Gül Baba Türbesi'nde Kazı Çalışmaları Başladı
Osmanlı İmparatorluğu topraklarının en kuzeydeki vilayeti olarak tarihe adını yazdıran Budin’deki Allah dostu Bektaşi babası Gül Baba Türbesi’nde kazı ve çalışmaları başladı.
Gül Baba Türbesi’nin restorasyon çalışmalarının finansman tutarı 2,5 milyar Macar forintine (yaklaşık 11 milyon dolar) mal olacak. Projenin finansmanı, Türk ve Macar hükümetleri tarafından yapılacak.. Kazı çalışmaları için bugün Budapeşte’ye gelen 4 kişiden oluşan Türk bilim adamları bu ayın sonuna kadar Macar meslektaşlarıyla birlikte hareket edecek.
Türkiye’nin Macaristan Büyükelçisi Şakir Fakılı türbenin restorasyonuyla ilgili, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Macaristan Hükümeti Arasında Gül Baba Türbesi ve Çevresinin Rekonstrüksiyonu ve Kullanımı Hakkında İşbirliğine Yönelik Mutabakat Zaptı, 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün 17 Şubat 2014’te ülkeyi ziyaretleri sırasında dönemin Başbakan Yardımcısı Emrullah İşler ve Macaristan Başbakan Yardımcısı Zsolt Semjen tarafından imzalanmıştı” diye konuştu.
Büyükelçi Fakılı, “TİKA, Macar yetkililer ve uzman mimarlarla ortak proje hazırladı. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Macaristan Hükümeti Arasında Gülbaba Türbesi’nin Restorasyonu ve Yakın Çevresinin Düzenlenmesi İşine Yönelik Protokol, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun II. Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı çerçevesinde 24 Şubat’ta Budapeşte’ye gerçekleştirdiği ziyaret sırasında Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş ve Macaristan Başbakan Yardımcısı Zsolt Semjen tarafından imzalanmıştı” diye sözlerini tamamladı.
Türkiye Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden Arşiv Şube Müdürü Mevlüt Çam, Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden çalışmalara katılmak için arkeolog ve eski yazı uzmanı olmak üzere 2 kişi olarak geldiğini, arşivlerde Gül Baba Türbesi’ni 1543 yılında ilk yaptıranın Budin Beylerbeyi Mehmet Bey olduğunu söyledi.
Çam, Mehmet Paşa’nın sadece türbe değil, tekke, derviş odaları, bahçeler, bağlar, menziller, evler yaptırdığını belgelerden öğrendiklerini, restorasyonun ardından yeniden aslına uygun derviş odalarının yapılmasının gerektiğini kaydetti.
Gazi Üniversitesi’nden Edebiyat Tarihçisi Yardımcı Doçent Mustafa Tatcı, “Gül Baba gibi büyüklerimiz mana erlerimiz tapu kayıtlarımızdır türbeler. Bunların ihyası lazım. Vakıflarda çıkan belgelerden hareket eden, edebi eserlerdeki bilgilerden hareketle, hem bilgi olarak, hem de bina olarak restorasyon şart idi. İnşallah bu sefer bu gerçekleşecek Gül Baba’da. Tabii sadece Gül Baba ile yetinmemeli Türkiye ya da Macaristan ilgili devletler, mana erlerinin türbeleri, varsa edebi eserleri yeniden ihya edilmeli, yeniden gündeme getirilmeli, bunların felsefesi işlenmeli, gelecek nesillere aktarılmalı” diye sözlerini tamamladı.
TİKA Macaristan Koordinatörü Pınar Özcan ise, iki devlet arasında, Macar ve Türk mimarların karşılıklı olarak uzlaşmaya çalıştığı mimari planın 2014 yılı sonlarında tamamlandığını, ardından Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun bu yılın Şubat ayında Macaristan’a yaptığı resmi ziyarette hükümetler arası Gül Baba Türbesi’nin restorasyonu ve çevre düzenlemesi ile ilgili bir protokol imzalandığını belirtti.
Özcan, “Teknik hazırlıkların bitirilmesinin ardından Ağustos ayı itibarı ile burada, türbe çevresinde arkeolojik kazılar için hazırlıklar başladı.
Bugün Türkiye’den gelen ekibimiz, burada Ağustos ayı sonuna kadar kalmayı planlıyor ve bu sürece bir şekilde hız kazandırmış olduk. İnşallah bundan sonra bugün itibarıyla başlanan arkeolojik kazıların bir an önce tamamlanması ve ardından da restorasyon projesinin hızla gerçekleşmesini bekliyoruz. Şu ana kadar çok büyük emek verildi, çok büyük özverilerde bulunuldu, her iki taraftan da değerli bilim adamları, uzmanlar katkıda bulundular. Türbe restorasyon projesine. İnşallah hızla gerçekleştirilir ve çok güzel bir proje yapılmış olur” diyerek sözlerini tamamladı.
Macar halkının çok sevdiği bir sima olan ve adına Macarlar tarafından operetler, romanlar, yazılan Merzifonlu Cafer ismindeki Gül Baba, 1541 yılında Kanuni Sultan Süleyman tarafından fethedilen Budin Kalesi içindeki kilisenin mescide çevrilmesiyle birlikte ilk Cuma namazında secdede vefat etmiş ve Kanuni Sultan Süleyman’ın emriyle bugünkü yerine defnedilmişti.