'Her 3 İhracatçımızdan 2'Si Risk Altında'
Adres Patent Genel Müdürü Cumhur Abdullah Akbulut, dünyanın dört bir yanına ihracat yapan Türk şirketlerinin yapacakları ilk işin, toplu iğne bile göndermeden önce markalarını tescil ettirmeleri gerektiğini söyledi.
Genellikle karşılaşılan sorunların başında, ihracatçı firma yurt dışında katıldığı fuarda veya seyahat sonrasında ticari ilişkiler kurmak için bir distribütör firma ile anlaşma yaptığını, o distribütörün de markayı kendi adına tescil ettirdiğini belirten Akbulut, "Şirketler firmayı kuruyor, pazarlama faaliyetlerini gerçekleştirirken markaya yatırım yapmaya başlıyor, yurt dışından siparişler alıyor ve üretime başlıyor. Fakat markasını ihracat yaptığı ülkede tescil ettirmiyor. Tam bu noktada çoğunlukla karşılaştığımız durumlarda olduğu gibi distribütör firma bir süre sonra markayı o ülkede kendi adına tescil ettiriyor ve ihracatçımızın o marka ile ihracat yapmasını engelliyor. Yurt dışında bu ve benzeri örnekler sıralanıyor" dedi.
"Yurt dışında marka başvurusu yapmak artık çok kolay"
2013 yılında Gümrük Bakanlığı ile Türk Patent ve Marka Kurumu arasında imzalanan protokole göre firmalar, ihracat beyannamesi doldururken marka tescil bilgilerini paylaşmaya başladıklarını belirten Akbulut, “Bu bilgiler gümrük idarelerine aktarılarak bu sayede firma ve markaların ne kadar ihracat yaptığını net bir şekilde izlenebilirliği sağlandı. Özellikle yurt dışında birçok ülkenin uyguladığı gümrük kontrollerinde taklit marka ile ihracatın tespiti kolaylaşmaya başladı.
Bu nedenle firmalara hem Türkiye’de hem de yurt dışında tescil yapmaları gerektiğini öneriyoruz. Madrid Sistemi dünyada en etkin ve yaygın biçimde kullanılan uluslararası tescil sistemi konumundadır. Dünya ticaret hacminin yüzde 80’inden fazlasına sahip olan üye ülkelere her geçen yıl yenisi ekleniyor. Tek bir başvuru ile birden fazla ülkede tescil alınabilmeye olanak sağlayan sistem ile AB ve OAPI (Afrika Fikri Haklar Organizasyonu) gibi topluluklarını kapsamakta. Böylece tek bir başvuruyla çok daha kolay bir şekilde ve zahmetsizce birçok ülkede tescil işlemleri gerçekleştirilebilmektedir” şeklinde konuştu.
"Her 3 ihracatçıdan 2’si tescilsiz marka ile ihracat yapmaktan dolayı risk altında"
Türkiye’de bu sistem aracılığı ile tescil almış yaklaşık 15 bin civarında marka bulunduğu bilgisini veren Akbulut, “Bu sayıya Madrid sistemi dışında kalan ülkelere yapılan başvuruları da eklediğimizde 25 bin adet tescilli marka var demektir. 67 bin ihracatçımızı düşündüğümüzde bu sayı oldukça az ve endişe verici bir durum. Diğer bir deyişle her 3 ihracatçımızdan 2’si tescilsiz marka ile ihracat yapmaktan dolayı bahsettiğimiz riskler altında. Madrid sistemi ile üye ülkelere ihracat yapan firmalar, markalarını en uygun maliyetle tescil ettirme olanağına kavuştular. Ayrıca Ekonomi Bakanlığı ve KOSGEB’in tescil konusunda vermiş olduğu desteklerle bu maliyetlerinde yüzde 50’sinin devlet tarafından karşılandığını göz önünde bulundurduğumuzda marka sahiplerine çok ciddi avantajlar sağlamakta. Bu nedenle ihracatçıların yapacağı ilk şey ihracat yapacakları ülkelere toplu iğne bile göndermeden önce markalarını tescil ettirmeleridir” ifadelerini kullandı.
"Avrupa’da en çok marka başvurusu yapan ilk 10’uncu ülke arasındayız"
Son dönemlerde Türkiye’nin marka başvurularında en aktif ülkelerin başında geldiğini vurgulayan Cumhur Akbulut, "2011 yılından bu yana yılda ortalama 100 binin üzerinde marka başvuruyla Avrupa’nın en fazla marka başvurusu yapılan ülkesi Türkiye olmuştur. Öte yandan, Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilat tarafından her yıl yayımlanan Dünya Fikri Mülkiyet Göstergeleri Raporuna göre Türkiye 2015 yılında marka başvurularında dünyada 7’nci sırada yer almaktadır” dedi.
Cumhur Akbulut, Avrupa Patent Ofisinin derlediği; verilerini üçüncü kişilerle paylaşan ülkelerin istatistiklerini de şöyle sıraladı:
US ABD - USPTO 8 milyon 394 bin 36 adet
JP Japonya - JPO 4 milyon 15 bin 976 adet
BR Brezilya - INPI 3 milyon 437 bin 970 adet
KR Kore Cumhuriyeti - KIPO 3 milyon 310 bin 579 adet
FR Fransa - INPI 2 milyon 629 bin 347 adet
DE Almanya - DPMA 1 milyon 959 bin 940 adet
CA Kanada - CIPO 1 milyon 540 bin 34 adet
EM EUIPO - EUIPO 1 milyon 490 bin 684 adet
MX Meksika - IMPI 1 milyon 418 bin 110 adet
TR Türkiye - TURKPATENT 1 milyon 408 bin 790 adet
IT İtalya - UIBM 1 milyon 133 bin 135 adet
GB Birleşik Krallık - UKIPO 1 milyon 101 bin 568 adet
WO WIPO - WIPO 971 bin 299 adet
ES İspanya - OEPM 867 bin 623 adet
IN Hindistan - CGDPTM 823 bin 215 adet