Vatikan'ın gizli arşivinde Türk hazinesi var
1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi son sayısında Vatikan Gizli Arşiv ve Kütüphanesi'nin kapısını araladı. Araştırmacı Rinolda Marmara, ilk kez yayınlanan fotoğraflar eşliğinde kütüphanede yer alan Türk tarihi ile ilgili kaynakları yazdı.
' Vatikan Gizli Arşiv ve Kü ; tü ; phanesi ' nde Tü ; rk tarihini aydınlatacak birç ; ok belge mevcut . Devletin kurumları ya da Koç ; , Sabancı gibi zenginler araştırmacıları destekleyip sahip ç ; ıkarsa Tü ; rk tarihi adına bü ; yü ; k kazanım olur . ' Bu sö ; zler Katolik cemaatin resmi tarihç ; isi ve Kü ; ltü ; r Ataşesi Rinaldo Marmara ' ya ait . Yaklaşık on yıldır Vatikan Gizli Arşiv ve Kü ; tü ; phanesi ' nde araştırmalar yapan Marmara , 1453 İstanbul Kü ; ltü ; r ve Sanat Dergisi ' nin son sayısında Vatikan Gizli Arşivi ' ndeki Tü ; rkiye tarihi ile ilgili kaynaklara yer verdi . Dergide Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' yle ilgili birç ; ok fotoğraf da yayımlandı .
Vatikan Gizli Arşivi , kitapları tü ; m dü ; nyada satış rekorları kıran Dan Brown ' un romanlarında gizemli bir şekilde anlatılıyordu . Melekler ve Şeytanlar kitabında Dan Brown arşivi , kurşun geç ; irmez camlarla ç ; evrili , ü ; stü ; n teknolojiyle donatılmış bir şekilde tasvir ediyordu . Rinaldo Marmara , Brown ' un eserlerindeki tasvirin hayal ü ; rü ; nü ; olduğunu belirterek arşivin araştırmacılara aç ; ık olduğuna dikkat ç ; ekiyor : ' Dan Brown ' un yazdığı tü ; rden romanlar Vatikan arşivi hakkındaki gizemli havayı abartıp , ustaca tarihle sü ; slenmiş hayal ü ; rü ; nü ; bilgileri gerç ; ek gibi gö ; stererek , gerç ; ekleri saptırıyor . Vatikan Kü ; tü ; phanesi araştırmacılara aç ; ık . Doktora diploması şart . Onun dışında aynı anda 50 kişi ç ; alışabildiği iç ; in yer ayarlamanız gerekiyor . Ben on yıldır kü ; tü ; phaneye ara ara gidiyorum . '
Rinaldo Marmara ' nın verdiği bilgilere gö ; re Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nde takriben 70 bin elyazması , 100 bin ö ; zgeç ; miş , bir milyon basılı kitap , 100 bin harita ve ç ; izim bulunuyor . 1985 ' te aç ; ılışı yapılan kü ; tü ; phane avlusunun altındaki betonarme olarak inşa edilmiş 700 metrekarelik bunkerde en değerli haritalar muhafaza ediliyor . Marmara , Vatikan ' ın Gizli Arşivi ' nde Tü ; rkiye ' nin de aralarında bulunduğu pek ç ; ok devletin tarihi ile ilgili ç ; oğu gü ; n ışığına ç ; ıkmamış yü ; z binlerce tarihi evrak olduğunu belirtiyor ve bunları bulup ç ; ıkarmak iç ; in hem zaman , hem de yılların verdiği deneyim gerektiğini sö ; ylü ; yor .
Marmara yazısında , Vatikan ' ın Gizli Arşiv ' inde yer alan Osmanlı sultanları ile zamanın papalarının veya kralların yazışmalarının dikkate değer nitelikte olduğunu ifade ederek bu yazışmaların tarafları , konuları ve tarihleri hakkında bilgiler veriyor .
Papa IX . Pio ' nun Abdü ; lmecid ' e yazdığı 1848-1850 tarihli mektuplar , Sultan III . Ahmet ile Papa VII . Alessandro arasındaki gerç ; ek dostluğu dile getiren mektuplar , III . Ahmet ' in Polonya kralına yazarak tahta ç ; ıkışını haber verdiği ve bir ö ; nceki sultanla yaptığı barışı onayladığını belirten mektuplar , V . Reşad ' ın Papa ' ya yolladığı elyazması mektubu bunlardan bazıları .
Marmara ayrıca Francesco Zenco ' nun II . Beyazıd zamanına ait Tü ; rk ö ; rf ve adetlerini anlattığı 65 sayfa , Giacomo Soranzo ' nun Tü ; rkiye ' yi anlatan 1576 tarihli 40 sayfalık elyazmasının da yine bu ö ; zel arşivde bulunduğuna dikkat ç ; ekerek arşivin Dışişleri bö ; lü ; mü ; nde ise Lozan Antlaşması ve gayrimü ; slimler hakkında tarihi vesikaların yer aldığını sö ; ylü ; yor .
HZ . MUHAMMED ( SAV ) ' İN KIZI FATIMA ' YA VASİYETİ
Marmara ' nın yazısına gö ; re Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nde 500 ' e yakın Osmanlıca elyazması 5 ayrı bö ; lü ; mde muhafaza ediliyor . ' Kü ; tü ; phane ' ye ilk giren elyazmaları arasında 443 sayfalık ç ; ok konulu dini bir eser . Bu eser ; Kutbü ; ddin İzniki tarafından kaleme alınmış ibadetle ilgili Mukaddime , Hazreti Muhammed ' in kızı Fatıma ' ya kadınların gö ; revleri hakkındaki vasiyeti , Recep ve Şaban aylarının ö ; nemi hakkında yazıları iç ; eriyor . '
Kü ; tü ; phanede dö ; rt adet ç ; ok değerli Osmanlıca elyazması eserin de bulunduğunu yazan Rinaldo Marmara ; 1689 yılında vefat eden İsveç ; Kraliç ; esi Cristina ' nın kü ; tü ; phanesine ait olan bu eserlerin 1690 ' da Papa VIII . Alessandro tarafından satın alındığını ve bunlardan birinin Jos . Von Hammer tarafından ç ; ok değerli olarak tanımlanan  ; şıkpaşazade ' nin Tevarih-i Ali Osman adlı eseri olduğunu sö ; ylü ; yor . Marmara , sanat ve bilim dalında Hızr ibn Abdullah ' ın mü ; zik kitabının , coğrafya konusunda da Nil Nehri ' nin haritasının ve eczacılık alanında Cesi ' ye ait reç ; etelerin yine Vatikan Kü ; tü ; phanesi arşivinde bulunduğunu ifade ediyor .
Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nin muhtelif bö ; lü ; mlerinde İstanbul konulu XIV . -XVIII . yü ; zyıllara ait elyazmaları da bulunuyor . Marmara , İstanbul ' la ilgili bazı elyazmalarının ise gizli arşivde tutulduğunu sö ; yleyerek Maffeo Veniero ' nun İstanbul tasvirini ve Venedik sefiri Marcantonio Barbaro ' nun 1573 İstanbul anlatımını ö ; rnek gö ; steriyor .
Rinaldo Marmara , Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nde yer alan 17 . yü ; zyıl İstanbul ' unu anlatan elyazması bir eserin ö ; nü ; mü ; zdeki gü ; nlerde yayınlanacağı mü ; jdesini de veriyor . Marmara , arşiv ve kü ; tü ; phanedeki belgelerin araştırmacılar iç ; in ç ; ok değerli olduğunu belirtiyor ve ' Bunlardan tarihimizle ilgili olanlarını ç ; ıkarıp dü ; nyaya tanıtabilsek , bü ; yü ; k bir vazifeyi yerine getirmiş oluruz . ' diyor .
Rinaldo Marmara bir levanten . İstanbul Pangaltı doğumlu . Yaklaşık 20 yıldır Fransa ' da yaşıyor . Ama yılın bü ; yü ; k bir bö ; lü ; mü ; nü ; İstanbul ' da geç ; iriyor . 5 yabancı dil biliyor . İstanbul ü ; zerine araştırma kitapları yayınlayan Marmara , bir İstanbul â ; şığı olduğunu sö ; ylü ; yor . Pangaltı : 19 . Yü ; zyılın Levanten Semti , İstanbul Latin Cemaati ve Kilisesi , İstanbul Deniz Zindanı 1740 ve Osmanlı Hoşgö ; rü ; sü ; nü ; n Tanığı Lape Hastanesi , Rinolda Marmara ' nın kitaplarından bazıları .
Kaynak : Zaman
Vatikan Gizli Arşivi , kitapları tü ; m dü ; nyada satış rekorları kıran Dan Brown ' un romanlarında gizemli bir şekilde anlatılıyordu . Melekler ve Şeytanlar kitabında Dan Brown arşivi , kurşun geç ; irmez camlarla ç ; evrili , ü ; stü ; n teknolojiyle donatılmış bir şekilde tasvir ediyordu . Rinaldo Marmara , Brown ' un eserlerindeki tasvirin hayal ü ; rü ; nü ; olduğunu belirterek arşivin araştırmacılara aç ; ık olduğuna dikkat ç ; ekiyor : ' Dan Brown ' un yazdığı tü ; rden romanlar Vatikan arşivi hakkındaki gizemli havayı abartıp , ustaca tarihle sü ; slenmiş hayal ü ; rü ; nü ; bilgileri gerç ; ek gibi gö ; stererek , gerç ; ekleri saptırıyor . Vatikan Kü ; tü ; phanesi araştırmacılara aç ; ık . Doktora diploması şart . Onun dışında aynı anda 50 kişi ç ; alışabildiği iç ; in yer ayarlamanız gerekiyor . Ben on yıldır kü ; tü ; phaneye ara ara gidiyorum . '
Rinaldo Marmara ' nın verdiği bilgilere gö ; re Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nde takriben 70 bin elyazması , 100 bin ö ; zgeç ; miş , bir milyon basılı kitap , 100 bin harita ve ç ; izim bulunuyor . 1985 ' te aç ; ılışı yapılan kü ; tü ; phane avlusunun altındaki betonarme olarak inşa edilmiş 700 metrekarelik bunkerde en değerli haritalar muhafaza ediliyor . Marmara , Vatikan ' ın Gizli Arşivi ' nde Tü ; rkiye ' nin de aralarında bulunduğu pek ç ; ok devletin tarihi ile ilgili ç ; oğu gü ; n ışığına ç ; ıkmamış yü ; z binlerce tarihi evrak olduğunu belirtiyor ve bunları bulup ç ; ıkarmak iç ; in hem zaman , hem de yılların verdiği deneyim gerektiğini sö ; ylü ; yor .
Marmara yazısında , Vatikan ' ın Gizli Arşiv ' inde yer alan Osmanlı sultanları ile zamanın papalarının veya kralların yazışmalarının dikkate değer nitelikte olduğunu ifade ederek bu yazışmaların tarafları , konuları ve tarihleri hakkında bilgiler veriyor .
Papa IX . Pio ' nun Abdü ; lmecid ' e yazdığı 1848-1850 tarihli mektuplar , Sultan III . Ahmet ile Papa VII . Alessandro arasındaki gerç ; ek dostluğu dile getiren mektuplar , III . Ahmet ' in Polonya kralına yazarak tahta ç ; ıkışını haber verdiği ve bir ö ; nceki sultanla yaptığı barışı onayladığını belirten mektuplar , V . Reşad ' ın Papa ' ya yolladığı elyazması mektubu bunlardan bazıları .
Marmara ayrıca Francesco Zenco ' nun II . Beyazıd zamanına ait Tü ; rk ö ; rf ve adetlerini anlattığı 65 sayfa , Giacomo Soranzo ' nun Tü ; rkiye ' yi anlatan 1576 tarihli 40 sayfalık elyazmasının da yine bu ö ; zel arşivde bulunduğuna dikkat ç ; ekerek arşivin Dışişleri bö ; lü ; mü ; nde ise Lozan Antlaşması ve gayrimü ; slimler hakkında tarihi vesikaların yer aldığını sö ; ylü ; yor .
HZ . MUHAMMED ( SAV ) ' İN KIZI FATIMA ' YA VASİYETİ
Marmara ' nın yazısına gö ; re Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nde 500 ' e yakın Osmanlıca elyazması 5 ayrı bö ; lü ; mde muhafaza ediliyor . ' Kü ; tü ; phane ' ye ilk giren elyazmaları arasında 443 sayfalık ç ; ok konulu dini bir eser . Bu eser ; Kutbü ; ddin İzniki tarafından kaleme alınmış ibadetle ilgili Mukaddime , Hazreti Muhammed ' in kızı Fatıma ' ya kadınların gö ; revleri hakkındaki vasiyeti , Recep ve Şaban aylarının ö ; nemi hakkında yazıları iç ; eriyor . '
Kü ; tü ; phanede dö ; rt adet ç ; ok değerli Osmanlıca elyazması eserin de bulunduğunu yazan Rinaldo Marmara ; 1689 yılında vefat eden İsveç ; Kraliç ; esi Cristina ' nın kü ; tü ; phanesine ait olan bu eserlerin 1690 ' da Papa VIII . Alessandro tarafından satın alındığını ve bunlardan birinin Jos . Von Hammer tarafından ç ; ok değerli olarak tanımlanan  ; şıkpaşazade ' nin Tevarih-i Ali Osman adlı eseri olduğunu sö ; ylü ; yor . Marmara , sanat ve bilim dalında Hızr ibn Abdullah ' ın mü ; zik kitabının , coğrafya konusunda da Nil Nehri ' nin haritasının ve eczacılık alanında Cesi ' ye ait reç ; etelerin yine Vatikan Kü ; tü ; phanesi arşivinde bulunduğunu ifade ediyor .
Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nin muhtelif bö ; lü ; mlerinde İstanbul konulu XIV . -XVIII . yü ; zyıllara ait elyazmaları da bulunuyor . Marmara , İstanbul ' la ilgili bazı elyazmalarının ise gizli arşivde tutulduğunu sö ; yleyerek Maffeo Veniero ' nun İstanbul tasvirini ve Venedik sefiri Marcantonio Barbaro ' nun 1573 İstanbul anlatımını ö ; rnek gö ; steriyor .
Rinaldo Marmara , Vatikan Kü ; tü ; phanesi ' nde yer alan 17 . yü ; zyıl İstanbul ' unu anlatan elyazması bir eserin ö ; nü ; mü ; zdeki gü ; nlerde yayınlanacağı mü ; jdesini de veriyor . Marmara , arşiv ve kü ; tü ; phanedeki belgelerin araştırmacılar iç ; in ç ; ok değerli olduğunu belirtiyor ve ' Bunlardan tarihimizle ilgili olanlarını ç ; ıkarıp dü ; nyaya tanıtabilsek , bü ; yü ; k bir vazifeyi yerine getirmiş oluruz . ' diyor .
Rinaldo Marmara bir levanten . İstanbul Pangaltı doğumlu . Yaklaşık 20 yıldır Fransa ' da yaşıyor . Ama yılın bü ; yü ; k bir bö ; lü ; mü ; nü ; İstanbul ' da geç ; iriyor . 5 yabancı dil biliyor . İstanbul ü ; zerine araştırma kitapları yayınlayan Marmara , bir İstanbul â ; şığı olduğunu sö ; ylü ; yor . Pangaltı : 19 . Yü ; zyılın Levanten Semti , İstanbul Latin Cemaati ve Kilisesi , İstanbul Deniz Zindanı 1740 ve Osmanlı Hoşgö ; rü ; sü ; nü ; n Tanığı Lape Hastanesi , Rinolda Marmara ' nın kitaplarından bazıları .
Kaynak : Zaman