Yeşil Camii'nin Gümüş Kakmaları Paslarından Arındırılıyor
Bursa'da erken Osmanlı döneminin eşsiz mabetlerinden Yeşil Camii'ndeki restorasyon çalışmalarında birbirinden ilginç kıymetler gün yüzüne çıkartılıyor.
Uludağ Ü ; niversitesi tarafından 2003 yılında baskısı yapılan arkeolog Bedri Yalman ' a ait ' Yeşil Cami Pencere Parmaklıklarındaki Gü ; mü ; ş Kakma Motifler ' kitabına konu olan yaklaşık 17 bin gü ; mü ; ş kakma motif , yapılan temizlik ç ; alışması ile gö ; zle gö ; rü ; lü ; r hale gelecek . Harput Grubu ' nun sponsorluğunu ü ; stlendiği restorasyon ç ; alışmalarında camiye ait ziynetler bir bir temizlenerek ortaya ç ; ıkartılıyor . Vakıflar Bö ; lge Mü ; dü ; rlü ; ğü ; ' nü ; n keşfinde yer alan ancak bu kadar teferruatı bilinmeyen gü ; mü ; ş kakmaların ortaya
ç ; ıkartılması işi iç ; in ö ; zel bir ekip kuruldu . Konusunda uzman restoratö ; rler , ü ; zerine daha ö ; nce boya atılan ve paslanma sebebiyle de oksitlenen pencere parmaklıkları ile lokmalardaki katmanları ö ; zel bir usulle temizliyor . Yer yer gü ; mü ; ş kakmaların ortaya ç ; ıkmaya başlamasıyla ç ; alışma daha da heyecan verici bir hal alıyor . Ü ; zerine kitap yazılan , Tü ; rkiye ' de başka bir ö ; rneği olmayan bu gü ; mü ; ş kakmalar iç ; in daha hassas bir ç ; alışma yapılması hedefleniyor .
CAM YÜ ; NÜ ; FIRÇ ; ALARLA TEMİZLENİYOR
Araştırmayı yapan Bedri Yalman ' ın kitabında yer alan bilgilere gö ; re , ç ; erç ; evelerdeki motif adedinin 17 bin 832 olduğu tahmin ediliyor . Parmaklıkların dikey ve yatay kesimlerinin birleştiği , topuz şeklindeki lokmalarda Allah-ü ; Teala ' nın isimleri yer alırken , parmaklıkların iç ; lerinde mekik şeklinde ve her biri farklı geometrik şekiller bulunuyor . Yalman ' ın kitap iç ; in araştırma yaparken demir ü ; zerindeki kalın toz ve pas tabakasını nemli bir bezle silerek temizlediği ve altında rastladığı desenleri kayıt
altına alarak kitaba kaydettiği ö ; ğrenildi .
Restorasyonu yapan Usra İnşaat ' ın sahibi Ramazan Uslu , Yeşil Camii ' nde bü ; tü ; n detayların muhteşem bir inceliğe sahip olduğuna dikkat ç ; ekerek , ' Erken Osmanlı dö ; neminin muhteşem bir eserinin restorasyonunu yapmakla iftihar ediyoruz . Ç ; inisi , kalem işi , mermer ve ahşap oymaları muhteşem camide dış cephedeki demir parmaklıklarda bile insanı hayrete dü ; şü ; ren bir işç ; ilik ortaya ç ; ıkması , ecdadımızın sanatkarlığının zirvesini gö ; steriyor . Dış cephedeki pencere parmaklıklarında nakşedilmiş gü ; mü ; ş kakmaları , ö ; nce nemli bir bezle kaba kirinden arındırıyoruz . Ardından ö ; zel fırç ; alarla ü ; zerindeki pas ve tozları alıyoruz . Hiç ; bir kimyasal kullanmadan mekanik olarak cam tü ; lü ; nden elde edilmiş fırç ; alarla pasları gidererek motiflere ulaşıyoruz ' dedi .
PARMAKLIKLARDAKİ KAKMALARIN BAŞKA BİR EŞİ YOK
Kitapta yer alan bilgilere gö ; re , Tü ; rk ve İslam maden sanatı konusunda bir cami parmaklığında ilk ve tek olan nakışların dö ; nemin ü ; nlü ; nakkaşlarından Nakkaş Ali bin İlyas Ali ' ye at olduğu tahmin ediliyor . İlk defa Yeşil Camii ' nde gö ; rü ; len ve sayısı onbini aşan gü ; mü ; ş kakma motiflerin bir benzerine başka yerde rastlanmadığı ifade edildi . Uludağ Ü ; niversitesi ' nin bastığı katalogda yer alan dö ; rtgen , ü ; ç ; gen , ç ; ok kö ; şeli yatay ve dikey , eşkenar dö ; rtgen , oval ve mekik ç ; erç ; eveli motiflerin ç ; ok sert olan demir ü ; zerine gü ; mü ; ş kakma olarak tatbik edilmesi bü ; yü ; k bir titizlik ve sabır gerektiriyor .
Caminin inşaatı 1420 yılında Sultan Ç ; elebi Mehmet tarafından başlatıldı , 2 . Murat dö ; neminde Ağustos 1424 yılında tamamlandı . 14 pencereden 10 tanesi demirden yapılırken , 4 pencere korkuluğu bronzdan yapıldı . Parmaklıkların bezemesinde ise gü ; mü ; şü ; n dışında altın ve civadan faydalanıldı .