UNESCO geçici miras listesinde bulunan Bursa’nin Iznik ilçesinde Roma dönemine ait mezar aniti olan dikilitas (obelisk), tam 2 bin yildir ayakta. Iznik’e 5 kilometre uzaklikta seftali bahçelerinin tam ortasinda yer alan Roma dönemi mezar aniti obelisk, ihtisami ile görenleri sasirtiyor.
Üç yüzeyli, yukariya dogru yükselen ve birbiri üzerine demir kamalarla oturtulmus bes beyaz mermer bloktan olusan esere, bundan dolayi ‘dikilitas’ ismi verilmis. Anitin genis olan birinci tasi üzerindeki Grekçe kitabede ; ’C.Cassius Philiscus, C.Cassius Asklepiodotus’un oglu, 83 yil yasadi” yazildigi biliniyor. Yerli ve yabanci turistlerin ilgi gösterdigi dikilitas, ihtisami ile herkesin ilgi odagi haline geldi. Asklepiodos’un oglu L. Cassius Philiscus anisina II. yüzyilda dikilen tas, kare prizma bir kaide üzerinde, altta kalin ve üstte dogru düzenli bir biçimde incelerek yükselen, bu görünümüyle bir kama veya meçi andiran yapinin, baslangiçta 6 parça ve 15.5 metre yüksekliginde oldugu ve ucunda bir “Kus’’ heykelciginin bulundugu öne sürüldü. Zamanla en üsteki kus heykelcigi bir nedenle yok oldugu, kaidede üçgen prizmatik dikili tasin iki yaninda, görülen ayak izleri ve baglanti yuvalari, bu kisimda bronz heykellerin bulundugunu isaret ediyor. Anitin alt kisminda topraga gömülü olan bölümde mezarin yer aldigi, zaman zaman yapilan kaçak kazilar tarafindan da görülen çukurlarda iri moloz taslar ve duvar izlerinin bulunmasi, buranin bir tümülüs mezar odasi sitilinde yapilmis oldugunu belgelendi. Günümüzde kaidesi üzerinde bes parça halinde 12 metrelik bölümü duruyor. Eser halk arasinda “Bestas, Dikilitas ve Nisantasi” olarak adlandirildi.
Emekli Müze Müdürü Taylan Sevil, “Dünyada esi ve benzeri olmayan bu antik çag eseri, milattan önce 1. yüzyil Roma döneminde kervan yolu üzerindeydi. Bugün için verimli Iznik ovasinin ortasinda duruyor. 3 basamakli kaide üzerinde dikdörtgen prizma üzerinde de 5 üçgen prizmalar halinde kesilmis mermer taslarindan meydana gelmis. Yapildigi dönemden günümüze kadar birçok deprem Iznik’te büyük hasarlara sebep olmus ama bu yapi o depremleri atlatmis ve ayakta kalmayi basarmis. Bu anit mezar çok önemlidir. 1. Yüzyilda yasamis olan ’C.Cassius Philiscus adina yapilmis bir anit mezardir. Günümüzde tarihi ve turistlik anlamda degerini koruyor” dedi.
