Prof. Dr. Halil İbrahim Yakar'dan 'Belgelerle Antep Savunması' Konferansı
Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Nizip Meslek Yüksekokulu bünyesinde faaliyet gösteren Turkuaz Öğrenci Topluluğunun, Nizip Ticaret Borsasının katkılarıyla hazırlanan “Gaziantep’in Düşman İşgalinden Kurtuluşunun 96. Yıl dönümü” nedeniyle düzenlenen, “Belgelerle Antep Savunması” konferansı ve “Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Türk Halk Müziği Konseri” Nizip Ticaret Borsası Konferans Salonunda gerçekleşti.
Çağının modern silahları ile yürütülen ve 20’nci asrın en uzun süren şehir kuşatmalarından birine sahne olan Antep Savunmasının, yüzyılın en dikkat çeken direnişleri arasındaki yerini aldığını belirten Prof. Dr. Yakar, “Osmanlı Devletinin I. Dünya Savaşında yenik sayılması üzerine 30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Mütarekesi ile Anadolu’nun bazı yerleri Fransa, İngiltere, İtalya ve Yunanistan gibi devletlerin işgaline uğradı. Bu işgal hareketlerine karşı Milli Mücadele‘de savaş verilen cephelerden biri de Güney cephesidir. Halep’te bulanan İngilizler Mondros mütarekesinin 7. maddesine dayanarak güya- kışı geçirmek ve hayvanlarına yem temin etmek amacıyla Antep’te bulunduklarını iddia etseler de bir ay kadar sonra Maraş ve Urfa‘yı da işgal etmekle gerçek niyetlerini açıkça ortaya koyarlar” şeklinde konuştu.
Amerikan Kolejini ve çevresindeki Ermeni evlerini kışla ve karargah olarak kullanan İngilizlerin, 1 Ocak 1919 ile 5 Kasım 1919 tarihleri arasında Antep’i 10 ay işgal altında tuttuklarını kaydeden Prof. Dr. Yakar şöyle devam etti: “İngilizler, silah aramak bahanesiyle haftalarca dükkanları kapattırırlar, evleri ararlar. Silah namına ne bulurlarsa alırlar. Şehrin ileri gelenlerinden bir kısmını esir ederek Mısır’a gönderirler. Aralarında imzaladıkları Suriye Sözleşmesiyle Urfa, Antep ve Maraş’ı Fransızlara bırakan İngilizler, Musul’a yönelirler. 29 Ekim 1919’da Antep’e gelen Fransızlarla 1 Nisan 1920’de başlayan şehir içi savaşları, 9 Şubat 1921’de şehrin sukutuyla son bulur ve 11 ay sürer. Gaziantepliler kurtuluş tarihi olan 25 Aralık 1921’e kadar Fransız ve Ermenilere karşı bilfiil mücadele ederler.”
Prof. Dr. Yakar konuşmasının devamında şunları söyledi: “Mustafa Kemal Paşa’nın başkanlığında toplanan Sivas Kongresi sonrasında Anadolu’daki Milli Mücadele programı belli olunca Antep Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti şehrin kurtarılması için toplantılar yapar, direnişi örgütler. Teşkilatlanma için Mustafa Kemal Paşa tarafından gönderilen Kılıç Ali Antep’e geldikten sonra Heyet-i Merkeziye daha organize bir şekilde faaliyetlerine devam eder. Fransızlar yerli Ermenilerle birlikte Antep halkına her türlü hakaret ve zulümlerini artırırlar. Ermeni şımarıklığı ve Fransız zulmü şehirde çekilmez bir hal alır. Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti yapılan taşkınlıkları mutasarrıflık vasıtasıyla Fransızlar nezdinde protesto ederken diğer taraftan da halkı mukavemete teşvik eder, dükkanları kapattırır, yürüyüşler tertip eder. 30 Aralık 1919 Osmanlı İstiklalinin yıl dönümüne rastlayan bir gündür. Antep çok müstesna ve tarihî bir gün yaşar. Bütün şehir halkının katılımıyla belediye önünde büyük bir miting yapılır. Fransızların gözü önünde ecnebi işgali şiddetle protesto edilir. Gaziantepliler kurtuluş tarihi olan 25 Aralık 1921’e kadar Fransız ve Ermenilere karşı bilfiil mücadele ederler.”
Prof. Dr. Yakar, Antep Savunması esnasında, gerek şehir içi gerekse şehir dışında yani savunmanın tüm hatlarında sivil ve asker olarak görev yapan her kurum ve kişiye erzak gönderildiğinin ortaya çıktığını, hatta savunma esnasında esir alınan Fransız askerleri için de iaşe verildiğinin görüldüğünü sözlerine ekledi. Prof. Dr. Yakar’ın, duygu dolu anların yaşandığı konuşmasının sonunda özellikle genç neslin tarihini geçmişini çok iyi analiz etmesini gerektiğini vurgulayarak konuşmasını bitirdi.
Etkinliğin ikinci bölümünde GAÜN Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Sanat Yönetmeni Öğr. Gör. Yaşar Seçkin ve ekibi tarafından verilen “Türk Halk Müziği Konseri” beğeniyle izlendi.
Konferansa Nizip Kaymakamı Kemal Şahin, Gaziantep Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Avni Gökalp, Rektör Danışmanı Doç. Dr. Necip Fazıl Yılmaz, Nizip Meslek Yüksekokulu Müdürü Yrd. Doç. Dr. Ahmet İhsan Kaya ile Nizip protokolü ve çok sayıda daveti katıldı.