Kayadan Oyma Yapılara İlişkin Düzenleme
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayınlanan yönetmelik ile doğal kayaların oyulmasıyla inşa edilecek yaşam alanları ve depoları kapsayan yapıların tasarım ve yapımına ilişkin usul ve esaslar belirlendi Kayadan oyma yapıların dış cephelerinde yöreye özgü yerel malzemeler kullanılarak çevre ile uyumlu doğal görünümün korunması sağlanacak.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca hazırlanan yönetmelik ile doğal kayaların oyulmasıyla inşa edilecek yaşam alanları ve depoları kapsayan yerlerin tasarım ve yapımına ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
"Kayadan Oyma Yapıların Tasarım, Hesap ve Yapım Esaslarına Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmelikte, doğal kayaların oyulmasıyla oluşturulacak yapıların tasarım ve yapımına ilişkin yöntem, kural ve koşullara dair usul ve esaslara yer verildi.
Kayadan oyma yaşam alanları ile depoları kapsayan yönetmelik, inşasına yeni başlanacak kayadan oyma yapıların yanı sıra taşıyıcı formu değiştirilecek veya performansı değerlendirilip güçlendirilecek mevcut kayadan oyma yapılarda da uygulanacak.
Buna göre, bu yapıların tasarımları, orta şiddetli depremlerde "can güvenliğini sağlama", yüksek şiddetli depremlerde ise "göçük oluşmama" ilkesine göre oluşturulacak.
Ayrıca "Jeolojik Dayanım İndeksi" değerinin 60'tan düşük olduğu yerlerde, kayadan oyma yapı inşa edilemeyecek.
Kayadan oyma yapıların proje ve tasarımı jeoloji, jeofizik, sondaj, arazi ve laboratuvar çalışmalarını içeren "kaya kütle etüdü" ve "kayadan oyma yapı tasarım ve analizi" ile gerekmesi durumunda "güçlendirme" olmak üzere üç aşamadan oluşacak.
- Doğal görünüm korunacak
Kayadan oyma yapıların dış cephelerinde yöreye özgü yerel malzemeler kullanılarak, çevre ile uyumlu doğal görünümün korunması sağlanacak.
Buna göre, bu yapıların duvar, kaya kolon, tavan ve tabanları taşıyıcılık açısından bir zorunluluk bulunmuyorsa doğal yapılaşmanın korunması amacıyla kaya olarak bırakılacak.
Islak mekanların döşeme, duvar ve kaya kolonları ile diğer mahallerin döşemeleri, kullanım amaçlarına uygun olarak, doğal görünümü bozmayacak şekilde doğal veya yapay taş, ahşap ve benzeri uygun malzemelerle kaplanabilecek.
Öte yandan ruhsat alınması şartıyla yapılarda kullanma iznini müteakip bir yıl sonra ve takip eden en fazla üç yıl aralıkla yapının boyut veya hacminde değişiklik oluşturacak herhangi bir tadilat yapılıp yapılmadığı ve yeni kırık, çatlak, süreksizlik ve benzeri durumların oluşup oluşmadığı, yapı ruhsatını düzenlemeye yetkili idare tarafından denetlenecek.
Kayadan oyma yapıların kat adedi ve yüksekliği, mekanların hacim ve boyutları, kemer ve tonozların açıklık ve yükseklikleri, duvar ve kaya kolon gibi taşıyıcı elemanların kesit ve ebatları, üst üste gelen iki hacim arasındaki en az döşeme kalınlığı, kaya kütle etüdü, statik analiz hesapları ve yapının kullanım amacına göre belirlenecek.
Yönetmelik 1 Ocak 2018 itibarıyla yürürlüğe girecek ancak bu tarihten önceki yapı ruhsatı başvurularının fen ve sanat kaideleri ve ilgili mevzuata uygun olmak kaydıyla yürürlülük tarihine kadar sonuçlandırılması gerekecek.
18 Ekim'den önce inşa edilmiş yapılara ise herhangi bir idari yaptırım uygulanmayacak ancak bu yapıların da yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihine kadar yapı ruhsatı ve kullanma izinlerinin düzenlenlenmesi şartı aranacak.
Ayrıca 2018'den önce ilgili idare meclisince uygulama imar planına dair karar alınmış ve kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde inşa edilmiş yapılara da bu yönetmelik hükümleri aranmadan ve herhangi bir idari yaptırım uygulanmaksızın uygulama imar planı onayını müteakip üç ay içerisinde yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni düzenlenebilecek.
Kaynak: AA
"Kayadan Oyma Yapıların Tasarım, Hesap ve Yapım Esaslarına Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmelikte, doğal kayaların oyulmasıyla oluşturulacak yapıların tasarım ve yapımına ilişkin yöntem, kural ve koşullara dair usul ve esaslara yer verildi.
Kayadan oyma yaşam alanları ile depoları kapsayan yönetmelik, inşasına yeni başlanacak kayadan oyma yapıların yanı sıra taşıyıcı formu değiştirilecek veya performansı değerlendirilip güçlendirilecek mevcut kayadan oyma yapılarda da uygulanacak.
Buna göre, bu yapıların tasarımları, orta şiddetli depremlerde "can güvenliğini sağlama", yüksek şiddetli depremlerde ise "göçük oluşmama" ilkesine göre oluşturulacak.
Ayrıca "Jeolojik Dayanım İndeksi" değerinin 60'tan düşük olduğu yerlerde, kayadan oyma yapı inşa edilemeyecek.
Kayadan oyma yapıların proje ve tasarımı jeoloji, jeofizik, sondaj, arazi ve laboratuvar çalışmalarını içeren "kaya kütle etüdü" ve "kayadan oyma yapı tasarım ve analizi" ile gerekmesi durumunda "güçlendirme" olmak üzere üç aşamadan oluşacak.
- Doğal görünüm korunacak
Kayadan oyma yapıların dış cephelerinde yöreye özgü yerel malzemeler kullanılarak, çevre ile uyumlu doğal görünümün korunması sağlanacak.
Buna göre, bu yapıların duvar, kaya kolon, tavan ve tabanları taşıyıcılık açısından bir zorunluluk bulunmuyorsa doğal yapılaşmanın korunması amacıyla kaya olarak bırakılacak.
Islak mekanların döşeme, duvar ve kaya kolonları ile diğer mahallerin döşemeleri, kullanım amaçlarına uygun olarak, doğal görünümü bozmayacak şekilde doğal veya yapay taş, ahşap ve benzeri uygun malzemelerle kaplanabilecek.
Öte yandan ruhsat alınması şartıyla yapılarda kullanma iznini müteakip bir yıl sonra ve takip eden en fazla üç yıl aralıkla yapının boyut veya hacminde değişiklik oluşturacak herhangi bir tadilat yapılıp yapılmadığı ve yeni kırık, çatlak, süreksizlik ve benzeri durumların oluşup oluşmadığı, yapı ruhsatını düzenlemeye yetkili idare tarafından denetlenecek.
Kayadan oyma yapıların kat adedi ve yüksekliği, mekanların hacim ve boyutları, kemer ve tonozların açıklık ve yükseklikleri, duvar ve kaya kolon gibi taşıyıcı elemanların kesit ve ebatları, üst üste gelen iki hacim arasındaki en az döşeme kalınlığı, kaya kütle etüdü, statik analiz hesapları ve yapının kullanım amacına göre belirlenecek.
Yönetmelik 1 Ocak 2018 itibarıyla yürürlüğe girecek ancak bu tarihten önceki yapı ruhsatı başvurularının fen ve sanat kaideleri ve ilgili mevzuata uygun olmak kaydıyla yürürlülük tarihine kadar sonuçlandırılması gerekecek.
18 Ekim'den önce inşa edilmiş yapılara ise herhangi bir idari yaptırım uygulanmayacak ancak bu yapıların da yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihine kadar yapı ruhsatı ve kullanma izinlerinin düzenlenlenmesi şartı aranacak.
Ayrıca 2018'den önce ilgili idare meclisince uygulama imar planına dair karar alınmış ve kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde inşa edilmiş yapılara da bu yönetmelik hükümleri aranmadan ve herhangi bir idari yaptırım uygulanmaksızın uygulama imar planı onayını müteakip üç ay içerisinde yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni düzenlenebilecek.