Unutkanlik Yasayanlar; Inme Geçirmis Olabilirsiniz
Girisimsel Nöroloji Uzmani Dr. Elif Sariönder Gencer, “Kardiyovasküler risk faktörlerine sahip olan kisilerde unutkanlik nedeni Alzheimer degil, inme hastaligi olabilir. Bu hastalarin erken tani almasi önleyici tedavi açisindan oldukça önemlidir. Unutkanligi olan, ilerleyici bilissel bozuklugu olan hastalarda inme hastaligi mutlaka akla getirilmelidir” dedi.
Inme, sakatlik ve ölüm nedeni
Uzm. Dr. Elif Sariönder Gencer, Türkiye ve dünyada ciddi bir saglik sorunu olan inmenin, beyin dokusunun belli nedenlerle beslenememesine bagli ortaya çikan ciddi bir sakatlik ve ölüm nedeni oldugunu belirtti.
Gencer, “Inme, tüm dünyada ve ülkemizde birinci sirada gelen sakatlik, ikinci sirada ölüm nedenidir. Beyin damarlarinda geçici tikanikliga neden olan birçok durum inmeye neden olabilir. Örnegin, sah damari daralmalari, kalpten pihti atmasiyla olusabilir, küçük damarlardaki tikaniklarla olusabilir. Seker, tansiyon hastalarinda, sigara içenlerde bu tür damar tikanikliklari sik görülebilir. Inme, orta ve ileri yas damar sertligi olan hastalarin tamaminda görülebiliyor. Damar sertligi deyince kalp damar hastaliklari akla geliyor ama kalp damar hastaligi yapan hastaliklarin hemen hemen tamami beyin damar tikanikliklarina neden olabiliyor. Yani sigara kullanimi, kontrolsüz tansiyon, kontrolsüz seker hastaligi, yüksek kolestrol, obezite, sagliksiz yasam, genetik yatkinliklar beyin tikanikligina ve inmeye neden olabilir” seklinde konustu.
“Unutkanligin en sik nedeni Alzheimer, ikinci en sik nedeni ise inme”
Inmenin ayni zamanda unutkanliga da yol açabileceginin altini çizen Uzm. Dr. Elif Sariönder Gencer, inme geçiren hastalarin yüzde 70’inin Alzheimer benzeri unutkanlikla mücadele ettigini belirtti.
Gencer, söyle devam etti: “Inme, ani ortaya çikan kol ya da bacak güçsüzlügü, konusma bozuklugu, bilinç degisikligi ama ayni zamanda ani dengesizlik, tek tarafli görme kaybina neden olabilir. Akla gelmeyen belirtilerinden bir tanesi, unutkanlik. Inme, unutkanliga da neden olabilir. Alzheimer unutkanligin en sik nedeni, ikinci en sik nedeni ise inme. Beyin damar tikanikliklari yapisina, sekline ve çokluguna göre inmeye neden olabiliyor, inme geçiren hastalarin yüzde 70’i inme geçirdikten sonra ki dönemde belli derecelerde Alzheimer benzeri unutkanlikla ugrasmak zorunda kaliyor”.
“Üç farkli inme çesiti unutkanliga neden olabilir”
Inmenin üç farkli çesidinin unutkanliga yol açabilecegini açiklayan Uzm. Dr. Elif Sariönder Gencer, ilerleyici unutkanligi olan hastalarin inme açisindan da degerlendirilmesi gerektigini dile getirdi. Gencer, “Üç inme unutkanliga neden olabilir; birincisi kol ve bacak güçsüzlügü gibi belirti vermeksizin beynin küçük damarlarinda tikaniklikla giden inme tipi, küçük damar hastaligi dedigimiz hastalik. Bu hastalik, kontrolsüz tansiyon, seker ve kolestrolü olanlarda, kilo problemi olanlarda, düzensiz yasayanlarda ve sigara içenlerde olabiliyor. Inme belirtisi vermeksizin, kol bacak güçsüzlügü, konusma zorlugu, dengesizlik gibi belirtiler olmaksizin, basamakli ilerleyici damar unutkanligi olanlar inme açisindan degerlendirilmeli, eger Vasküler bunama dedigimiz inmeleri varsa inme koruyucu tedavisi olmalari gerekiyor. Degilse bunama ilerleyici ve tedavi edilemez bir asamaya gelebiliyor. Sah damar tikanikliklari, özellikle iki sah damarda ayni an da ileri derecede darligi ve tikanikligi olan hastalarda; hizli ilerleyen unutkanliklar, Alzheimer benzeri unutkanliklar olabiliyor. Alzheimer tedavisi ile düzelmiyor, burada mutla beynin beslenmesine kritik seviyeye çikaracak dogru tedaviyi uygulamak lazim” dedi.
“Doktor kontrolleri ihmal edilmemeli”
Inmenin ciddi bir sakatlik nedeni olduguna da dikkat çeken Uzm. Dr. Elif Sariönder Gencer, bu hastalarin doktor kontrolünün ihmal edilmemesi gerektigini aktardi. Gencer, su ifadelere yer verdi: “Inme, ciddi bir sakatlik nedeni, sakatligin öne çikan nedenlerinden biri olan unutkanlik nedeniyle bakim ihtiyaci artabiliyor. Bu hastalar unutkanlik ve belli bir derede bilissel bozukluklar nedeniyle rehabilite de olamiyor. Koruyucu önlemler alinmali ve doktor kontrolleri ihmal edilmemeli”.
“Demans benzeri unutkanlik sikayeti olan hastalarda sebep inme olabilir”
Vasküler demans hastalarinda da inmenin göz ardi edilmemesi gerektigine isaret eden Uzm. Dr. Gencer, konusmasini su sekilde tamamladi: “Kardiyovasküler risk faktörlerine sahip olan kisilerde unutkanlik nedeni Alzheimer degil, inme hastaligi olabilir. Bu hastalarin erken tani almasi önleyici tedavi açisindan oldukça önemlidir. Unutkanligi olan, ilerleyici bilissel bozuklugu olan hastalarda inme hastaligi mutlaka akla getirilmelidir” dedi.