ve 5 gün sürdü. Hayat pahalılığını protesto eden göstericilerden 5'i öldü, 800'den fazla kişi yaralandı. Gösteriler gıda maddelerine yapılan zammın ger çekildiğinin ilanından sonra durdu. 22 Ocak'ta sokaklar yine karıştı, polis "Cezayir için demokrasi" adlı gösteriyi yasakladı. Ana muhalefetteki RCD partisinin organize ettiği eylemde 32 kişi gözaltına alındı, yakalananlar arasında milletvekilleri de vardı. Ülkede 2 kişi kendini yakarak öldü, 6 kişi kendini yakmaya teşebbüs etti.
MORİTANYA
Ülkede rejime kerşı çıkan bir işadamı Nouakchott'ta 17 Ocak tarihinde kendini yaktı.
ARNAVUTLUK
Hükümetin yolsuzluklarına kızan muhalifler, Başbakanlık binasına doğru yürüdü. Molotof kokteyli ve gerçek mermilerin havada uçuştuğu çatışmada 3 kişi öldü, polis ve göstericilerden 55 kişi yaralandı. Muhalefet, “Provokasyon” suçlaması yaptı. Olayların başlangıç nedeniyse, Arnavutluk Başbakanı Sali Berişa’nın yardımcısı hakkındaki ciddi yolsuzluk iddiaları.
ÜRDÜN
Ürdün'de halk hayat pahalılığına isyan etti. Amman'da binlerce kişi sokaklara çıkarak hükümetin politikalarını protesto etti. Halk yükselen gıda fiyatlarını, işşizliği ve enflasyonu eleştirdi. Binlerce hükümet karşıtı, sendika ve sol görüşlü eylemci başbakan Samir Rifai’nin politikalarını lanetledi, “Rifai defol, aşımız ateş üstünde, Ürdünlüler de” sloganlarını haykırdı.
YEMEN
Yemenliler yoksulluk yüzünden tırmanan öfkeyle daha da çileden çıktı. Yemenliler tam 30 yıldır ülkeyi yöneten Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih'in istifasını istedi. Başkent Sana’da muhalefetin çağrısıyla toplanan yaklaşık 16 bin kişi 32 yıldır iktidardaki Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih'in görevini bırakması için gösteri yaptı. Onbinler sokaklarda, "Şimdi değişim zamanı" sloganları attı.
LÜBNAN
Sünni politikacı eski başbakan Necip Mikati’nin, Hizbullah önderliğindeki muhalefet tarafından yeni başbakan adayı olarak tercih edileceğinin öne çıkması üzerine, Hariri taraftarları sokaklara çıktı. Bu olay üzerine geçici hükümetin Başbakanı Saad Hariri taraftarları, başta Beyrut olmak üzere birçok şehirde lastik yakıp yol kesti.
MISIR
Mısır halkı da, 30 yıllık Hüsnü Mübarek rejimini devirmek ve oğlu Cemal’i yerine getirmesini engellemek için sokağa döküldü.30 yıldan beri ülkeyi demir yumrukla yöneten 82 yaşındaki Hüsnü Mübarek’e karşı ilk kez Mısır halkı ayaklandı. Kahire ve İskenderiye’de Mısır Devlet Başkanı’nın posterleri kendi vatandaşları tarafından yırtıldı. Halkının yüzde 60’ı genç olan 80 milyon nüfuslu ülkede, günde 2 doların altında yaşayan 30 milyonu aşkın insanın tepkisi sel olarak caddelere taştı.
Aslında ayaklanma 17 Aralık 201 tarihinde Sidi Buzid kentinde bir seyyar satıcının tezgahının elinden alınması üzerine kendini yakarak öldürmesiyle başlamıştı. 12 ocak tarihinde sokağa dökülen halkın karşısında tanklar dikildi ancak bu devrimi engellemedi. 23 yıldır ülkeyi demir yumrukla yöneten Zeynekl Abidin Bin Ali iki gün sonra ülkeyi terk etti, başkanın eşi de Tunus'tan kaçarken yanında 1,5 ton altın götürdü. Böylece 'Yasemin Devrimi' gerçekleşmiş oldu. Ülkede geçici hükümet kuruldu, yeni hükümette iktidar partisinden sadece Başbakan Muhammed Gannuşi yer alıyordu. Ancak Tunuslular bununla tatmin olmadı, yağmur altında yüzlerce kişi gece sokağa çıkma yasağına rağmen peş peşe beş geceyi başbakanlık ve hükümet binalarının yakınında geçirdi. Sabah saatlerinde göstericilerin sayısı çığ gibi büyüdü ve Sidi Buzid kentinde genel grev ilan edildi. Sidi Buzid'de binlerce kişi "Devrimin çalınmasına hayır", " Sütü bozuklar defolun" ve "Gannuşi hala anlamadın mı?" şeklinde sloganlar attılar.Hükümet göstericilerin sesine kulak verdi ve 12 bakan değiştirdi.
Bu arada tepkileri dindirmek isteyen hükümet Bin Ali'nin eşinin ailesinin gözaltına alınma görüntülerini de medyaya servis etti. Görüntülerde Tunus'tan ayrılmaya hazırlanan Bin Ali'nin 20 yakını, özel birliklerce gözaltına alınıp otobüslere bindiriliyordu. Bin ali ve ailesi için interpol yakalama emri çıkardı.
FAS
Ülkede 21 Ocak tarihinde 3 kişi kendini yakmaya çalıştı. İki gün sonra bir kişi daha aynı eylemi denedi. Fas hükümeti gerginliği azaltmak için önemli miktarda hububat alımı için ihale açtı.
CEZAYİR
İlk gösteriler 5 ocak tarihinde başladı ve 5 gün sürdü. Hayat pahalılığını protesto eden göstericilerden 5'i öldü, 800'den fazla kişi yaralandı. Gösteriler gıda maddelerine yapılan zammın ger çekildiğinin ilanından sonra durdu. 22 Ocak'ta sokaklar yine karıştı, polis "Cezayir için demokrasi" adlı gösteriyi yasakladı. Ana muhalefetteki RCD partisinin organize ettiği eylemde 32 kişi gözaltına alındı, yakalananlar arasında milletvekilleri de vardı. Ülkede 2 kişi kendini yakarak öldü, 6 kişi kendini yakmaya teşebbüs etti.
MORİTANYA
Ülkede rejime kerşı çıkan bir işadamı Nouakchott'ta 17 Ocak tarihinde kendini yaktı.
ARNAVUTLUK
Hükümetin yolsuzluklarına kızan muhalifler, Başbakanlık binasına doğru yürüdü. Molotof kokteyli ve gerçek mermilerin havada uçuştuğu çatışmada 3 kişi öldü, polis ve göstericilerden 55 kişi yaralandı. Muhalefet, “Provokasyon” suçlaması yaptı. Olayların başlangıç nedeniyse, Arnavutluk Başbakanı Sali Berişa’nın yardımcısı hakkındaki ciddi yolsuzluk iddiaları.
ÜRDÜN
Ürdün'de halk hayat pahalılığına isyan etti. Amman'da binlerce kişi sokaklara çıkarak hükümetin politikalarını protesto etti. Halk yükselen gıda fiyatlarını, işşizliği ve enflasyonu eleştirdi. Binlerce hükümet karşıtı, sendika ve sol görüşlü eylemci başbakan Samir Rifai’nin politikalarını lanetledi, “Rifai defol, aşımız ateş üstünde, Ürdünlüler de” sloganlarını haykırdı.
YEMEN
Yemenliler yoksulluk yüzünden tırmanan öfkeyle daha da çileden çıktı. Yemenliler tam 30 yıldır ülkeyi yöneten Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih'in istifasını istedi. Başkent Sana’da muhalefetin çağrısıyla toplanan yaklaşık 16 bin kişi 32 yıldır iktidardaki Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih'in görevini bırakması için gösteri yaptı. Onbinler sokaklarda, "Şimdi değişim zamanı" sloganları attı.
LÜBNAN
Sünni politikacı eski başbakan Necip Mikati’nin, Hizbullah önderliğindeki muhalefet tarafından yeni başbakan adayı olarak tercih edileceğinin öne çıkması üzerine, Hariri taraftarları sokaklara çıktı. Bu olay üzerine geçici hükümetin Başbakanı Saad Hariri taraftarları, başta Beyrut olmak üzere birçok şehirde lastik yakıp yol kesti.
MISIR
Mısır halkı da, 30 yıllık Hüsnü Mübarek rejimini devirmek ve oğlu Cemal’i yerine getirmesini engellemek için sokağa döküldü.30 yıldan beri ülkeyi demir yumrukla yöneten 82 yaşındaki Hüsnü Mübarek’e karşı ilk kez Mısır halkı ayaklandı. Kahire ve İskenderiye’de Mısır Devlet Başkanı’nın posterleri kendi vatandaşları tarafından yırtıldı. Halkının yüzde 60’ı genç olan 80 milyon nüfuslu ülkede, günde 2 doların altında yaşayan 30 milyonu aşkın insanın tepkisi sel olarak caddelere taştı.