BM acil çağrı yaptı!
Birleşmiş Milletler öncülüğünde kurulan Uluslararası Yemen Heyeti, Yemen'de çatışan taraflara silah tedarikine devam edildiğini, bunun da iç savaşı körüklediği ikazı yapıldı.
Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde kurulan Uluslararası Yemen Heyeti, kritik bir uyarıda bulundu.
Heyet, başta Fransa, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere ve Kanada gibi Batılı ülkeler ile İran'ın Yemen'de çatışan taraflara silah tedarikini sürdürdüğünü, bunun da iç savaşı körüklediği ikazını yaptı.
Heyet bugün, Yemen'de Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) savaş suçu işlediğine dair makul deliller olduğunu bildiren bir rapor sundu.
Raporun ardından, heyetin Başkanı olan Tunuslu Kamel Jendoubi, Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisi'nde video konferans yöntemi ile basın toplantısı yaptı.
Toplantıya, heyet üyeleri Kanadalı Ardi Imseis ve Avusturalyalı Melissa Parke de iştirak etti.
Jendoubi, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) heyetin çalışmalarını zorlaştırdığını söyleyerek her şeye rağmen sorumluların hesap verebilirliğini sağlamak için Yemen'de yaşanan "korkunç insan hakları ihlalleri ve istismarlarını" araştırmayı sürdürdüklerini bildirdi.
Heyetin başkanı Jendoubi, senelerce bu savaşın korkunç bedelini belgeledikten sonra, kimsenin Yemen'de ne olduğunu bilmediğini iddia edeemeyeceğini söyledi.
Heyet üyesi Parke ise 3 sene peş peşe çatışan tarafların uluslararası insan haklarını ağır şekilde ihlal ettiğini vurguladı.
Parke, bununla ilgili ciddi deliller bulduklarını, bunların bir kısmının savaş suçu teşkil edebileceğini ve bu ihlallerin sorumluluğu çatışmanın bütün taraflarına, yani Yemen hükümetine, özellikle Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri başta olmak üzere Koalisyon üyelerine, (BAE destekli) Güney Geçiş Konseyi'ne (GGK) ve fiili otoriteyi elinde bulunduranlara ait olduğunu kaydetti.
Heyet üyesi Parke, Koalisyon güçlerinin ayrım, ayrım orantılılık ve tedbir ilkelerini ihlal ederek hava saldırıları yaptığını ve özellikle de sivilleri ve sivil unsurları korumak için tedbir almadığını bildirdi.
Parke, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Yemen hükümeti ve Husiler'in sivillerin katliamı, keyfi tutuklama, cinsel şiddet, insani yardımların engellenmesi, işkence ve çocukların savaştırılması gibi birçok ciddi insan hakları ihlalleri işlediğini belirtti.
Parke, heyetin önceki raporlarında da bildirdiği gibi, belirlenen ihlallerin çoğunun savaş suçları teşkil edebileceğine işaret etti.
'UCM'ye taşıyın' çağrısı
Temmuz 2019-Haziran 2020 tarihleri arasında Yemen'de yaşanan olayları içeren 55 sayfalık raporda, ABD, İngiltere, Fransa, Kuzey İrlanda ve Kanada gibi batılı ülkeler ile İran'ın Yemen'de çatışan taraflara silah tedarikini sürdürdüğü, bunun da ülkedeki iç savaşı körüklediği bildirildi.
Yemen'de çatışan taraflara silah sağlayan ülkelere, heyet üyesi Imseis'den tepki geldi.
Imseis, bu devletlere, ülkede çatışan taraflara silah transferini durdurma çağrısını tekrarladı.
Imseis, öte yandan BM Güvenlik Konseyi'ni (BMGK) Yemen'deki durumu Uluslararası Ceza Mahkemesine (UCM) taşıması çağrısı yaptı.
BMGK'yı ayrıca yaptırım rejimi çerçevesinde ihlallerden sorumlu kişiler listesini genişletmeye de davet eden Imseis, heyetin, bununla beraber uluslararası cezai soruşturma mekanizmasının oluşturulmasını desteklediğini vurguladı.
"Büyük payı var"
Uluslararası toplumu Yemen'deki iç savaşla ilgili daha aktif bir rol almaya davet eden Imseis, Yemen'deki savaşı engellemekte uluslararası toplumun kolektif başarısızlığının büyük payı olduğunu söyledi.
29 Eylül tarihinde Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyinin 45'inci oturumuna sunulacak raporda, ülkedeki iç savaşında şimdiye kadar 112 bin kişinin canından olduğu, bunların yaklaşık 12 binini ise sivillerin oluşturduğu bildirilmişti.
Uzun müddettir siyasi istikrarsızlığın hüküm sürdüğü ülkede, İran destekli Husiler, Eylül 2014'ten beri Sana ve bazı bölgelerin kontrolünü elinde tutuyor.
Mart 2015'ten beri ise Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.