17 yıl sonra bir ilk!

 

İlk kez bir bakan Sivas anmasına katıldı

Sivas ' ta , 2 Temmuz 1993 ' te Madımak Oteli ' nin yakılmasıyla 37 kişinin öldüğü olayların 17 ' nci yıldönümünde bir ilk gerçekleşti .

Daha önceki programlarda hiçbir devlet yetkilisi hazır bulunmazken , bu yıl ilk kez Devlet Bakanı Faruk Çelik , Vali Ali Kolat ve Belediye Başkanı BBP ' li Doğan Ürgüp , otel önünde anma programı düzenledi . Bakan Çelik , “Madımak ' ın acısı tüm Türkiye ' nin acısıdır . Bu olayın tarafı olmaz” dedi .

Sivas Olayları’nın yıldönümü etkinlikleri , ilk olarak Devlet Bakanı Faruk Çelik ' in ziyaretiyle başladı . Sabah erken saatte ‘Ata’ uçağıyla kente gelen Bakan Çelik , Valiliği ziyaret ederek programlar hakkında bilgi aldı . Bakan Çelik ' e Ak Parti Sivas milletvekilleri Selami Uzun , Hamza Yerlikaya , Osman Kılıç , Adıyaman Milletvekili Şevkit Gürsoy , İstanbul Milletvekili Ayşenur Bahçekapılı da eşlik etti .

Bakan Çelik , daha sonra beraberinde kent Valisi Ali Kolat , Belediye Başkanı BBP ' li Doğan Ürgüp ve aralarında Cem Vakfı Sivas Şubesi Başkanı Ali Rıza Kaçan ' ın da bulunduğu kenttekti çeşitli sivil toplum örgütü temsilcileriyle birlikte yürüyerek Madımak Oteli ' nin önüne geldi . Otel önünde hayatını kaybedenler için bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu .


‘TARİHİMİZİN ACI GÜNLERİNDEN BİRİ’

Ardından konuşan Devlet Bakanı Faruk Çelik , 1993 yılındaki acı olaydan dolayı duydukları üzüntüyü dile getirerek , “Hayatını kaybedenleri rahmetle anıyoruz” dedi . “2 Temmuz 1993 , tarihimizin acı günlerinden biridir” diyen Bakan Çelik , şöyle devam etti :

“O gün sinsi odaklar karanlık senaryolarını sahnelemek istediler . O gün hain mihraklar tırnağı etten ayırmak istediler . O gün farklılıklarımızı istismar etmek suretiyle yüzlerce yıllık kardeşliğimizi kanla gözyaşı ile sınamak istediler . O günden bugüne tam 17 yıl geçti . Biz o günü unutmadık . Hayatlarını kaybedenleri anmak için bugün hep birlikte buradayız . Madımak ' ın acısı tüm Türkiye ' nin acısıdır . Bu olayın tarafı olmaz . Bu aslında yangını söndürmemek demektir . Aslında bir gerçek var . Ortada birliğimizi dirliğimizi istemeyen unsurlar var ve burada hayatlarını kaybedenl er var . Dolayısı ile bu işin tarafı yoktur herkes 73 milyon insanlık adına bir taraftadır . Oteli saran ateş hepimzin bağrına düşmüştür . Bu olayı tezgahlayanları sinsi güçleri şiddetle ve nefretle lanetliyorum . Hayatlarını kaybedenleri saygı ile anıyorum . Yakınlarını kaybedenlerin acını yürekten paylaşıyorum . ”

‘BİZ AŞURE GİBİYİZ’

Anadolu coğrafyasının binlerce yıl barışın kardeşliğin havzası olduğunu Mevlana , Yunus Emre , Hacı Bektaşi Veli gibi gönül fatihlerinin bu topraklarda filizlendiklerini kaydeden Bakan Çelik , şunları söyledi :
“Bu abide şahsiyetlerin dilinden dökülenler kaleminden damlayanlar bizi birbirimize kaynaştırmıştır . Bu sebepledir ki değişik ırklardan inançlardan insanlar bu topraklarda huzur içinde yaşamışlardır . Bu topraklar birlikte yaşama modelinin en güzel örneği olmuştur . Anadolu keder ve kader birliğinin adıdır . Bu birlikteliğimizi bozmayı defalarca sınadılar . Maraş ' ta sınadılar , Çorum ' da sınadılar , Sivas ' ta sınadılar . Ama başaramadılar başaramayacaklar . Çünkü bu milletin hamurunu Mevlana , Yunus Emre , Hacı Bektaşi Veliler yoğurmuştur . Bu hamuru ayrıştırmaya hiçbir karanlık odağın gücü yetmez . Çünkü biz millet olarak aşure gibiyiz . Aşure binlerce yıllık kardeşliğimizi bir tat içinde simgeleştiren en güzel örnek değil mi? Birbirini değiştirme kaygısı gütmeden bir çok lezzet biraraya geliyor yeni bir tat ortaya çıkıyor . Üzüm üzümlüğünü , nohut nohutluğunu , fasülye fasülyeliğini , bugday bıydaylığını , kayısı kayısılığını koruyor ama hepsi bir araya geliyor ve bu coğrafyaya özgü aşureyi oluşturuyor . İşte Anadolu ' nun özeti budur , Türkiye ' nin özeti budur . Biz Alevisi ile Sünnisi ile tüm unsurları ile bu topraklara nakış nakış işlenmiş ve rengarenk Anadolu kilimi oluşturmuşuz . Aynı dertlerle dertlenmiş , aynı mutlulukları paylamşısız . Kerbela ' da susuz kalmış , Çanakkale ' de 7 düvele karşı omuz omuza mücadele etmişiz . Ülkemizin birliği için verdiğimizi şehitlerimizi aynı bayrağa sarmış aynı toprağa yan yana vermişiz . Ama hiçbir güç , hiçbir acı birlik ve beraberliğimizi bozamadı . Biz hep beraber müsade etmediğimizi sürece de birlikteliğimizi bozamayacaklar . ”

“SIR PERDESİ AYDINLATILMAMIŞTIR’

İşte tüm bu nedenlerle 17 yıl önceki acı olayları unutmayacaklarını söyleyen Bakan Çelik , “Kardeşliğimizi de hiçbir zaman unutmayacağız . Bu olayı hatırladıkça daima kardeşliğimizi hatırlayacağız . Birbirimize her zamankinden daha sıkı sarılacağız . Hünkar Hacı Bektaş Veli’nin dediği gibi ‘Daima bir iri ve diri olacağız’ . Madımak ' taki vahşeti bize yaşatanlara vereceğimiz en güzel cevap budur . 17 yıl önce burada yaşanan olayların ardındaki sır perdesi ne Sivaslılar ' ın ne de toplumumuzun zihnindeki kuşkuları giderecek düzeyde ne yazık ki aydınlatılamamıştır” diye konuştu .

Yakın geçmişte karanlık kalan tüm olayların araştırılması için TBMM ' ye bir araştırma önerisi verildiğini de hatırlatan Bakan Çelik , sözlerini şöyle tamamladı :

“Çünkü geçmişteki karanlık olayları aydınlattığımız oranda geleceğimiz de o kadar aydınlanacaktır . Bugünkü hukuk ve demokrasi ortamında konuşmayanların daha cesur olacağına inanıyorum . Artık Türkiye kronik sorunlarıyla yüzleşecek . Bu sorunlarını istismar eden odakların yakasına yapışacak hukuki ve siyasi kararlığa sahiptir . Çalıştay da görüşülen bir diğer husus da Madımak Oteli ' nin durumu ' dur . Bu konuyu da Valimizin koordinasyonu ile kamulaştırma işlemlerini tamamlayarak 17 yıllık bir sorunu gidermiş olacağız . Görünürdeki tüm sorunlar çözülür . Nitekim bu sorunları gelecek kuşaklara bırakmak istemiyoruz . Talepler neyse toplumun her alandaki talebi karşılanacak . Hepimizin önceliği sevgi barış ortamını daha da geliştirmek en önemlisi ön yargılarını zihinlerdeki Berlin duvarlarını kaldırmak lazım . Çocuklarımıza kardeşliğimizi miras olarak bırakalım . Sivas ' ta barış var kardeşlik var . Sivas ' ta yatırıma müsait her türlü ortam var . Sivaslılar yanlış bir olayla anılmak istemiyorlar . Sivaslıların bu konuda ki duruşları gayet net ve ortadadır . Birlikten yanalar , kardeşlikten yanalar . Bizim derdimizin çözümü bizdedir Sivaslılar . Birliğimizi ve beraberliğimizi daha ileri taşımak için hep birlikte atalım . 2 Temmuz 1993 yılında hayatını kaybeden 37 kişiyi saygıyla anıyorum . ”

KILIÇDAROĞLU : MADIMAK MÜZE OLSUN

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu , “Geçmişteki acıların bir daha yaşanmaması için Madımak ' ın bir aydınlanma müzesine dönüştürülmesi uygun olur” dedi .

Kılıçdaroğlu , Sivas olaylarının 17 . yılı nedeniyle yaptığı yazılı açıklamada , 17 yıl önce 2 Temmuzda yaşanan olayın bir insanlık dramı olduğunu belirti . Kılıçdaroğlu , açıklamasında şunları dile getirdi :

“Aradan 17 yıl geçmesine rağmen yaraların kabuk bağladığını söyleyemeyiz . Yaraların kabuk bağlamamasının bir nedeni de bazı faillerin hala yakalanmamış olmasıdır . Yargılama sürecinde ciddi tartışmalar yaşandı . Yaşamını yitirenlerin aileleri , bu süreçle ilgili olarak kaygılarını ve acılarını henüz üstlerinden atmış değiller . Bu , çok vahim bir olay . Bu vahim olaya karşı bütün insanların ortak tavır alması gerekir .

Biz CHP olarak bu konuda da adımlar attık . Meclis ' e teklifler verdik . Bu çerçevede , geçmişteki acıların bir daha yaşanmaması için Madımak ' ın bir aydınlanma müzesine dönüştürülmesi uygun olur . Öte yandan , 2 Temmuzun da aydınlanma günü olarak , geçmişin dramını yaşatmaktan çok geleceğe güvenle bakan bir toplum yaratmak , demokrasiyi içselleştiren , hak ve özgürlükleri geliştiren , bunun için çaba harcanmasının öngörüldüğü bir gün olarak anılması ve bunun , toplumun her kesimince sahiplenilmesi çok önemlidir . ”

CHP ' DEN ANMA ETKİNLİĞİ

CHP Grup Başkan Vekili Yalova Milletvekili Muharrem İnce ile birlikte milletvekilleri , Kamer Genç , Orhan Diren , Tacidar Seyhan , Şevket Köse , Hüseyin Ünsal , Ensar Öğüt , Derviş Günday , Erol Tınastepe , Yaşar Ağyüz , Abdülaziz Yazar , Ali Oksal , Ali Rıza Öztürk , Durdu Özbolat , Mevlüt Aslanoğlu , Engin Altay ve Malik Ecder Özdemir , il teşkilatı mensupları , ilk olarak kent meydanındaki Atatürk Anıtı ' na çelenk koyup , saygı duruşunda bulundu .

Sivas Milletvekili Malik Ecder Özdemir , anıt önünde yaptığı açıklamada hükümetin ilk kez bakanlık düzeyinde katılım göstermesini memnuniyetle karşıladıklarını belirtti . Daha sonra milletvekilleri ve yaklaşık 500 kişilik grup , sloganlar eşliğinde kol kola girerek Madımak Oteli önüne geldi . Burada otel önüne karanfil bırakılmasından sonra CHP İl Başkanı Bülent Renda Deniz açıklama yaparak olaydan duydukları üzüntüyü dile getirdi , kamulaştırılan binanın müze olması isteğini tekrarladı .

İNCE : CUMHURİYET BURADA KURULDU , BURADAYIZ

Otel önünde konuşan CHP Grup Başkan Vekili Muharrem İnce , Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ' nun selamını getirdiğini belirterek , Madımak ' tan yükselen ateşin hala yanmaya devam ettiğini söyledi . Atatürk ilkelerine saldırılar devam ettikçe , Cumhuriyet ' in temel değerleri geriliğe teslim edildikçe bu ateşin sönmeyeceğini belirten İnce , şöyle devam etti :

“ ( Cumhuriyet ' in temeli burada atıldı burada yıkılacak ) diyen zihniyet , aradan geçen 17 yılda daha da güçlendi . Daha fazla palazlandı . Türkiye ' nin aydınlık insanları Sivas katliamını unutmamalı ve unutturmamalıdır . Çünkü bizi bu vahşi katliama getiren süreç bizlerin iyi niyetliliği , unutkanlığı ve olaylara iyi bakışıdır . Sivas katliamına giden bu süreç bu gelişmelerin yarattığı iklim ortamında varlık buldu . Çünkü karşımızdakiler sadece Cumhuriyet ' e , laikliğe , demokratik hukuk devletine başkaldıran birer çapulcu değildir . Onlar yatkıları ateşin karşısında cansiperane şekilde kültürel değerlerimizi inancımızı vahşet aracına dönüştüren bir zihniyeti temsil etmektedirler . Türkiye Cumhuriyeti Devleti burada yaşananları unutulması gereken sıradan bir olay olarak değerlendiremez . Bu eylemde hedef sadece ölenler ya da mağdurlar değildir . Cumhuriyet ' in kendisidir . Yargının bu eylemi Cumhuriyet ' e karşı girişilmiş bir kalkışma olarak değerlendirmesi bunun açık bir tarafıdır . Yargı kararına rağmen devletin tarafsızmış gibi davranması bu eylemin açtığı yarayı büyütecek ve derinleştirecektir . Ankara 1 No’lu DGM’nin Sivas katliamı ile ilgili gerekçeli kararı şu sözlerle başlıyor . Kutsal kitaplarda bile değil bir insanı bir karıncayı bile yakarak öldürmek en büyük günah sayılmıştır . 35 kişi yanarak ölürken sanıkların vicdanında en ufak bir acıma hissi dahi uyanmamıştır . ”

Yeni bir 2 Temmuz ' da Sivas katliamını yaratanları , destekleyenleri , vahşeti gerçekleştirenlere arka çıkanların unutulmamasını isteyen İnce , “Polis tarafından katliam sanığı olup arandığı halde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde memur olarak çalışanları biliyoruz . Yurt dışında nerelerde olduklarını bildiği halde devletin korumaya aldığını unutma unutturma . ‘Cem evleri ibadethane değildir’ diyenlerin kim olduğunu soruyoruz” dedi .
Sivas’ın 4 Eylül kenti olduğunu vurgulayan Muharrem İnce , “Sivas Kongresi Mustafa Kemal Atatürk’ün ifade ettiği gibi Cumhuriyet ' in temelini oluşturmaktadır . Sivas’ın kara günlerle anılmasını kabul edemeyiz . Sivas bir aydınlanma ve Cumhuriyet kentidir . Kara olaylara sebebiyet verenler onlara karışanlar yüzünden aydınlık bir ilimiz olan Sivas ve Sivaslılar suçlanamaz . 17 yıl önce bu sokakta ‘Cumhuriyet ' in temeli burada atıldı burada yıkılacak’ sloganları atanlara seslenmeye geldik . ‘Cumhuriyet burada kuruldu buradayız’ demeye geldik” diyerek sözlerini tamamladı .

ÜÇÜNCÜ ANMA ALEVi- BEKTAŞİ DERNEKLERİNDEN

Madımak Oteli önündeki 3 ' üncü ve son anma programı ise Alevi- Bektaşi Fedrasyonu , Pir Sultan Abdal Kültür Derneği , Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu , EMEP , TKP , BDP , KESK ile çok sayıda sivil toplum örgütü temsilcilerinden oluşan grup gerçekleştirdi . Etkinliğe BDP Diyarbakır Milletvekili Gültan Kışanak , Tunceli Miletvekili Şerafettin Halis ile bazı sanatçılar da destek verdi .

15 BİN KİŞİ MADIMAK’A YÜRÜDÜ

Sabah saatlerinden itibaren Mevlana Mahallesi’ndeki Ethembey Parkı önünde toplanan gruplar saat 11 . 00’de yürüyüşe geçti . Kalabalık , açılan döviz ve pankartlarla , ‘Madımak ' ın hesabı sorulacak’ , ‘Madımak müze olacak’ sloganları atarak Cumhuriyet Meydanı ' na yürüdü . Burada grupları temsilen 50 kişilik bir heyet meydandaki Atatürk Anıtı önüne giderek çelenk bıraktı .

Ardından yaklaşık 15 bin kişilik grup , Madımak Oteli’nin bulunduğu Eski Belediye Sokak’a yöneldi . Sloganlar ile otel önüne gelen gruplar arasında bulunan olayda ölenlerin yakınları gözyaşlarına boğuldu . Gruplar otele karanfil fırlattı . Otel önüne getirilen otobüsten hayatını kaybedenlerin isimleri tek tek anons edilirken , toplanan grup “Burada” diye bağırarak karşılık verdi . Kalabalık grubun büyük bir bölümünün Madımak Oteli’nin müze olması yönünde dövizler taşıdığı görüldü .

YAKINLARI OTELE GİRDİ

1993 yılında yaşanan olayda hayatını kaybeden kişilerin yakınları Madımak Oteli içerisine alındı . Zaman zaman izdiham yaşanırken , ellerinde kaybettikleri yakınlarının fotoğrafları ile lobilere ve üst kattaki odalara çıkan yakınlarının birbirlerine sarılarak ağladıkları görüldü . Madımak Oteli önüne gelen bazı gruplar , otel önünde semah dönerek anma programına katıldı . Otel yanına konuşlandırılan ses sistemine sahip otobüsün üzerinden anma programı ile ilgili konuşmalar yapıldı . İlk olarak Sivas Demokrasi Platformu adına Mustafa Çoban konuştu .

Çoban , olayı lanetlediklerini belirterek , “Madımak Oteli utanç müzesi olmalıdır . Devlet nasıl 17 yıl önce 8 saat gözünü ve kulağını kapattıysa burayı da utanç müzesi yapmak zorundadır” dedi . Olaylarda ölenlerin aileleri adına konuşan ve Madımak Oteli’nde hayatını kaybeden Gülsüm Karababa’nın kardeşi Hüseyin Karababa , “Bundan 17 yıl önce burada Alevileri yok etmek istediler , çok ucuz bir numara ile bizi silmek istediler ama başaramadılar . Bundan 17 yıl önce burada 70 kişi ile başlattığımız hareket bugün 100 Bin kişiye ulaştı” dedi .

‘TÜRKÜLERİMİZ YAKILDI’

Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Başkanı Fevzi Gümüş ise 17 yıl önce Madımak’ta geleceğin de yakıldığını söyledi . Madımak Oteli’ni yakanların 17 yıldır Avrupa’da tatil yaptıklarını ifade eden Gümüş şöyle devam etti :
“Olayın zanlıları nedense bir türlü bulunup yargılanamadı . 17 yıl önce Madımak’ta yaşanan katliam tarihte yaşadığımız diğer katliamlardan farklı değildir . Burada Madımak’ta şiirimiz , türkülerimiz , gençlerimiz yakılmıştır . Katliamdan önce tekbir getirilerek canlarımızın yerlerde sürüklendiğini unutmadık . Madımak’ta yaşananlarla devletin yüzleşmesi gerekmektedir . Bunun anlamı da Madımak Oteli’nin müzeye dönüştürülmesidir . Biz diyoruz ki 17 ' nci yılında burayı kamulaştırdınız . Ama buranın kamulaştırılması yetmez . Bu topraklarda bu tür bir katliamın bir daha yaşanmaması için buranın müzeye dönüştürülmesi gerekmektedir . Madımak’ın parka , bahçeye kütüphaneye dönüştürülmesi sözleri ile insanlar uyutulmaktadır . Eğer Madımak utanç müzesi olmazsa önümüzdeki yıl 200 bin kişi ile geleceğiz . ”

Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu Başkanı Turgut Öger , 17 yıl sonra ilk kez bakan düzeyinde devletin anma programı yapmayı hatırladığını belirterek , “Onlar buraya anmaya kendiliğinden gelmedi . Onları buraya sizler getirdiniz” diyerek kalabalığı işaret etti . Otelin ve yüreklerin yakılmasıyla kalınmadığını ve daha geçen yıla kadar altında bulunan et lokantasında canilerin et yemek için sıraya girdiklerini belirten Öger , Madımak ' ın kamulaştırılmasının yeterli olmadığını , mutlaka buranın utanç müzesi olmasını istediklerini söyledi . Alevi- Bektaşi Federasyonu Genel Başkanı Ali Balkız ise “Madımak müze olana kadar burada olacağız . Her yıl sayımız artarak buraya gelmeye devam edeceğiz” diye konuştu . Gruplar daha sonra geldikleri güzergahı kullanarak olaysız dağıldı .

CUMA HUTBESİNDE UYARI

Bu arada uzun bir aradan sonra anma yıldönümünün olayın yaşandığı 1993’teki gibi cuma gününe denk gelmesi nedeni ile camilerde de geniş güvenlik önlemleri alındı . Herhangi bir olay yaşanmaması ve grupların karşılaşmaması için polis yakın camilerde güvenlik barikatları oluştururken , bu yılki etkinliklerin namaz öncesi bitirilmesi için özen gestirildi . Etkinliklerin bitme saatinde öğlen ezanı okunurken , camilerde güvenlik çemberi altında namaz kılındı . Cuma hutbesinde kent genelindeki camilerde müftülüğün talimatı ile olaylarla ilgili vaz verildi . Yaşanan olayların üzücü olduğu dile getirilirken , kimsenin tahriklere kapılmaması ve provakatörlerin oyunlarına gelmemesi uyarısı yapıldı .

Bu arada bağımsız kaynaklar katılanların sayısını 15 bin olarak açıklarken , Emniyet Müdürlüğü yetkilileri etkinliklere katılanların sayısını 8 bin olarak açıkladı .



Akşam