Erzurum Kongre Binası'na 5 Milyon Liralık Kaynak

Kurtuluş Savaşı'nın hazırlık yıllarında Sivas'tan hareket ederek 3 Temmuz 1919 günü Erzurum'a gelen Mustafa Kemal'in başkanlığında toplanan kongre, 23 Temmuz 1919'da Kavaf Mahallesindeki eski bir okulun salonlarında açıldı. 6 Ağustos 1919 tarihine kadar, 14 gün devam eden kongrede alınan kararlar daha sonra Cumhuriyet'e giden yolda rehberlik etti. 1924'te çıkan bir yangında tamamen yanan, 1927'de İl Özel İdaresi tarafından yenisi yaptırılan bina, ilkokul olarak hizmet verdi.
Geçtiğimiz Salı Atatürk Üniversitesi'nin açılış törenine katılmak için geldiği Erzurum'da müjdeli haberi veren Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mehmet Ali Şahin, Milli Emlak Müdürlüğü'ndeki Kongre Binası'nın TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı bünyesine alındığını söyledi. Yurdun büyük bölümü işgal altındayken Mustafa Kemal ve arkadaşlarına Erzurum'da her türlü desteğin verildiğini, yapısı itibariyle bölgesel olan kongrede alınan kararların ulusal nitelik taşıdığını anımsatan Şahin, "TBMM 2011 yılı bütçesinden yaklaşık 5 milyon lira harcanarak Milli Sarayla Daire Başkanlığı tarafından restorasyon ve düzenleme yapılacak. Çalışmanın ardından bina müze olarak kullanılırken, Cumhuriyet'e giden süreçte yaşananlar burada sergilenecek" diye konuştu.
KONGRE BİNASI'NIN TARİHÇESİ
1877 - 1878 Osmanlı-Rus savaşlarından sonra Kavaf Mahallesi'nde ortaokul olarak yaptırılan bina, 23 Temmuz 1919'da yapılan Erzurum Kongresi'ne ev sahipliği yaptı. 6 Ağustos 1919 tarihine kadar, 14 gün devam etti. Bina, Kongreden sonra 1920 -1921 yıllarında Sanat Okulu, 1922 - 1923 yıllarında Sultani (lise), 1924 yılında da ilkokul olarak kullanılmış aynı yılın sonunda, çıkan bir yangınla tamamen yanmıştır. Erzurum İl Özel İdaresi yanan okulun yerine yeni bir okul yaptırmış, 1926 - 1927 ders yılı başında bina Gazi İlkokul'u olarak hizmete açılmıştır. 1940 yılında Yapı Sanat Okulu olarak kullanılmaya başlanan binanın bir bölümü yakın zamana kadar Güzel Sanatlar Lisesi olarak hizmet verdi. Her ne kadar Erzurum Kongresi'nin yapıldığı bina, 1924 yılında yanmışsa da yerine yapılan okulun bir salonu 1960'da Atatürk ve Erzurum Kongresi Müzesi olarak düzenlenmiş ve ziyarete açılmıştır. Müze salonundaki geniş bir masanın üzerinde, Kongre'ye katılan 53 delegenin adları yazılı mermer plakalar vardır. Ayrıca duvarlarda ve vitrinlerde Kongre ile ilgili tutanakların, yazışmaların, beyanname ve telgrafların fotokopileri, delegelerin fotoğrafları ile birlikte kası biyografileri, Atatürk'ün çeşitli fotoğrafları, Onuncu yıl Nutku'nun el yazısı ile fotokopisi yer almaktadır.