Azeri Ögrencinin Türkiye'de Büyük Basarisi

Yeni dogan bebeklerde nadir görülen ve ciddi saglik sorunlarina yol açan hastaliklarin tespiti amaciyla topuktan kan alinarak yapilan saglik taramasinin daha hizli, dogru ve maliyetsiz gerçeklestirilebilmesi için yürütülen çalismalara Azeri ögrenci Javid Guluyev’in Türkiye’de gelistirdigi hizli tani kiti proje fikri umut oldu

Azeri Ögrencinin Türkiye'de Büyük Basarisi
Bartin Üniversitesi (BARÜ) Fen Fakültesi Molüker Biyoloji ve Genetik bölümü 4. sinif ögrencisi Javid Guluyev’in yenidogan bebeklerde topuk kani taramasinda kullanilacak hizli tani kiti projesi, 16 kategoride yarismalarin gerçeklestirildigi Hitit Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Festivali Fikir Kategorisinde birinci oldu. BARÜ Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Dr. Ögr. Üyesi Rizvan Imamoglu’nun danismanliginda Azerbaycanli ögrenci Javid Guluyev tarafindan gelistirilen "Yeni Doganlarda Topuk Kani Taramasinda Fenilketonürinin CRISPR-Cas9 Ile Hizli Tanisi” baslikli proje ile yenidogan bebeklerde topuk kani taramasindan tespit edilen kalitsal fenilketonüri hastaliginin erken dönemde teshisi hedefleniyor. Tedavi edilmediginde gelisim geriligi olusturabilen kalitsal metabolik bir hastalik olan fenilketonürinin tespiti, CRISPR-Cas9 gen teknolojisi ile yapilabilecek. Genetik bilesene sahip birçok rahatsizligin tedavisinde kullanilabilen CRISPR-Cas9 teknolojisi hizli tani kitine uyarlanarak hastaliklarin dogumdan itibaren dogru, hizli ve etkin bir sekilde teshis edilmesi saglanacak. Ayrica üretilecek tani kiti ile daha hizli ve dogru sonuçlarin elde edilecegi testler daha az maliyetle de yapilabilecek.

Fenilketonüri hastaligi ve bu hastaligin hizli ve dogru tespitini öngören projeyi anlatan Guluyev, "Bu çalismayla dogrudan, hizli, maliyeti düsük bir sekilde, yeni dogan bebeklerden topu kani tarama testleri gerçeklestirilebilecektir. Tani kitinin daha da gelistirilebilmesi ve piyasaya sürülebilmesi için ilerlemek istiyoruz. Bu yönde çalismalarimizi sürdürecegiz" diye konustu.

Basarisi nedeniyle ögrenciyi tebrik eden BARÜ Rektörü Prof. Dr. Orhan Uzun, “Bilim ve teknoloji temelinde katma degeri yüksek ürün ve hizmetler gelistirmek istiyoruz. Proje kültürünün tüm bilesenlerimizce bir pratige dönüsmesi için yogun çalismalar yürütüyor, ödüllendirilen ögrenci projelerimizle gelecek adina daha motive oluyoruz. Bu noktada gelistirdigi projesiyle birinci olan ögrencimiz Javid Guluyev ile danismanligini yapan Dr. Ögr. Üyesi Rizvan Imamoglu’nu tebrik ediyor, basarilarinin devamini diliyorum. Bu düsüncelerle nitelikli bireyler yetistirme noktasindaki gayretleri için Fen Fakültesi Dekanimiz Prof. Dr. Bülent Karakas ile akademik ve idari insan kaynagimiza tesekkür ediyorum" diye konustu.

Kaynak: İHA