Ukrayna Gagavuzları Ve Türkologları Konferansı

Kırklareli Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümünde Erasmus Plus Personel Hareketliliği kapsamında verilen konferansta, Kiev Taras Şevçenko Üniversitesi Öğretim Üyeleri Doç. Dr. Tudora Arnaut ve Yrd. Doç. Dr. Katerina Teleşun, "Tarihte ve Günümüzde Ukrayna Gagavuzları" ile "Ukrayna Türkolojisi ve Ünlü Ukrayna Türkologları" konularında katılımcılara geniş bilgi veri.

Doç. Dr. Tudora Arnaut, Gagavuzların tarihi, kültürü, edebiyatı ve nüfusu hakkında bilgi verdi. Tarihte Gagauzların başta Uzlar olmak üzere Peçenek, Kuman gibi Türk gruplarının oluşumunda etkili olan bir Türk topluluğu olduğunu söyleyen Doç. Dr. Tudora Arnaut, Gagavuzların çoğunluğunun bugün başta Moldova olmak üzere Ukrayna, Bulgaristan ve Yunanistan’da yaşadıklarını, çeşitli sebeplerle de Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan, Rusya, Türkiye, Romanya, Brezilya, ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinde ikamet ettiklerini bildirdi.

"Gagavuzlar gelenek ve göreneklerine bağlıdır"

Gagavuz edebiyatındaki şair ve yazarlar hakkında bilgi veren Doç. Dr. Tudora Arnaut, şair Peter Gagauz Çebotar ve şair Dionis Tanasoğlu’ndan şiirler okudu. Gagavuz edebiyatının 1957 yılında başladığını ve bu alanda daha fazla çalışma yapılması gerektiğini dile getiren Doç. Dr. Arnaut, Gagavuzların gelenek ve göreneklerine bağlı bir Türk topluluğu olduğuna dikkat çekerek, yöresel kıyafetlerine çok önem verdiklerine dikkat çekerek, kendilerine has el sanatları ve evlilik öncesi adetler hakkında detaylı bilgiler verdi. Doç. Dr. Tudora Arnaut, Gagavuz folkloruna özgü resimlerle konferansını tamamladı.

"Ukraynalı Türkolog Krımskiy 18 yaşında 9 dil biliyordu"

Yrd. Doç. Dr. Katerina Teleşun, konferansında, Ukraynalı iki ünlü Türkolog Agatangel Krımskiy ile Omelyan Prıtsak’ın Türkoloji üzerine yaptığı çalışmaları anlattı. Ukrayna’daki Türkoloji çalışmalarının Agatangel Krımskiy ile başladığını söyleyen Yrd. Doç. Dr. Teleşun, Krımskiy’nin henüz 18 yaşındayken 8 dil bildiğini, 29 yaşında da Lazar Üniversitesi Doğu dilleri alanında profesör olduğuna dikkat çekti. İlmi faaliyetlerini Moskova’da yapan Krımskiy’nin Çarlık rejiminden sonra Ukrayna’ya dönerek Milli İlimler Akademisi’nin başkanı olup, Türkoloji Bölümü’nün başkanlığını yaptığını söyleyen Yrd. Doç. Dr. Teleşun, Krımskiy sayesinde Ukrayna’da Arapça, Farsça ve Türkçe kursları açıldığını vurguladı.

Omelyan Prıtsak’ın filolog, Doğu Bilimleri uzmanı ve tarihçi olduğunu ifade eden Yrd. Doç. Dr. Teleşun, Polonya lisesinde eğitim gören Prıtsak’ın daha lisedeyken klasik Latince, Yunanca, modern Fransızca ve Almanca bildiğini, doktora eğitimini Almanya’da tamamlayıp Göttingen ve Harvard Üniversitelerinde ders verdiğini hatırlattı. Yrd. Doç. Dr. Teleşun, Ukrayna’nın bağımsız bir devlet olmasıyla ülkesine dönen Prıtsak’ın kütüphanesini bağışladığını ve kendi ülkesinde ders verdiğini ve Kırım’ın başkenti Akmescit’teki Milli Üniversite’de Türkiyat Kürsüsünü kurduğunu kaydetti.

Konferansın sonunda Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü öğretim üyeleri, Kırklareli’nde yaşayan Gagavuz Türkleri ve öğrencilerle beraber hatıra fotoğrafı çekildi.